Wśród zadań Wspólnoty dokument wymienia m.in. przyczynianie się do rozwoju oświaty i szkolenia zawodowego wysokiej jakości, a dotychczasowe zapisy Traktatu zastąpiono nowymi, dotyczącymi edukacji i kształcenia zawodowego. Traktat Amsterdamski, który wszedł w życie w 1999 r., wprowadził zapis podkreślający konieczność popierania możliwie najwyższego rozwoju poziomu wiedzy przez szeroki dostęp do oświaty i stałe uaktualnianie wiedzy. Prawo obywateli do edukacji oraz dostępu do kształcenia zawodowego i ustawicznego potwierdziła Karta Praw Fundamentalnych Unii Europejskiej w art. 14 (Prawo do edukacji) - przyjęta w grudniu 2000 r. na szczycie UE w Nicei. W dokumencie zwrócono także uwagę na prawo do kształcenia dzieci zgodnie z religijnymi, filozoficznymi i pedagogicznymi przekonaniami rodziców, zgodnie z ustawodawstwem krajowym, które określa zasady wykonywania tego prawa. Unijne działania w zakresie edukacji zmierzają do: rozwoju wymiaru europejskiego w edukacji, zwłaszcza przez nauczanie i upowszechnianie języków państw członkowskich; sprzyjania wymianie studentów i nauczycieli, w tym zachęcając do uznawania dyplomów akademickich; promowania współpracy między placówkami oświatowymi; rozwoju wymiany informacji i doświadczeń w kwestiach wspólnych dla systemów kształcenia państw członkowskich; popierania rozwoju wymiany młodzieży i instruktorów społeczno-oświatowych oraz popierania rozwoju edukacji na odległość. Dużą wagę przykłada się również do: kształcenia zawodowego poprzez ułatwianie przekwalifikowania; wymiany nauczycieli i uczniów; zwiększanie współpracy między placówkami oświatowymi lub placówkami kształcenia zawodowego i przedsiębiorstwami oraz wymianę informacji i doświadczeń w kwestiach wspólnych dla systemów kształcenia państw członkowskich. Działania Wspólnoty mają się koncentrować na organizowaniu jak najszerszej współpracy i wymiany doświadczeń, bez ingerencji w krajowe regulacje prawne obowiązujące w zakresie polityki oświatowej poszczególnych państw członkowskich. W polityce edukacyjnej postulaty te realizowane są przede wszystkim poprzez programy wspólnotowe, takie jak: Sokrates, Leonardo da Vinci i Młodzież. Od 1998 roku w pełni uczestniczy w nich także Polska.