Komitet Praw Dziecka jest organem monitorującym wypełnianie przez państwa postanowień Konwencji o Prawach Dziecka. Państwa, które ją ratyfikowały, zobowiązane są do przesyłania Komitetowi raportów opisujących wprowadzanie Konwencji w życie. System monitoringu obejmuje wszystkie traktaty ONZ z zakresu praw człowieka. Podczas zeszłorocznej sesji Rady Praw Człowieka przedstawiciel RPD zaproponował wyposażenie Komitetu Praw Dziecka w możliwość rozpatrywania skarg indywidualnych, zbiorowych, międzypaństwowych oraz procedury dochodzeniowej. Jak przekonuje Michalak, inicjatywa ta spotkała się z przychylnością zastępczyni Sekretarza Generalnego Rady Europy oraz reprezentantki Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka Maud De Boer-Buquichio. Ustanowiona przy Radzie Praw Człowieka Grupa Robocza już w sierpniu przedstawiła projekt Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka. W grudniu Rada Praw Człowieka spotka się, by rozpocząć prace nad utworzeniem nowego Protokołu. W przeciwieństwie do dwóch poprzednich, tematycznych Protokołów do Konwencji o Prawach Dziecka (dotyczących udziału dzieci w konfliktach zbrojnych oraz prostytucji i pornografii dziecięcej) trzeci Protokół ma stworzyć kluczowe procedury i mechanizmy, które pozwolą Komitetowi Praw Dziecka analizować indywidualne przypadki naruszenia praw dziecka. Taki mechanizm funkcjonuje już w odniesieniu do innych kluczowych dokumentów z dziedziny praw człowieka. Jak podkreślił w rozmowie Michalak, projektowane rozwiązania zwiększą gwarancje ochrony praw dzieci przed naruszeniem ze strony państwa. - W przypadku Polski to nie ma aż tak dużego znaczenia, jak w przypadku krajów rozwijających się, gdzie dzieci wcielane są do wojska, nie mają dostępu do opieki zdrowotnej czy edukacji. W Polsce chyba do tej pory nie było sprawy, która nie mogłaby być załatwiona na gruncie prawa krajowego. A skarga do komitetu byłaby możliwa po wykorzystaniu krajowych środków prawnych - mówił Michalak. Dodał, że nie we wszystkich krajach funkcjonują instytucje stojące na straży praw dzieci, a tam, gdzie są, często nie mają wystarczających kompetencji, by je skutecznie chronić. RPD zaznaczył, że w obliczu systematycznego naruszania praw dziecka w niektórych krajach, szczególnego znaczenia nabiera mechanizm skargi zbiorowej, dzięki któremu niezależne narodowe instytucje chroniące prawa człowieka, ombudsmani oraz niektóre organizacje pozarządowe otrzymałyby narzędzie umożliwiające rzeczywistą ochronę praw dziecka. Podkreślił, że Polska, jako pomysłodawca uchwalenia Konwencji o Prawach Dziecka, ma duże zasługi w dziedzinie ochrony praw dzieci, dlatego bardzo zależy mu, żeby i ta inicjatywa zyskała poparcie rządu. Jak dodał, leży to także w interesie dzieci. Protokół Fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka popiera UNICEF. Jak poinformowała Zofia Dulska z UNICEF Polska, organizacja oczekuje, że dokument ułatwi realizację zapisów Konwencji, a proponowany mechanizm wzmocni międzynarodową ochronę praw dziecka oraz wspomoże Komitet Praw Dziecka w monitorowaniu realizacji zapisów Konwencji. W odpowiedzi na pytanie PAP, eksperci UNICEF w Genewie podkreślili, że w szczególności organizacja spodziewa się, iż Protokół Fakultatywny umożliwi poszkodowanym dochodzenie swoich praw w tych przypadkach, gdy narodowe lub regionalne mechanizmy prawne nie są skuteczne. Według UNICEF możliwość rozpatrywania indywidualnych przypadków da Komitetowi Praw Dziecka możliwość oceny, czy prawo w danym kraju respektuje zapisy Konwencji i pomoże wychwycić nieprawidłowości.