Nagroda została ustanowiona przez Jana Karskiego w 1992 roku i administrowana przez Żydowski Instytut Naukowy YIVO (YIVO Institute for Jewish Research) w Nowym Jorku. Jest przyznawana corocznie autorom publikacji odzwierciedlających wkład Żydów polskich w kulturę polską. Wysokość nagrody wynosi 5 tys. dol. Jej laureata wyłania komitet w składzie: prof. Jerzy Tomaszewski, prof. Feliks Tych, dr Eleonora Bergman (dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie), dr Jonathan Brent (dyrektor YIVO Institute for Jewish Research) i Marek Web. Urodzony w 1966 roku w Świdnicy, Marcin Wodziński, historyk i filolog, związany jest od wielu lat z Uniwersytetem Wrocławskim, gdzie ukończył studia i habilitował się. Obecnie jest profesorem historii i literatury, a od 2005 roku kierownikiem Zakładu Studiów Żydowskich w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Ma za sobą wieloletnią działalność naukową i organizacyjną w dziedzinie historii i kultury Żydów polskich. Jest autorem wielu artykułów, polemik, recenzji i sprawozdań. Aktywnie uczestniczy w krajowych i międzynarodowych gremiach poświęconych tematom z dziedziny historii i kultury Żydów polskich. Obszarami szczególnego zainteresowania naukowego Wodzińskiego są: historia społeczna Żydów w Polsce XIX wieku, historia regionalna Żydów na Śląsku oraz żydowska sztuka nagrobna. Tym właśnie tematom poświęcone są takie jego książki jak "Groby cadyków w Polsce" (1998), "Oświecenie żydowskie w Królestwie Polskim wobec chasydyzmu: dzieje pewnej idei" (2003), (również w przekładzie angielskim "Haskalah and Hasidism in the Kingdom of Poland: A History of Conflict" 2005), "Władze Królestwa Polskiego wobec chasydyzmu. Z dziejów stosunków politycznych" (2008) i rozszerzona angielska wersja "Hasidism and Politics: The Kingdom of Poland, 1815-1864" (2011). Prof. Wodziński jest również redaktorem serii "Bibliotheca Judaica" publikowanej przez Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego oraz głównym konsultantem historycznym powstającego w Warszawie Muzeum Historii Żydów Polskich. Zmarły w 2000 roku Jan Karski był w czasie wojny kurierem rządu polskiego w Londynie. Przedostał się z okupowanej Polski na Zachód i przekazał rządom alianckim informacje o postępującej zagładzie ludności żydowskiej w Polsce dokonywanej przez okupantów niemieckich. Nagroda została ufundowana przez Karskiego dla uhonorowania pamięci jego żony, Poli Nireńskiej, tancerki i choreografa, która w czasie II wojny uratowała się jako jedyna z ponad siedemdziesięcioosobowej rodziny żydowskiej. W poprzednich latach laureatami nagrody Jana Karskiego i Poli Nireńskiej byli: Eugenia Prokop-Janiec, Jerzy Ficowski i Michał Friedman, Marek Rostworowski, Henryk Grynberg, Ruta Sakowska, Jerzy Tomaszewski, Hanna Krall, Maria i Kazimierz Piechotkowie, ks. Stanisław Musiał, Leszek Hońdo, Michał Jagiełło, Monika Adamczyk-Garbowska, Jan Jagielski, Joachim Russek, Joanna Tokarska-Bakir, Szymon Rudnicki, Aleksander B. Skotnicki i Joanna Nalewajko-Kulikov. Uroczystość wręczenia nagrody obędzie się 20 września w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.