Ptolemais to - według archeologów - jedno z najważniejszych miast grecko-rzymskich położonych w prowincji Cyrenajka, w wąskim pasie żyznej ziemi, u libijskich wybrzeży Morza Śródziemnego. - To ta część w tej części świata antycznego, gdzie niepodzielnie panuje pustynia, dochodząca praktycznie aż do morza - podkreślił podczas poniedziałkowej konferencji prasowej w Warszawie dyrektor Instytutu Archeologii UW prof. Kazimierz Lewartowski. W Ptolemais od 2001 roku prowadzone były przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego wykopaliska archeologiczne. - Przyniosły one sukces dzięki odkryciu tzw. Domu Leukaktiosa, zwanego też "Willą z widokiem" bogatej rezydencji prywatnej z III w. n.e., z interesującym zespołem mozaik i malowideł ściennych - mówił kurator wystawy na Zamku Królewskim Piotr Jaworski z Instytutu Archeologii UW. Odkryto tam również kilka tysięcy zabytków ruchomych m.in. ceramiki, lampki, kamienne rzeźby a także monety. We wrześniu 2006 r., w domu sąsiadującym z Domem Leukaktiosa, odkryto skarb monet rzymskich datowanych na I-III w. n.e., zasypany ok. połowy III w.n.e. w wyniku trzęsienia ziemi. Skarb z Ptolemais, liczy prawie 600 monet (w tym 15 srebrnych) i waży około 12 kg. Skarb odkryto na posadzce z ubitej ziemi, w jednym z pomieszczeń domu. W 2007 r. skarb z Ptolemais poddany został konserwacji. Warszawska wystawa to pierwsza publiczna prezentacja tego odkrycia. Dzięki przychylności libijskich władz Instytut Archeologii UW uzyskał prawo do wykonania i przewiezienia do Polski gipsowych odlewów wszystkich monet wchodzących w skład skarbu. Oprócz zgody na wykonanie gipsowych kopii monet, władze libijskie zezwoliły też na zaprezentowanie w Polsce kilku srebrnych i brązowych, oryginalnych monet wchodzących w skład znaleziska. Wystawę uzupełnia ok. 80 oryginalnych monet antycznych, pochodzących ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie oraz zbiorów prywatnych. Na wystawie można też obejrzeć kopię rzeźby Kybele siedzącej na tronie, którą odkryto w Ptolemais 30 cm od skarbu monet rzymskich. Wystawie Skarb z Ptolemais towarzyszy katalog, w którym - oprócz omówienia prezentowanych zabytków - znalazły się teksty poświęcone m.in. antycznemu miastu Ptolemais i prowadzonym w nim polskim badaniom archeologicznym, skarbowi monet rzymskich i jego konserwacji. Wystawę będzie można zwiedzać do 15 stycznia.