Palma, czyli "Pozdrowienia z Alei Jerozolimskich" jest jednym z najbardziej znanych projektów artystycznych w polskiej przestrzeni publicznej, zrealizowanych po 1989 roku. Z początku wzbudzająca kontrowersje, stała się dla mieszkańców Warszawy symbolem umiłowania do absurdu, groteski i surrealistycznego humoru. Palma w zamyśle autorki ma być pochwałą różnorodności i niestabilności. Symbolizuje rozrastanie się i rozwój Warszawy, co czyni z miasta barwną, różnorodną przestrzeń. "Brakuje mi różnorodności tamtego świata. Nie jakiejś maleńkiej grupy asymilantów. Brakuje ludzi, w całym tego słowa znaczeniu, innych, demonstrujących swoją inność bez zażenowania ale i bez agresji. (...) Stawiam drzewo i traktuję to jako element komunikacji między ludźmi, komunikacji pozawerbalnej i nie angażującej intelektu" - tłumaczy Rajkowska w rozmowie z Arturem Żmijewskim na oficjalnej stronie internetowej artystki. Wpadła ona na pomysł udekorowania jednego z centralnych miejsc w Warszawie (palma stoi na skrzyżowaniu Alei Jerozolimskich z Nowym Światem), podczas podróży do Izraela w 2001 roku. Tam zobaczyła pocztówkę z napisem "Pozdrowienia z Hebronu", przedstawiającą palmę daktylową. Pierwotny pomysł zakładał powstanie całego szpaleru drzew tego typu. Ostatecznie 12 grudnia 2002 roku na rondzie stanęła wykonana ze sztucznych tworzyw jedna palma. Jest wodoodporna i wysoka na 15 metrów. Powstała dzięki pomocy instytucji kultury: m.in. Centrum Sztuki Współczesnej - Zamek Ujazdowski i Fundacji Instytut Promocji i Sztuki. Palma wzbudziła kontrowersje wśród mieszkańców stolicy - dyskutowano nad czasem trwania instalacji, o jej politycznej wymowie i kosztach utrzymania. Kwestionowano także estetyczne walory projektu. Zgodnie z pierwotnymi założeniami, palma miała stać przy rondzie Charlesa de Gaulle'a przez rok. W sondażu przeprowadzonym w 2003 roku przez Instytut Badań Rynku i Opinii 75 proc. ankietowanych opowiedziało się za pozostawieniem palmy w przestrzeni miejskiej. W 2004 roku zwolenników palmy było już tylko 56 proc. Władze miasta przygotowywały projekt, według którego instalacja miała zostać przeniesiona pod gmach dawnego KC. Na propozycję nie zgodziła się Rajkowska. - Zdecydowanie wolałabym, aby palma została zdemontowana niż żeby została przeniesiona pod dawne KC. To tworzy zupełnie inny kontekst pracy, poza tym usytuowana na środku ronda palma jest widoczna z perspektywy Nowego Światu i Alei Jerozolimskich w bardzo malowniczy sposób. Przeniesiona straci cały urok - argumentowała wówczas artystka. Ostatecznie palma pozostała na swoim pierwotnym miejscu. W 2007 roku artystka odstąpiła miastu prawa autorskie wykorzystywania wizerunku palmy dla celów komercyjnych i promocyjnych. Umowa wygasła w 2011 roku. W 2012 roku, podczas piłkarskich Mistrzostw Europy rozgrywanych w Polsce i na Ukrainie, Rajkowska powiesiła na palmie transparent z napisem: "Chleba zamiast igrzysk" i usunęła z niej liście. Gest ten był protestem przeciwko polityce władz Warszawy, które na okres trwania EURO 2012 zdecydowały o ustawieniu za palmą wielkiej piłki. "Nie wszyscy cieszyli się z tego, czym było EURO" - oceniła Rajkowska, podkreślając, że organizacja Mistrzostw spowodowała cięcia budżetowe na kulturę. - "Nie chcę aby ludzie się "rozumieli". Myślę, że jest to niemożliwe" - kontynuuje Rajkowska. "Chcę aby byli koło siebie. Pod palmą" - kończy. Joanna Rajkowska (ur. 1968) jest autorką filmów, instalacji i uczestniczką interwencji w przestrzeni miejskiej. Studiowała malarstwo na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. W 2007 roku otrzymała "Paszport Polityki" - nagrodę przyznawaną przez tygodnik "Polityka" w kategorii "sztuki wizualne" - za "niezwykłe projekty, realizowane w przestrzeni publicznej, za wyciąganie ręki w kierunku błąkającego się po mieście człowieka". W 2012 roku opiekę nad projektem przejęło Muzeum Sztuki Nowoczesnej. W środę 12 grudnia na rondzie de Gaulle'a odbędą się obchody urodzin palmy. - O godzinie 17., na godzinę palma zostanie wydobyta światłem z zimowego mroku - zapowiadają organizatorzy imprezy.