Ambasador Izraela Zvi Rav Ner podkreślił, że odnowiona zamojska synagoga będzie nie tylko przypominać o przeszłości, ale też służyć miastu i dialogowi polsko-żydowskiemu. Zaznaczył, że państwo Izrael ma bardzo dobre stosunki z Polską, a do naszego kraju corocznie przyjeżdżają tysiące żydowskiej młodzieży. - Chcemy, żeby odwiedzali miejsca holokaustu, ale też żeby to była baza do dialogu między młodymi. Żeby się spotykali, żeby się poznali. Nie tylko, żeby się uczyli o historii, ale też żebyśmy mogli razem budować przyszłość - powiedział ambasador. - Mamy nadzieję, że tutaj też będzie żydowskie miejsce, które będzie służyć miastu, żeby tu mogli spotykać się Żydzi i Polacy, żeby w jakimś sensie kontynuować ten dialog, który mieliśmy tu między narodami przez 900 lat. To jest taki mały most - dodał Zvi Rav Ner. Naczelny rabin Polski Michael Schudrich odśpiewał psalmy. Na drzwiach do synagogi - wewnętrznych i zewnętrznych - przybito mezuzy, pudełeczka z fragmentami Tory. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele organizacji żydowskich z Izraela, USA, Wielkiej Brytanii oraz delegacje gmin żydowskich z Polski. Przybyli m.in. członek Knesetu Isaac Herzog oraz ambasadorowie: USA - Lee Feinstein; Niemiec - Ruediger Freiherr von Fritsch; Norwegii - J.E. Enok Nygaard. Obecny był biskup lubelski Mieczysław Cisło oraz przedstawiciele miejskich i regionalnych władz samorządowych. Patronat nad uroczystością objął prezydent Polski Bronisław Komorowski. Na zakończenie uroczystości z koncertem pieśni sefardyjskich wystąpiła Anna Jagielska-Riveiro. Po otwarciu synagogi rozpoczęła się w niej trzydniowa międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona historii i kulturze Żydów w Zamościu i na Zamojszczyźnie. Synagoga w Zamościu stoi na starówce wpisanej na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Wzniesiona została na początku XVII w., a przebudowana w XVIII w. Miała bogato zdobione sztukateriami sklepienia i ściany oraz i wnękę na Torę - aron ha-kodesz. W centrum głównej sali stało podwyższenie dla mówcy, bima altanowa z kutego żelaza, która nie zachowała się. W czasie wojny naziści zrabowali i zdewastowali synagogę, umieścili w niej stajnię a następnie warsztaty stolarskie. Po wojnie budynek został odremontowany; początkowo był tu magazyn, a od 1959 r. - biblioteka. W 2002 r. zaniedbany budynek przekazano Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Kosztem 1,7 mln euro przeprowadziła ona kompleksowy remont i konserwację, po której synagoga odzyskała dawny wygląd. 85 proc. kosztów prac sfinansowanych zostało ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. W budynku będzie się mieścił punkt informacji turystycznej Szlaku Chasydzkiego łączącego 23 miasta Lubelszczyzny i Podkarpacia, promującego wartość zabytków żydowskich. Będzie tu także multimedialne muzeum historii Żydów Zamościa oraz ośrodek kultury Centrum "Synagoga". Żydzi osiedlali w Zamościu od końca XVI w. Tuż przed wybuchem II wojny światowej żyło ich tu 12,5 tys., czyli ponad 40 proc. wszystkich mieszkańców. Zagładę w Zamościu i okolicach przetrwało zaledwie około 50 Żydów; kilkuset przeżyło wojnę w Związku Radzieckim. W 1947 r. w Zamościu mieszkało zaledwie 5 Żydów - podał historyk Robert Kuwałek w broszurze wydanej z okazji otwarcia synagogi w Zamościu.