- Dotychczas mieliśmy w zbiorach jedynie ruszt szamotowy z krematorium V. Teraz odnaleźliśmy ten element przy krematorium II, jednego z dwóch największych w obozie - powiedział Bartosik. Bartosik poinformował, że elementy rusztu odnaleźli muzealni konserwatorzy: Agnieszka Żydzik i Andrzej Jastrzębiowski. W zagłębieniu przy południowo-zachodnim narożniku ruin krematorium zwrócili uwagę na gruz. Powiadomili Igora Bartosika, który rozpoznał, że jest to ruszt. - Elementy rusztu są popękane i rozbite, przepalone. Widać, że były bardzo intensywnie używane. Do zagłębienia wrzucono je prawdopodobnie podczas rozbiórki krematoriów na przełomie listopada i grudnia 1944 roku. Wszystkie elementy metalowe Niemcy wywieźli na zachód, a szamot wyrzucili - powiedział Bartosik. Ruszt został już przewieziony do pracowni konserwatorskiej, gdzie został oczyszczony i zakonserwowany. - Mam nadzieję, że w przyszłości zostanie wykorzystany jako element stałej ekspozycji muzealnej - zaznaczył Bartosik. Niemcy w ramach "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej" utworzyli w latach 1942-1944 w Auschwitz II-Birkenau dwie prowizoryczne komory gazowe oraz pięć stałych wraz z towarzyszącymi im krematoriami. Bliźniacze krematoria II i III był największymi z nich. Budynek krematorium II funkcjonował od marca 1943 roku do listopada 1944 roku, a III - od czerwca 1943 roku do listopada 1944 roku. W obu znajdowała się komora gazowa i krematorium. Zgładzono w nich kilkaset tysięcy ofiar, głównie Żydów. Według ustaleń władz niemieckich, w każdym z krematoriów można było spalić w ciągu doby 1440 zwłok. Według zeznań byłych więźniów, liczba ta była wyższa. Krematoria zostały wysadzone w powietrze przez Niemców 20 stycznia 1945 roku. Obóz Auschwitz powstał w 1940 roku, KL Auschwitz II-Birkenau - dwa lata później. Stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. Kompleks uzupełniała sieć podobozów. W obozie Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców radzieckich oraz obywateli innych państw.