Szopka powstała wewnątrz bazyliki, w miejscu gdzie nawa główna łączy się z prezbiterium. Jest bardzo tradycyjna, nie ma w niej odwołań do współczesności. Tło stanowi panorama Betlejem - wysoka na blisko 8 metrów i szeroka na ponad 10 metrów. Szopkę wypełnia ponad 150 figur, ok. 50 z nich jest ruchomych. Najstarsze pochodzą z XIX w. Bernardyni starają się, by każdego roku szopka była nieco inna. Jak powiedział bernardyn brat Samuel, który wraz z dwoma innymi zakonnikami budował szopkę, w tym roku nie wzbogaciła się ona o nowe figury, ale po raz pierwszy jest w niej scena wyrabiania ciasta. Na razie żłóbek stoi pusty. Figurka dzieciątka Jezus, która pochodzi z Betlejem, zostanie wniesiona i złożona w szopce tuż przed pasterką, podczas procesji, którą poprowadzi kustosz sanktuarium. Ustawianie szopki trwało ponad trzy tygodnie. Bernardyni rozpoczynają je na początku adwentu, by skończyć kilka dni przed Wigilią i nie przeszkadzać wiernym przy spowiedzi. Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej jest jednym z głównych ośrodków kultu Maryjnego w Polsce. Jego fundatorami była w XVII w. rodzina Zebrzydowskich. Wokół niego powstały Dróżki Męki Pańskiej. Sanktuarium od początku opiekują się Bernardyni.