Matura 2025 wcale nie była łatwa. Egzaminatorki odzierają ze złudzeń: Bardzo dużo błędów

Za egzaminatorami już drugi weekend sprawdzania matur. W pierwszej kolejności oceniane są te na poziomie podstawowym - z języka polskiego, matematyki i języka angielskiego.

Polonistki mówią nam, jak poradzili sobie maturzyści na języku polskim. Każda zauważa, że potwierdziły się następujące obawy: pewność wysokiego wyniku wyrażana po wyjściu z egzaminu przez abiturientów nie była adekwatna do tego, co znalazło się w arkuszu CKE.

Teraz, kiedy widziały wypracowania, mają tego potwierdzenie.

- Rację mieli ci poloniści, którzy przestrzegali przed huraoptymizmem po publikacji arkuszy, bo tematy wypracowań wcale nie były tak proste dla zdających, jak to wynikało z pierwszych reakcji - mówi Interii jedna z egzaminatorek. Tak jak pozostałe nasze rozmówczynie chce pozostać anonimowa. Na potrzeby tekstu nazwijmy ją Monika.

Dodaje: - Sformułowanie tematu wymagało uwzględnienia kilku czynników i - jak można się było domyślać - znalazło to odzwierciedlenie w zasadach oceniania.

Przypomnijmy, uczniowie mieli do wyboru jeden z dwóch tematów wypracowania. "Źródło nadziei w czasach trudnych dla człowieka" lub "Jak błędna ocena sytuacji wpływa na życie człowieka?".

- Temat pierwszy wydawał się częściej wybierany, a w związku z tym więcej było prac świadczących o niepełnym zrozumieniu tematu. Zdający często pisali ogólnie o nadziei bez wskazania jej źródeł - mówi Monika.

A temat drugi? - Też był wielowarstwowy, ale te czynniki wydawały się chyba zdającym mniej rozmyte (błędna ocena i jej wpływ na życie człowieka). Z drugiej strony może trudniej było znaleźć oczywiste przykłady, więc na ten temat mogły się decydować raczej osoby lepiej przygotowane. Tu pojawiały się często postacie Raskolnikowa, Wokulskiego, Makbeta - wymienia Monika.

Zobacz także: Streszczenia lektur dla maturzystów i uczniów szkół średnich

W ośrodku Katarzyny wszystkie matury z języka polskiego zostały już sprawdzone. - To była spokojna sesja, chociaż jak zwykle bardzo wyczerpująca dla egzaminatorów - mówi na wstępie.

I kontynuuje: - Zdający, którzy nie znają lektur, powinni czuć niepokój. Błędów rzeczowych nie da się "nie widzieć".

Wskazuje, że nadzieja dla nich w tym, jak wypełnili test. - Ten sprawdzany jest w pierwszej kolejności i zamykany w pudłach. A wypracowanie ocenia już inny egzaminator, który nie wie, jak dana osoba napisała test. Zachowana jest maksymalna bezstronność - zaznacza Katarzyna.

- "Uciułać" 18 punktów, czyli 30 proc., nie powinno być trudno - ocenia.

Sama prac nie sprawdzała, bo była przewodniczącą zespołu. Trafiały do niej tylko te, które ocenione zostały na 0 punktów, lub są w jakimś sensie kontrowersyjne. Jedyne, co w temacie prac nam zdradziła, to to, że uczniowie często miksują i łączą kilka książek w… jedną. - Potrafią dokonać kontaminacji powieści Orwella, "Innego Świata" i reportażu Hanny Krall - komentuje.

Rozmawiamy jeszcze z jedną egzaminatorką.

- Wbrew pozorom zadania nie były łatwe. Mamy na przykład pytanie o postawy w wierszach, a nie o jego treść. Albo polecenie, gdzie wskazać należy, "na czym polega groteskowy charakter sytuacji", a od ucznia oczekuje się - tak jest w modelu odpowiedzi - że najpierw wyjaśni, czym w ogóle jest groteska. W samym polecaniu natomiast nie ma informacji "zdefiniuj pojęcie groteski", więc wielu zdających tego nie zrobiło - wymienia Joanna.

Potwierdza to, co wskazywała Katarzyna: w pracach jest bardzo dużo błędów rzeczowych. - Widać, że uczniowie nie znają treści lektur - dodaje.

Same wypracowania, które oceniała, często były na granicy liczby słów. Minimum to 300.

- Jak coś takiego widać na pierwszy rzut oka, to trzeba te słowa przeliczyć i sprawdzić, czy zdający ten margines przekroczył. Miałam takie prace, które miały równo 300, albo 301 słów - wskazuje.

O treści tych wypracowań mówi tak: - Większość uczniów streszcza tekst, pisze o ogólnikach, do konkretów z lektury nie potrafi się odnieść. Konteksty? To zazwyczaj filmy, piosenki, często naiwne i dziecinne, na przykład… Elsa z Krainy Lodu.

Co więcej, według egzaminatorki, wielu uczniów poprzez kontekst rozumie swoją sytuację życiową. - Za to nie dostanie punktów - dodaje.

- Czytałam wypowiedź ucznia, który w temacie o skutkach decyzji dla człowieka pisał o sportowcu i o jego sposobie gry na boisku, wskazując jak taka decyzja - czy on poda czy sam strzeli do bramki - skutkuje później hejtem - opowiada egzaminatorka.

- Niestety widać, że część uczniów nie pracuje z nauczycielem, który wie, jak wygląda struktura pytań egzaminacyjnych. Nie analizuje się w niektórych szkołach elementów, które są oceniane w wypracowaniu - dodaje.

Zdradza też: wiele prac ma tak dużo błędów językowych, że są zwyczajnie zerowane.

Joanna mówi nam o niepisanej zasadzie MAO - minimalnie akceptowalna odpowiedź.

Tłumaczy: - Jeżeli zauważymy, że jakieś elementy odpowiedzi się zgadzają, widzimy, że u ucznia "gdzieś dzwoni", to możemy zgodnie z własnym sumieniem ocenić, że jest to wystarczające.

- Wydaje się, że to pewna sugestia, żeby nie oczekiwać zbyt wiele od uczniów, a prace oceniać łagodniej niż w poprzednich latach - komentuje.

Podaje przykład: - Jeśli uczeń w swojej odpowiedzi gdzieś tam przemycił sens, który mamy znaleźć, podchodzi to pod zasadę MAO. Albo: to, co było kiedyś pojedynczym błędem językowym, dzisiaj ma być nazywane "nieporadnością językową". Nawet zwykłe stosowanie powtórzeń było błędem, a teraz nam sugerowano, że niektóre powtórzenia mogą być celowe - aby podkreślić dobitniej jakiś element wypowiedzi.

Kiedy o tę niepisaną zasadę pytamy inne egzaminatorki, mówią, że jej nie znają. Katarzyna komentuje: - Nie wolno nam zaliczać odpowiedzi niejednoznacznych, nielogicznych, których sensu się domyślamy. Kryteria są nadrzędne. Jednak jeśli egzaminator widzi, że odpowiedź ucznia jest sensowna, logiczna, wynika z tekstu, to ma prawo ją uznać.

Wyniki matur ogłoszone zostaną 8 lipca.