O publikacji poinformował we wtorek rzecznik muzeum Jarosław Mensfelt. Listy obejmują osiem grypsów, które Pogonowski przesłał w latach 1942-1943 rodzinie. Dzieli się w nich wiadomościami z obozu oraz refleksją nad światem, w jakim się znalazł w wyniku wojny. Grypsy, napisane prostym i przejmującym językiem, są wyrazem tęsknoty, odczuwanej za wolnym światem, i pragnienia, by pomimo wszystko zachować ludzką godność. "Można tu żyć nawet (...) i dobrze, lecz trzeba drugim życie zabierać, stać się katem rodzonych braci, ojców (...). Na to jednak nie pozwala honor Polaka" - zacytował rzecznik muzeum jeden z grypsów, który Pogonowski przesłał w 1942 roku. Janusz Pogonowski został aresztowany przez Niemców podczas łapanki w Krakowie w maju 1940 roku. Miesiąc później, bez postawienia jakichkolwiek zarzutów, niespełna 18-latek został wywieziony do Auschwitz w pierwszym transporcie do obozu. Pogonowski, jako członek pracującego poza obozem komanda mierników, wraz z innymi więźniami nawiązał kontakt z polską ludnością z okolic Oświęcimia. Za pośrednictwem łączniczek przemycali do obozu żywność i lekarstwa. Wtedy też Janusz zakochał się w jednej z nich, o czym wspomniał niespełna na rok przed śmiercią. 19 maja 1943 roku funkcjonariusze SS z oddziału politycznego, w wyniku donosu jednego ze szpicli, aresztowali pochodzącą z pobliskich Brzeszcz łączniczkę Helenę Płotnicką. Z obawy, że w czasie tortur poda ich nazwiska, w czasie pracy poza obozem uciekło trzech więźniów-mierników. Nadzorującego ich Niemca uśpili mieszaniną alkoholu i środka nasennego. W odwecie SS-mani osadzili w areszcie więźniów z komanda mierników. Po długotrwałym śledztwie w czerwcu 1943 roku rozstrzelano pierwszą grupę 13 więźniów. Krótko potem, 19 lipca 1943 roku, w trakcie największej publicznej egzekucji w historii Auschwitz, powieszono następnych 12 więźniów, wśród nich Janusza Pogonowskiego. Książce, oprócz fotografii, towarzyszy zbiór archiwalnych dokumentów oraz zarys historii obozu koncentracyjnego Auschwitz. Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau powstało w 1956 roku. Wydało dotychczas ponad 400 pozycji w nakładzie ponad 6 milionów egzemplarzy w różnych wersjach językowych, w tym przewodniki w 14 językach.