Przystępując do konkursu, organizowanego przez Fundację Shalom, uczniowie mieli opisać odnalezione korzenie żydowskich mieszkańców ich rodzinnych stron. Ich zadaniem było samodzielne odkrywanie i poznawanie świata Żydów, którzy kiedyś żyli w ich najbliższym otoczeniu. Konkurs, którego adresatem są uczniowie szkół ponadgimnazjalnych, organizowany jest co dwa lata. "Splątane Zagładą losy" to tytuł mojej pracy, która opowiada o historii Żydów lelowskich. Jej główną częścią jest biografia jednego Żyda lelowskiego, który przeżył Zagładę - mówiła podczas wręczenia I. nagrody Karolina Koprowska, uczennica Zespołu Szkół w Szczekocinach (woj. śląskie). - W związku z tą biografią zastanawiałam się nad pamięcią żydowską i pamięcią Polaków, którzy pomagali mu się uratować - dodała. - Moja praca dotyczyła tego, co znajdowało się na terenie Liceum im. Fredry przy ul. Miłej 7 w Warszawie przed zburzeniem getta w 1943 r. - opowiadał laureat Jakub Supera ze stołecznego LXXXI LO im. Aleksandra Fredry. "Starałem się odtworzyć to miejsce na tyle, na ile pozwalały mi dokumenty znalezione w archiwach oraz relacje świadków i książki opisujące wygląd przedwojennej ulicy Miłej - mówił uczeń. W nagrodę, ufundowaną przez Ministerstwo Edukacji Izraela, uczniowie pojadą na tygodniową wycieczkę objazdową do Izraela, podczas której będą poznawać żydowską kulturę, a także spotkają się z uczniami izraelskich szkół. Nagrodę specjalną im. Soni i Szmula Tencer otrzymał laureat poprzedniej edycji konkursu Szymon Płóciennik, uczeń I Liceum Ogólnokształcące im. Edwarda Dembowskiego w Zielonej Górze. Jury wyróżniło go za socjologiczną pracę pt. "Wiedza i poglądy uczniów warszawskich szkół ponadgimnazjalnych położonych na terenie byłego getta warszawskiego na temat getta i Zagłady Żydów". - Podczas mojego pobytu w Warszawie, przeprowadzałem wśród uczniów kilku szkół ankietę, która badała ten aspekt. Wyniki niestety okazały się słabe (...). Np. jedynie 25 proc. uczniów wie, czym był Umschlagplatz (miejsce, z którego Niemcy wywozili Żydów z getta warszawskiego do obozu zagłady w Treblince - przyp. red.), 3 proc. uczniów wie, kim był Jan Karski, postać niezwykle zasłużona w czasie II wojny światowej dla Polski - mówił uczeń. W nagrodę za swoją pracę uczeń otrzymał m.in. laptop i wolny wstęp na studia na Uniwersytecie Warszawskim (do wyboru historia lub filologa polska) albo na Uniwersytecie Jagiellońskim (judaistyka). - Nie wiem jeszcze, na co się zdecyduję. To zależy od wyników egzaminu maturalnego - zastanawiał się . Wśród nagrodzonych indeksem uczniów jest także jedna z laureatek drugiej nagrody, Maria Popielewicz z I. LO im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie. Uczennica napisała pracę o jednym z przedwojennych mieszkańców jej rodzinnej miejscowości, który obecnie mieszka w Izraelu, ale "chce do Chełma wrócić, by m.in. odwiedzić znajomych". - Jestem bardzo szczęśliwa z tego powodu, że dostałam ten indeks i myślę, że go wykorzystam. Waham się tylko między historią a judaistyką - mówiła dziennikarzom po uroczystości. Jak zapewniła, studia na tych kierunkach uważa za obiecujące pod względem przyszłej zawodowej kariery. Podczas gali rozstrzygnięto także 5. edycję konkursu "Na wspólnej ziemi", organizowanego dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych. Wygrały go uczennice Karolina Błaszczyk i Joanna Chmielak ze Szkoły Podstawowej nr 1 im. Lotników Polskich w Poddębicach (woj. łódzkie). Napisały pracę pt. "Tylko kolor nieba się nie zmienił" będącą przewodnikiem po przedwojennym poddębickim rynku. - Wykorzystałyśmy wspomnienia pani Eleonory Urbańczyk, która opowiadała nam o tamtym czasie i o Żydach mieszkających w Poddębicach - mówiła dziennikarzom Karolina. W nagrodę za swoją pracę uczennice otrzymały aparaty fotograficzne i książki. Wybrane prace konkursowe zostaną opublikowane na portalu "Kadysz dla Nieobecnych" Fundacji Shalom, portalu "Wirtualny sztetl" Muzeum Historii Żydów Polskich oraz portalu "Polin" Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Lista prac zostanie opublikowana wkrótce na stronie organizatora konkursu Fundacji Shalom. Nad konkursem honorowy patronat objęło m.in. Ministerstwo Edukacji Narodowej.