Heloci mieli obowiązek uprawiania należących do Spartan działek. Byli przypisani do uprawianej ziemi, jej właściciel nie mógł ich sprzedać lub wyzwolić. Heloci pracowali w warsztatach, przy robotach publicznych, towarzyszyli swym panom w wyprawach. W Sparcie było dwóch królów pochodzących z dwóch królewskich rodów. Pełnili oni funkcje reprezentacyjne, odgrywali istotną rolę w kulcie i dowodzili wojskiem. Wszyscy pełnoprawni Spartanie tworzyli zgromadzenie ludowe, którym kierowała geruzja (rada 28 najszacowniejszych obywateli i dwaj królowie). Zgromadzenie zbierało się regularnie, by decydować o wypowiedzeniu wojny lub zawarciu pokoju, wybierało członków geruzji oraz urzędników. Pięciu eforów było najważniejszymi urzędnikami wybieranymi na okres jednego roku. Ich władza stopniowo rosła, tak że w okresie klasycznym całkowicie kontrolowali królów, pozostawiając im niemal wyłącznie dowodzenie wojskiem. Mogli nawet nałożyć areszt na władcę, który uchybił spartańskim prawom. Pełnili rolę sędziów, dbali o bezpieczeństwo wewnętrzne, nadzorowali helotów i periojków, przyjmowali zagraniczne poselstwa, zwoływali zgromadzenie ludowe i przedstawiali mu swoje wnioski.