Kod czerwony w Małopolsce Kod czerwony, czyli III stopień zagrożenia obowiązuje, gdy poziom pyłu PM10 (czyli takiego, którego cząstki mają rozmiar do 10 mikrometrów) wyniesie powyżej 300 μg/m³. Do działań Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego i Wojewody Małopolskiego należą wtedy m.in.: intensywne kontrole palenisk domowych, czasowy zakaz palenia w kominkach, czasowe zawieszenie uciążliwych prac budowlanych, ograniczenie ruchu pojazdów (w tym zakaz wjazdu pojazdów powyżej 3,5 t do centrum miasta), czyszczenie ulic na mokro, wprowadzenie bezpłatnych przyjazdów komunikacją miejską w celu ograniczenia komunikacji samochodowe, a także wstrzymanie w przedsiębiorstwach procesów technologicznych, które mogą powodować emisję gazów i pyłów do powietrza. Nie tylko Małopolska Smog to problem dotyczący nie tylko Małopolski. Według danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska zły i bardzo zły stan powietrza odnotowano także m.in. w Tychach, Katowicach, Zabrzu, Gliwicach, Nowym Targu, Łodzi, Kościerzynie (woj. pomorskie) czy Bydgoszczy. Poziom zanieczyszczeń w pozostałych częściach kraju można sprawdzić m.in. TUTAJ. Bieżące dane pomiarowe Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska można zobaczyć TUTAJ. Przypomnijmy, że dopuszczalna w Polsce średnia dobowa norma emisji pyłu zawieszonego w powietrzu PM10 to 50 mikrogramów na metr sześcienny. Jak się chronić? Na szkodliwe działanie zanieczyszczenia powietrza narażeni są wszyscy, a szczególnie dzieci, młodzież i osoby starsze, a także kobiety w ciąży, osoby z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego, chorzy na astmę, choroby alergiczne skóry i oczu, czy pacjenci z zaburzeniami funkcjonowania układu krwionośnego. W tych dniach należy ograniczyć do niezbędnego minimum czas spędzany na zewnątrz. Nie należy wietrzyć mieszkań. W żłobkach, szkołach i przedszkolach dzieci nie powinny bawić się na zewnątrz ani chodzić na długie spacery. Po powrocie do domu zaleca się umycie skóry i włosów, a także przepłukanie śluzówek (np. za pomocą wody morskiej aplikowanej do nosa), by usunąć szkodliwe substancje. Szpitale i przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej powinny być przygotowane na możliwość wystąpienia większej ilości nagłych przypadków (np. wzrost dolegliwości astmatycznych lub niewydolności krążenia) z powodu wystąpienia wysokich stężeń zanieczyszczeń. Jak powstaje smog? Smog jest zjawiskiem atmosferycznym, powstającym głównie w wyniku dwóch czynników. Pierwszym są zanieczyszczenia powietrza, które wytwarzane są na co dzień: ze spalin samochodów, czy kotłów węglowych w domach jednorodzinnych. Drugi czynnik - jak wskazują eksperci - to wyżowa, bezwietrzna pogoda. Pyły nie rozprzestrzeniają się wtedy do góry, tylko poziomo, czyli de facto, bez wiatru, stoją w miejscu. W skład pyłu zawieszonego wchodzą m.in. siarka, metale ciężkie, silnie toksyczne chemiczne związki organiczne. Zobacz też: Wielki smog w Londynie – 12 tysięcy ofiar w 5 dni