Naukowcy nie mają wątpliwości - kreatywne myślenie i używanie symboliki nie są wyłączną domeną współczesnych ludzi. Liczące ponad 64000 lat malunki ścienne odkryte w jednej z hiszpańskich jaskiń w Kantabrii udowadniają, że również i neandertalczyk potrafił wykazać się twórczym i nieszablonowym myśleniem. Wśród odkrytych dzieł są między innymi wizerunki zwierząt, namalowane punkty czy wzory geometryczne, ale też odbicie rąk czy grafiki. Archeolodzy, którzy znaleźli malunki twierdzą, że ich odkrycie zaprzecza popularnemu wizerunkowi neandertalczyka jako stworzenia "niekulturalnego i prymitywnego". "To niesamowicie ekscytujące odkrycie, które sugeruje, że neandertalczyk było o wiele bardziej wyrafinowany i złożony, niż to się nam wydawało" - komentuje doktor archeologii Chris Standish z Uniwersytetu w Southampton. "Nasze badania wskazują, że odnalezione malunki są najstarszymi jaskiniowymi dziełami sztuki i powstały co najmniej 20000 lat zanim współczesny człowiek przybył do Europy z Afryki. Ich autorami muszą być neandertalczycy" - dodał naukowiec. W innej jaskini w Hiszpanii odkryto natomiast pokolorowane muszle. Ich autorami jest również człowiek neandertalski. "Ujawnienie tych pełnych symboli dzieł stanowi punkt zwrotny w badaniach nad ewolucją rodzaju ludzkiego. To jeden z filarów człowieczeństwa. Artefakty, których wartość nie leży w ich praktycznych walorach, ale symbolicznym znaczeniu, są fundamentalne dla poznania. Od XIX wieku neandertalczycy byli postrzegani jako gatunek niezdolny do tworzenia sztuki. Ten wizerunek wciąż przeważa. Spór nad tym, jak bardzo ludzki był neandertalczyk, jest jednym z najbardziej zaciętych. Nasze odkrycia wzbogacą debatę na ten temat" - stwierdził doktor Dirk Hoffmann, archeolog z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka.