09:41 Jest piątek, 8 kwietnia 2005 roku. Ten dzień, podobnie jak wiele poprzednich dni zapamiętamy na zawsze. Dzisiaj cały świat żegna Ojca Świętego Jana Pawła II. 09:42 Pielgrzymi wchodzili na plac świętego Piotra od godz. 6. rano. Plac wypełnił się na godzinę przed rozpoczęciem pogrzebu. 09:45 Obecni w Rzymie mogą oglądać ceremonię na rozmieszczonych w mieście telebimach. Uroczystości z Placu św. Piotra transmitowane są na telebimach i ekranach ustawionych w centrach polskich miast. 09:46 Większość pracodawców w całej Polsce zdecydowała, że piątek będzie dniem wolnym od pracy. 09:47 Na uroczystości pogrzebowe przybyło do Rzymu ok. trzech milionów osób. 09:49 Na plac świętego Piotra przybywają przywódcy z całego świata. 09:49 Słychać bicie dzwonów... 09:50 Na placu świętego Piotra główne miejsca zajmują przedstawiciele Kościoła katolickiego oraz innych wyznań i religii, a także dwustu prezydentów, premierów, ministrów i koronowanych głów wraz z towarzyszącymi im delegacjami. 09:51 Przed ok. dwoma godzinami ciało papieża złożono w trumnie. 09:52 Uczestnikami tej ceremonii byli kardynał kamerling, kardynałowie - najwyżsi przedstawiciele urzędów papieskich, kardynał Arcykapłan Bazyliki Watykańskiej, kardynał Sekretarz Stanu, kardynał Wikariusz diecezji rzymskiej, Substytut Sekretariatu Stanu, prefekt Domu Papieskiego, jałmużnik papieski, wicekamerling, przedstawiciele kanoników Bazyliki Świętego Piotra, papieski sekretarz oraz członkowie rodziny zmarłego. 09:52 Mistrz papieskich nabożeństw liturgicznych abp Piero Marini i papieski sekretarz abp Stanisław Dziwisz okryli twarz zmarłego białą chustą. Towarzyszy temu modlitwa do Życia i Śmierci. Kamerling Eduardo Martinez Somalo pokropił ciało wodą święconą. 09:52 Mistrz ceremonii położył obok ciała zapieczętowany rulon z życiorysem papieża i sakwę z medalami, wytłoczonymi w czasie pontyfikatu. 09:53 Trumna została zamknięta i chór odśpiewał w tym czasie psalm 42. - "Tęsknota za Bogiem i świątynią z prośbą o powrót do świątyni". 09:56 Goście specjalni zajmują miejsca na placu św. Piotra. 09:57 W Rzymie jest raczej pogodnie, na niebie widać trochę chmur. 10:00 Szef włoskiego rządu Silvio Berlusconi, sekretarz generalny ONZ Kofi Annan i liczne osobistości z całego świata przybywają na Plac św. Piotra, by uczestniczyć w pogrzebie Jana Pawła II. 10:00 Wśród koronowanych głów, prezydentów i premierów z wielu krajów jest polska oficjalna delegacja z prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim z małżonką, premierem Markiem Belką, oraz marszałkami Sejmu i Senatu Włodzimierzem Cimoszewiczem i Longinem Pastusiakiem. 10:03 Chór zaczyna śpiewać, orszak niosący trumnę za chwilę wejdzie na plac św. Piotra. 10:05 Orszak pogrzebowy, niosący trumnę wchodzi na plac św. Piotra... 10:07 Prosta, cyprysowa trumna została ustawiona na specjalnie przygotowanym dywanie. 10:09 Na trumnie leży otwarta księga Ewangelii... Wiatr otwiera kolejne jej stronice... 10:11 Na trumnie widnieje herb papieski. 10:12 Kardynałowie z całego świata całują ołtarz przed mszą świętą. 10:16 Mszę pogrzebową odprawiają kardynałowie oraz patriarchowie Kościołów wschodnich, pod przewodnictwem dziekana Kolegium Kardynałów, kardynała Josepha Ratzingera. 10:19 Kardynał Ratzinger okadza ołtarz... 10:20 W tle ołtarza, przy którym sprawowana jest msza święta pogrzebowa Jana Pawła II, wisi wizerunek przedstawiający Zmartwychwstałego Chrystusa. Przy papieskiej trumnie stojącej przed ołtarzem znajduje się Paschał - wysoka świeca symbolizująca Zmartwychwstałego Chrystusa. 10:20 W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego... rozpoczyna się msza święta. 10:24 Trwa pierwsze czytanie - po hiszpańsku - czytany jest fragment Dziejów Apostolskich, rozdział 10., wersety 34-43, o świadectwie świętego Piotra ("On [Jezus Chrystus] nam rozkazał ogłosić ludowi i dać świadectwo, że Bóg ustanowił Go sędzią żywych i umarłych"). Następnie zostanie odśpiewany psalm 23. - "Pan jest pasterzem moim, nie brak mi niczego". 10:29 Oto treść czytania: Wtedy Piotr przemówił w dłuższym wywodzie: Przekonuję się, że Bóg naprawdę nie ma względu na osoby. Ale w każdym narodzie miły jest Mu ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie. Posłał swe słowo synom Izraela, zwiastując im pokój przez Jezusa Chrystusa. On to jest Panem wszystkich. Wiecie, co się działo w całej Judei, począwszy od Galilei, po chrzcie, który głosił Jan. Znacie sprawę Jezusa z Nazaretu, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą. 10:29 ...Dlatego że Bóg był z Nim, przeszedł On dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich, którzy byli pod władzą diabła. A my jesteśmy świadkami wszystkiego, co zdziałał w ziemi żydowskiej i w Jerozolimie. Jego to zabili, zawiesiwszy na drzewie. Bóg wskrzesił Go trzeciego dnia i pozwolił Mu ukazać się nie całemu ludowi, ale nam, wybranym uprzednio przez Boga na świadków, którzyśmy z Nim jedli i pili po Jego zmartwychwstaniu. 10:29 ...On nam rozkazał ogłosić ludowi i dać świadectwo, że Bóg ustanowił Go sędzią żywych i umarłych. Wszyscy prorocy świadczą o tym, że każdy, kto w Niego wierzy, przez Jego imię otrzymuje odpuszczenie grzechów ť. (10,34-43). 10:31 W ramach liturgii słowa trwa drugie czytanie, po angielsku. Zawiera fragment Listu świętego Pawła do Filipian, rozdział 3, wersety 20-4,1, kończący się słowami "Przeto, bracia umiłowani, za którymi tęsknię - radości i chwało moja! - tak stójcie mocno w Panu (...)". 10:35 Czytanie z Listu św. Pawła do Filipian: Nasza bowiem ojczyzna jest w niebie. Stamtąd też jako Zbawcy wyczekujemy Pana naszego Jezusa Chrystusa, który przekształci nasze ciało poniżone, na podobne do swego chwalebnego ciała, tą potęgą, jaką może On także wszystko, co jest, sobie podporządkować. Przeto, bracia umiłowani, za którymi tęsknię - radości i chwało moja! - tak stójcie mocno w Panu, umiłowani! (3,20-4,1). 10:35 Za chwilę zostanie odczytana Ewangelia... 10:37 Trwa odczytywanie Ewangelii według świętego Jana, rozdział 21, wersety 15-19, mówiący o Chrystusie przekazującym świętemu Piotrowi władzę pasterską. 10:38 "Paś owce moje" - rzekł Jezus do Piotra. To fragment Ewangelii. Ewangelia jest śpiewana po łacinie przez diakona. 10:40 Kardynał Ratzinger rozpoczął głoszenie homilii. 10:43 Pełna treść odczytanej Ewangelii: według świętego Jana: A gdy spożyli śniadanie, rzekł Jezus do Szymona Piotra: Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci?. Odpowiedział Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham". Rzekł do niego: "Paś baranki moje!. 10:43 I znowu, po raz drugi, powiedział do niego: Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie?. Odparł Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Rzekł do niego: Paś owce moje!. Powiedział mu po raz trzeci: Szymonie, synu Jana, czy kochasz Mnie?. 10:43 Zasmucił się Piotr, że mu po raz trzeci powiedział: Czy kochasz Mnie?. I rzekł do Niego: Panie, Ty wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham. Rzekł do niego Jezus: Paś owce moje! Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Gdy byłeś młodszy, opasywałeś się sam i chodziłeś, gdzie chciałeś. Ale gdy się zestarzejesz, wyciągniesz ręce swoje, a inny cię opasze i poprowadzi, dokąd nie chcesz. 10:44 To powiedział, aby zaznaczyć, jaką śmierci uwielbi Boga. A wypowiedziawszy to rzekł do niego: Pójdź za Mną!. (21,15-19). 10:45 Kardynał Ratzinger powitał wszystkich gośći obecnych na uroczystości i wszystkich pielgrzymów. Pozdrowił też wszystkich, którzy na całym świecie, za pośrednictwem mediów uczestniczą w mszy żałobnej... 10:45 Szczególnie pozdrowił tak ulubioną przez Jana Pawła II młodzież. 10:47 Ojciec Święty był kapłanem aż do głębi swojej osobowości - mówi kard. Ratzinger. 10:50 Papież pragnął dać nam siebie samego aż do ostatniej chwili... Chrystusowi, a w ten sposób także i nam... - mówi kard. Ratzinger. 10:53 Miłość Chrystusa była główną siłą naszego umiłowanego Ojca Świętego: kto Go słyszał i widział modlącego się, ten wie, jaka to była siła... Dzięki temu mógł nieść ten ogromny ciężar... - mówi kard. Ratzinger. 10:57 Pójdź za mną: te słowa Chrystusa mogą być uważane za klucz do zrozumienia przesłania płynącego z życia naszego nieodżałowanego, ukochanego Papieża Jana Pawła II - powiedział kard. Joseph Ratzinger. Dziekan Kolegium Kardynalskiego dodał, że "serce jest pełne smutku, ale także radosnej nadziei i głębokiej wdzięczności". "To są uczucia naszej duszy" - powiedział, na co wierni zareagowali oklaskami. 11:00 Boże Miłosierdzie - Ojciec Święty odnalazł najczystsze odbicie Bożego Miłosierdzia w Matce Boga... Słowa ukrzyżowanego Pana odczuwał jak wypowiedziane do siebie... - mówi kard. Ratzinger. Przypomina, jak w ostatnią niedzielę przed śmiercią ukazał się w oknie i udzielił błogosławieństwa... 11:01 - Możemy być pewni , że teraz patrzy na nas i nam błogosławi... Tak, błogosław nam Ojcze Święty! - kończy homilię kard. Ratzinger. 11:02 Na placu św. Piotra trwa wielka owacja tłumu... 11:03 Wcześniej w homilii dziekan Kolegium Kardynalskiego, niemiecki kardynał Joseph Ratzinger przypomniał początek kapłaństwa Karola Wojtyły, które rozpoczęło się 1 listopada 1946 roku. 11:03 "Jako młody student, Karol Wojtyła był entuzjastą literatury. Pracując w fabryce chemicznej, otoczony i zagrożony nazistowskim terrorem usłyszał głos Pana: Pójdź za mną. W tym tak specyficznym kontekście zaczął czytać książki filozoficzno-teologiczne. Wstąpił później do tajnego seminarium, a po wojnie mógł zakończyć swoje studia na fakultecie teologicznym" - powiedział Ratzinger. 11:04 Jak dodał, papież w książkach biograficznych wyjaśnił swoje kapłaństwo wychodząc od trzech zdań Jezusa: "Nie wyście mnie wybrali, ale ja was wybrałem i ustanowiłem was po to, abyście szli i owoc przynosili, aby owoc wasz trwał. Drugie zdanie: Dobry Pasterz daje swoje życie za owce. I wreszcie trzecie: Jak Ojciec mnie umiłował, tak i ja was umiłowałem, trwajcie w mojej miłości." "W tych trzech zdaniach dostrzegamy całą duszę Ojca Świętego" - zaznaczył Ratzinger. 11:07 Pogrzeb Jana Pawła II jest jednym z największych pogrzebów w historii. Na uroczystości przybyło 4 królów, 5 królowych, ponad 70 prezydentów i premierów. Oficjalne delegacje liczą około 2500 VIP-ów. 11:07 Do Rzymu napłynęło około 2 milionów pielgrzymów; a na plac św. Piotra i w jego okolice - kilkaset tysięcy. Na ulicach i placach w pobliżu Watykanu oraz w Tor Vergata ustawiono 27 olbrzymich telebimów, aby pielgrzymi mogli obejrzeć transmisję z uroczystości. 11:07 Rzym patroluje ponad 15 tysięcy żołnierzy i policjantów.Codziennie pielgrzymom rozdawanych jest 500 tysięcy litrów wody w butelkach. 11:07 Uroczystości obsługuje 3,5 tysiąca akredytowanych dziennikarzy. 11:08 Trwa odmawianie modlitwy powszechnej - w sześciu językach: francuskim, suahili, tagalskim, polskim, niemieckim i portugalskim. 11:10 I modlitwa po polsku: "za dusze zmarłych papieży i wszystkich, którzy w Kościele głosili Ewangelię i wypełniali kapłańską posługę: aby zostali dopuszczeni do udziału w liturgii niebieskiej". 11:11 Rozpoczyna się liturgia eucharystyczna. 11:18 Podczas ofiarowania darów wśród wnoszących dary na ołtarz były dwie pary w strojach góralskich. 11:20 Podczas ofiarowania darów śpiewany jest Psalm 18 - "Miłuję Cię, Panie, Mocy moja...". 11:22 Na placu św. Piotra mnóstwo polskich flag i transparentów, m.in. z napisem "Wadowice"... 11:25 Po modlitwie nad darami następuje modlitwa zwana Prefacją. Jest to modlitwa bezpośrednio poprzedzająca konsekrację darów, czyli następuje przeistoczenie chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa. 11:26 Modlitwę zwaną Prefacją kończy odśpiewanie pieśni Sanctus ("Święty, święty, święty..."). 11:26 W tej mszy pogrzebowej używana jest Prefacja za zmarłych. 11:32 Agencja AFP podaje, że na krakowskich Błoniach ok. 800 tys. osób uczestniczy w pogrzebowej mszy świętej. Obserwują przekaz z Rzymu na telebimach. 11:33 Na placu św. Piotra trwa śpiewanie modlitwa "Ojcze nasz..." 11:35 "Przekażmy sobie znak pokoju..." 11:37 Agencje powracając do zakończenia homilii kard. Ratzingera piszą, że natychmiast po zakończeniu homilii kardynała Josepha Ratzingera wierni zaczęli wznosić okrzyki: "Natychmiast święty!", wyrażając pragnienie szybkiej kanonizacji Jana Pawła II.... 11:38 Na placu św. Piotra rozpoczyna się Komunia św. Rozdawać ją będzie 350 kapłanów. 11:42 Trwa rozdawanie komunii św. 11:46 Kardynał Joseph Ratzinger udzielił komunii przykutemu do wózka bratu Rogerowi ze wspólnoty Taize. 11:46 Chór śpiewa psalm 130 "De profundis". 11:47 Chór śpiewa psalm 130 "De profundis": "Z głębokości wołam do Ciebie, Panie! Panie słuchaj głosu mego! Nakłoń swoich uszu ku głośnemu błaganiu mojemu!" 11:50 Z rozpoczęciem ceremonii pogrzebowwych na placu świętego Piotra, ulice historycznego centrum Rzymu całkowicie opustoszały. 11:54 Podczas liturgii pogrzebowej na placu św. Piotra używany jest czerwony kolor szat liturgicznych. Podczas liturgii pogrzebowych używany jest zwykle kolor fioletowy. Czerwień jest zarezerwowana dla liturgii pogrzebowych papieży. 11:59 Na placu św. Piotra rozległy się oklaski.... Słychać okrzyki "Święty, Święty...". 12:00 Ludzie wznoszą flagi i transparenty w różnych kolorach... Owacja trwa. "Sanktus, sanktus" słychać zewsząd. 12:01 Nie milkną brawa i okrzyki tłumu... 12:03 Nie milkną brawa... Słychać okrzyki: "Jan Paweł II"... 12:05 Umilkły brawa. Stojąc wokół trumny wraz z innymi koncelebrantami, kardynał Ratzinger wzywa wszystkich zgromadzonych do wspólnej modlitwy za "duszę naszego papieża Jana Pawła, biskupa Kościoła katolickiego, który umacniał braci w wierze zmartwychwstania". 12:06 Rozpoczyna się śpiew Litanii do Wszystkich Świętych... 12:09 W ten sposób rozpoczął się obrzęd rozpoczęły się obrzędy przyjęcia i pożegnania ciała zmarłego Jana Pawła II. 12:11 Na cyprysowej trumnie spoczywa Ewangelia, która od pewnego czasu pozostaje zamknięta... 12:12 Ostatnie wezwanie Litanii do Wszystkich Świętych skierowane było do św. siostry Faustyny, kanonizowanej przez Jana Pawła II w kwietniu 2000 roku. 12:14 Modlitwę przy trumnie Jana Pawła II rozpoczynają patriarchowie kościołów bizantyjskich. 12:14 Zebrani wokół trumny patriarchowie, arcybiskupi więksi i metropolici Kościołów wschodnich rozpoczęli specjalną modlitwę według obrządku bizantyjskiego. 12:15 Okadzają trumnę i śpiewają modlitwę... 12:20 Na błoniach pod wałami Jasnej Góry, na których widnieje ogromny portret papieża z napisem "Totus Tuus -Proszę was, bądźcie ze mną na Jasnej Górze i wszędzie", ponad 200 tysięcy wiernych z całego kraju żegna papieża, oglądając transmisję uroczystości pogrzebowych z Watykanu na dwóch telebimach. 12:21 Warszawa opustoszała podczas uroczystości pogrzebowych w intencji papieża Jana Pawła II, transmitowanych w piątek z Watykanu. Sklepy i instytucje są zamknięte. Na ulicach jest niewiele samochodów, sporadycznie spotyka się przechodniów. Transmisję uroczystości pogrzebowych z Watykanu tysiące wiernych oglądają na telebimach ustawionych m.in. na pl. Zamkowym i pl. Piłsudskiego. 12:23 Tymczasem na Placu Św. Piotra zebrani wokół trumny patriarchowie, arcybiskupi więksi i metropolici Kościołów wschodnich pogrążeni są w specjalnej modlitwie według obrządku bizantyjskiego. 12:24 "Powierzajmy Wielkiemu Miłosierdziu Bożemu duszę naszego Papieża Jana Pawła II, biskupa Kościoła katolickiego, który utwierdzał braci w wierze w zmartwychwstanie" - mówił kard. Joseph Ratzinger, zaczynając obrzęd ostatniego pożegnania. 12:24 "Prośmy Boga Ojca przez Jezusa Chrystusa w Duchu Świętym za zmarłego papieża, aby wykupiony ze śmierci został przyjęty do Twego pokoju, a Jego ciało zmartwychwstało w Dniu Ostatecznym" - modlił się kardynał. 12:25 "Święta Dziewica Maryja, Królowa Apostołów i zbawienie ludu rzymskiego niech wstawia się u Boga, aby ukazał oblicze swego błogosławionego Syna naszemu Papieżowi i pocieszy Kościół światłem zmartwychwstania" - zakończył kardynał. 12:25 Hierarchowie wschodni zakończyli modlitwę. 12:26 Teraz za duszę Ojca Świętego będą się modlić przedstawiciele innych wyznań chrześcijańskich. 12:27 Kardynał Ratzinger okadza trumnę. 12:28 Kardynał pokropił trumnę wodą święconą i przeszedł wokół niej z kadzielnicą. 12:32 Rozpoczyna się procesja z trumną papieża w kierunku grobu, w czasie której odśpiewany zostanie po łacinie "Magnificat". 12:33 Na czele procesji idzie ubrany w czerwoną kapę kamerling Somalo, który wprowadzi wszystkich do Grot Watykańskich przez Bramę świętej Marty. 12:35 Kardynałowie wchodzą do Bazyliki Św. Piotra 12:35 Chór śpiewa "Magnificat". 12:38 Ubrani na czarno mężczyźni wynoszą trumnę z ciałem Jana Pawła II sprzed ołtarza... Trwa owacja tłumu... 12:39 Słychać, jak poprzednio, okrzyki "Giovanni Paolo" i "Sanktus , Sanktus"... 12:39 Trumna z ciałem Ojca Świętego jest przenoszona do grobu... 12:39 Nie milkną brawa i okrzyki. 12:40 Żałobnicy ostatni raz obracają się z trumną w drzwiach bazyliki, biją dzwony... 12:40 Ostatni raz tłumy na całym świecie widzą trumnę z Janem Pawłem II. 12:41 Trumnę ustawiono na chwilę tak, jakby złożony w niej Ojciec Święty miał spojrzeć na tłumy... 12:42 Żałobnicy z trumną na ramionach znikają w drzwiach Bazyliki, owacja potęguje się... 12:43 Dzwony biją, ludzie na całym świecie płaczą.... 12:43 Ludzie na placu św. Piotra biją brawo, wznoszą okrzyki, powiewają flagami i transparentami. 12:44 Kiedy trumna zostanie wniesiona do grobowca, odśpiewany zostanie m.in. psalm 114. ("Gdy Izrael wychodził z Egiptu"), psalm 118. ("Dziękujcie Panu, bo jest dobry"), oraz po raz kolejny psalm 42. 12:45 Podczas złożenia do grobu kardynał Ratzinger będzie odmawiał na przemian z diakonem modlitwę "Panie zmiłuj się nad nami", a potem wraz z wiernymi "Ojcze nasz". Przybrana czerwonymi wstęgami, do których przyczepione będą pieczęcie Kamery Apostolskiej, Prefektury Domu Papieskiego, Urzędu Papieskich Nabożeństw Liturgicznych i Kapituły Watykańskiej, zawierająca ciało papieża trumna z drewna cyprysowego, zostanie umieszczona w drugiej ocynkowanej trumnie, która zaraz po tym będzie szczelnie zamknięta. Na niej zostaną umieszczone krzyż oraz symbole zmarłego papieża. W tym czasie odśpiewany zostanie hymn "Salve Regina". 12:46 Po ceremonii, notariusz Kapituły Bazyliki Watykańskiej sporządzi akt potwierdzający złożenie do grobu i odczyta go wszystkim obecnym. 12:50 Do bazyliki wchodzą najważniejsi gości obecni na uroczystościach pogrzebowych... 12:51 Kończymy naszą relację z uroczystości pogrzebowych Jana Pawła II.