Program edukacyjny Socrates jest inicjatywą Wspólnoty Europejskiej przyjętą do realizacji w latach 1995-1999 (I faza programu) oraz 2000-2006 (II faza programu). Jej różne formy obejmują dzieci, młodzież i dorosłych - od przedszkola po uniwersytet. Celem programu jest kreowanie europejskiego wymiaru w nauczaniu, powiększanie kręgu osobistych doświadczeń o wiedzę na temat innych krajów Europy, rozwijanie poczucia jedności w Europie oraz wspomaganie procesów przystosowania się do nowych warunków społecznych i ekonomicznych w perspektywie zjednoczonej Europy, a także podnoszenie jakości kształcenia dzieci, młodzieży i dorosłych poprzez współpracę międzynarodową. W strukturze programu Socrates - w ramach poszczególnych komponentów - zostały przewidziane możliwości współpracy na wszystkich poziomach i różnych obszarach działalności edukacyjnej. Erasmus, który jest adresowany do szkół wyższych, ma na celu rozwój współpracy pomiędzy uczelniami poprzez m.in.: wymianę nauczycieli akademickich, wymianę studentów, współpracę w zakresie programów nauczania, tworzenie europejskiej sieci współpracy międzyuczelnianej. Comenius ma prowadzić do poprawy jakości kształcenia i wzmocnienia europejskiego wymiaru edukacji szkolnej poprzez: wspieranie międzynarodowej współpracy oraz wymiany między szkołami, placówkami kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli, a także promowanie nauki języków obcych i wzrost świadomości interkulturowej. Lingua to komponent Socratesa, którego zadaniem jest promowanie nauki języków. Minerva wspiera natomiast europejską współpracę w zakresie kształcenia otwartego i na odległość oraz stosowanie technologii informatyczno - komunikacyjnych (ICT) w edukacji. Zadaniem Grundtviga jest podnoszenie poziomu i wzmocnienie europejskiego wymiaru kształcenia dorosłych poprzez promowanie europejskiej współpracy między placówkami edukacji dorosłych, podnoszenie kwalifikacji kadry kształcącej dorosłych, promowanie idei "uczenia się przez całe życie". Arion finansuje organizowanie wizyt studyjnych dla przedstawicieli administracji oświatowej różnych szczebli zarządzania, które umożliwiają poznawanie systemów edukacyjnych w innych krajach europejskich. Naric ma na celu tworzenie sieci informacyjnej na temat porównywalności i uznawania wykształcenia, w celu określenia równoważności dokumentów. I ostatni komponent - Eurydice wspiera tworzenie sieci informacyjnej o systemach edukacyjnych, wdrażanych innowacjach, przeprowadzanych reformach oraz głównych kierunkach polityki edukacyjnej w krajach europejskich.