Joanna Poławska: - Niezbędnym warunkiem do utworzenia się tornada jest pojawienie się na niebie chmury burzowej Cumulonimbus. - W naszych szerokościach geograficznych burze tworzą się najczęściej na frontach chłodnych, czyli w strefie granicznej między powietrzem ciepłym a chłodnym. Powstają zatem na skutek zderzenia skrajnie różnych mas powietrza. - Burze mogą formować się także w wyniku gwałtownego wznoszenia się ciepłego i wilgotnego powietrza do górnych warstw atmosfery. Podczas tego wznoszenia powietrze się ochładza i dochodzi do kondensacji pary wodnej. W niektórych komórkach burzowych (nazywanych superkomórkami) tworzą się tzw. mezocyklony. Ich występowanie związane jest ze zmianą kierunku i prędkości wiatru na różnych wysokościach (czyli z uskokami wiatru). Wymuszają one poziomą cyrkulację powietrza przy gruncie. Jeżeli natrafi ona na wystarczająco silne prądy wstępujące (w których powietrze się unosi) mogą one odchylić oś cyrkulacji w kierunku pionowym. - Aby powstało tornado koniecznie musi wytworzyć się jednak odpowiedni prąd zstępujący (w którym powietrze opada). To on tak właściwie powoduje zejście rotacji poniżej podstawy chmury burzowej ku powierzchni ziemi. Tuż przed pojawieniem się leja poniżej Cumulonimbusa obserwowana jest charakterystyczna chmura stropowa (ang. wall cloud). Jeżeli zacznie ona rotować jest wielce prawdopodobne, że w niedługim czasie utworzy się tornado. - Mechanizm powstawania trąb powietrznych (lądowych czy wodnych) nie jest związany z działalnością mezycyklonu jak w przypadku tornad. - Zjawiska te tworzą się w strefie konwergencji zderzających się ze sobą mas powietrza napływających z różnych kierunków. Wytwarza się wówczas pewna cyrkulacja powietrza wywołana przez poziomą zmianę prędkości wiatru. Wirowość pojawia się znacznie poniżej podstawy chmur Cumulonimbus lub Cumulus congestus, w tzw. warstwie granicznej, bardzo dobrze wymieszanej. Zmiany temperatury powietrza w pionie zgodnie z tzw. gradientem suchoadiabatycznym umożliwiają powstanie silnego prądu wstępującego. Wiatry wiejące z różnych kierunków przy powierzchni ziemi mogą powodować powstanie zawirowania. Jeśli natrafi ono na odpowiednio silny prąd wstępujący utworzyć się może wirująca kolumna. Rozmawiał Mateusz Lubiński