urodził się 8 lutego 1940 r. w Wilnie. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w wieku 24 lat zrobił doktorat, a po następnych 3 latach - habilitował się. Profesurę otrzymał 7 lat później. W wieku 36 lat, jako najmłodszy w historii, został członkiem Polskiej Akademii Nauk. W wieku 42 lat był już profesorem na słynnym amerykańskim Uniwersytecie w Princeton. W 1984 r. został członkiem zagranicznym Akademii Nauk Stanów Zjednoczonych. Każdy ze stopni naukowych Paczyński zdobywał na podstawie prac z innej dziedziny astrofizyki. Jego magisterium dotyczyło gwiazd zmiennych, doktorat - analizy statystycznej materii międzygwiazdowej, habilitacja to rozważania dotyczące ewolucji gwiazd podwójnych. Te ostatnie prace przyniosły prof. Paczyńskiemu światowy rozgłos. Polski astronom wyjaśnił m.in. pochodzenie układów typu Algol i innych, zwrócił też uwagę na emisję fal grawitacyjnych w układach podwójnych i opracował teorię wymiany masy w takich układach. W latach 70. Paczyński był już światowym liderem badań ewolucji gwiazd, a wyniki jego prac należały do najważniejszych osiągnięć astrofizyki tego okresu. Później uwaga profesora skierowała się na badanie dysków akrecyjnych wokół układów podwójnych i wokół obiektów zwartych. W latach 80. Paczyński stał się liderem astrofizyki błysków gamma, a następnie mikrosoczewkowania grawitacyjnego. Zaproponował on poszukiwanie zjawisk mikrosoczewkowania grawitacyjnego jako najprostszą metodę poszukiwania słabo świecących - lub nieświecących wcale - obiektów. Zjawisko mikrosoczewkowania zachodzi, gdy niewidoczny, silnie grawitujący obiekt przechodzi na tle innego, jaśniejszego. Obserwujemy wtedy pojaśnienie tego drugiego. Metodę tę, m.in. do poszukiwania ciemnej materii, wykorzystuje polski zespół . Ta idea spowodowała rozwój zupełnie nowej dziedziny astrofizyki obserwacyjnej. Zjawiska mikrosoczewkowania grawitacyjnego pozwoliły oceniać ilość występującej w Galaktyce materii międzygwiazdowej, odkrywać gwiazdy zmienne, odkrywać planety wokół odległych gwiazd. Na podstawie prac Paczyńskiego - i przy jego udziale - powstał polsko-amerykański projekt OGLE (Optical Gravitational Lensing Experiment), dający bogate efekty badawcze. Uczestnicy tego projektu obserwują zjawiska mikrosoczewkowania grawitacyjnego, a przy okazji odkrywają planety poza Układem Słonecznym. Profesor wykształcił wielu polskich astronomów. Był twórcą warszawskiego Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika . Prof. Paczyński był członkiem towarzystw naukowych i korporacji uczonych na całym świecie. Był doktorem honorowym wielu uczelni. W 2006 r. Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne przyznało mu swoje najwyższe wyróżnienie im. Henry N. Russella, uważane powszechnie za "astronomicznego Nobla". Imię profesora nosi planetoida 11755 Paczynski.