W związku z wejściem Polski do strefy Schengen niewiele natomiast zmieni się sytuacja osób, ubiegających się o status uchodźcy, choć takich osób w Polsce przybywa. - Jeżeli cudzoziemiec ubiega się o wizę w celu turystycznym i nie figuruje w Systemie Informacji Schengen (zbiór m.in. informacji o osobach niepożądanych - red.) po jej otrzymaniu będzie mógł podróżować do 90 dni po wszystkich krajach obszaru Schengen - powiedziała dyrektor departamentu polityki migracyjnej MSWiA Monika Prus. Wiza taka kosztuje 60 euro, w przypadku, np. Ukrainy, jest to 35 euro. Jeżeli cudzoziemiec otrzyma wizę krajową, będzie mógł przebywać tylko w jednym państwie strefy - tym, które taką wizę wydało. Wydawane będą także wizy narodowe z działaniem wizy Schengen - uprawniające także do podróżowania po innych krajach strefy Schengen przez okres do 3 miesięcy. Osoby, które mają w Polsce kartę pobytu (bez względu na to czy jest to pobyt krótkoterminowy czy długoterminowy) także będą mogły wyjeżdżać do innych krajów na 3 miesiące. Nie mogą to być jednak podróże zarobkowe. W przypadku wniosków o nadanie statusu uchodźcy niewiele się zmieni w związku z wejściem Polski do strefy Schengen. Obowiązuje bowiem tzw. Konwencja Dublin II, zgodnie z którą, krajem właściwym do rozpatrzenia wniosku cudzoziemca, jest pierwszy kraj, gdzie został złożony wniosek. Osoby, ubiegające się o status uchodźcy mogą być przekazywane innym krajom, np. wówczas - gdy mieszka tam rodzina osoby, składającej taki wniosek. - Pierwszą zasadą jest pobranie odcisków palców, od osób wnioskujących o nadanie statusu uchodźcy czy objęcie inną formą ochrony i zweryfikowanie w centralnym rejestrze EURODAC, czy osoba taka nie wystąpiła o ochronę w innym kraju. Jeżeli wystąpiła - to jest cofana do tego kraju - powiedziała Prus. W 2006 roku do Polski trafiło 1,6 tys. wniosków o przyjęcie cudzoziemców, dla których Polska była tzw. krajem pierwszego azylu; najwięcej wniosków było z Austrii, Niemiec, Francji i Belgii. Polska skierowała do innych państw 230 takich wniosków; najwięcej do Austrii, Francji i Belgii. Z Polski przekazano innym państwom 174 cudzoziemców. Nie zmienia się sytuacja osób, które przebywają w ośrodkach dla uchodźców - jest około 5 tys. "Na czas trwania procedury o przyznanie statusu uchodźcy - składają one swój dokument podroży do depozytu, więc nie mogą się przemieszczać" - powiedziała Prus. Mimo, kampanii informacyjnej, że przystąpienie Polski do strefy Schengen, niewiele zmieni w sytuacji uchodźców, ich liczba u nas wzrasta. W roku 2006 wniosków o przyznanie takiego statusu było ok. 7 tys.; status uchodźcy otrzymało 423 osoby, zgodę na pobyt tolerowany - ponad 2 tys. W tym roku do 6 grudnia wnioskami objętych było blisko 8 tys. osób, status uchodźcy otrzymało 116 osób, a ponad 2700 - zgodę na pobyt tolerowany. Wśród osób ubiegających się o status uchodźcy najwięcej było obywateli Federacji Rosyjskiej narodowości czeczeńskiej, Białorusinów, Pakistańczyków oraz Ukraińców. Pytana o Kartę Polaka dla zamieszkałych za wschodnią granicą, Prus powiedziała że "sama karta Polaka nie uprawnia do przekraczania granicy, ale do refundacji za wizę - i to będzie robione".