- Podjęliśmy decyzję, że będziemy startować w wyborach różnego szczebla. Uważam, że fałszem jest, iż członkowie Związku Podhalan startują do wyborów z list innych partii politycznych - powiedział podczas uroczystości związanych z obchodami 105-lecia Ruchu Góralskiego i 90-lecia powstania Związku Podhalan, prezes Zarządu Głównego Związku Podhalan, Maciej Motor - Grelok. Według niego, związkowcy powinni startować pod sztandarami Związku Podhalan. Takim pomysłom stanowczo sprzeciwia się część członków Związku Podhalan. - Uważam, że Związek Podhalan nie powinien angażować się politycznie, ale powinien angażować się publicznie. Czyli brać udział w życiu społecznym, kulturalnym a także politycznym, ale bez angażowania się po jakiejkolwiek stronie sporu politycznego - powiedział dziennikarzom poseł Andrzej Gut-Mostowy (PO). - Związek powinien być uniwersalną płaszczyzną dla wszystkich poglądów politycznych - dodał. Podobnego zdania jest były prezes zakopiańskiego oddziału Związku Podhalan, Jan Gąsienica - Walczak: "Związek Podhalan jest przede wszystkim organizacją kulturalno-społeczną, i takie ma cele". Jednym z założycieli Związku Podhalan był Władysław Orkan, on też stworzył ideologię organizacji. - Myślę, że powinniśmy wrócić do myśli Orkanowskiej, który pisał "Nie bądź łachem partii" - dodał Gąsienica-Walczak. Jego zdaniem, postrzeganie Związku Podhalan poprzez politykę może zupełnie zmienić charakter tego stowarzyszenia. - Traktowanie Związku Podhalan, jako partii politycznej mija się zupełnie ze statutem tej organizacji - dodał. Jak twierdzi działaczka Związku Podhalan, etnolog, Stanisława Trebunia-Staszel każdy członek Związku Podhalan ma prawo kandydować do wyborów na funkcje polityczne jednak nie powinien tego robić pod szyldem Związku. - Organizacja ta powinna pozostać ponadpartyjna - powiedziała. - Niech ta organizacja łączy wszystkich, którzy chcą pracować dla dobra regionu - dodała. Związek Podhalan jest organizacją zrzeszającą polskich górali nie tylko w Polsce, ale i poza granicami naszego kraju. Za datę powstania Związku Podhalan uważa się 4 sierpnia 1919 roku, kiedy to na zjeździe górali w Nowym Targu wybrano pierwszy Zarząd Główny z prezesem Jakubem Zachemskim i uchwalono statut organizacji. W statucie Związku znalazły się zapisy m.in. o utrzymywaniu towarzyskiej i duchowej łączności Podhalan, praca nad podniesieniem ludu podhalańskiego pod względem etycznym, umysłowym i gospodarczym, utrzymywanie i pielęgnowanie góralskiej kultury wyrażającej się w mowie, stroju, obyczajach, tańcu, śpiewie czy budownictwie, oraz otoczenie opieką kształcącej się młodzieży podhalańskiej. Na jednym ze zjazdów Związku Podhalan w 1922 roku, w Czarnym Dunajcu Władysław Orkan ogłosił swoje "Wskazania dla synów Podhala", które do dzisiaj stanowią myśli przewodnie dla działaczy Związku.