Krytycy muzyczni podkreślają, że jednym z atutów sztuki Tomasza Stańki jest własny ton, nastrojowy klimat, słowiańska melancholia, łatwo rozpoznawalne od pierwszego dźwięku, charakterystyczne brzmienie jego trąbki. Bardzo ważnym elementem jego muzyki są spontaniczne improwizacje. - Jazz szybko staje się nawykiem. Nic innego w życiu nie robię, granie na trąbce jest moim życiem. Dla mnie najważniejsza w jazzie jest improwizacja, tzn. rola kreatywności w błyskawicznym procesie tworzenia, w procesie równym trwaniu dzieła. Swoiste skojarzenia dźwiękowe, akty wyboru, filozofia błędu. Właściwie tworzę szyfry, które dają mi możliwość improwizacji - mówił artysta w jednym z wywiadów. Stańko nagrał około czterdziestu albumów, skomponował muzykę do kilkudziesięciu filmów, wśród których znalazły się "Pożegnanie z Marią" (reż. Filip Zylber), "Reich" (Władysław Pasikowski), "Egzekutor" (Filip Zylber) oraz spektakli teatralnych: "Balladyna", "Nienasycenie", "Wyzwolenie". Najważniejsze płyty autorskie Tomasza Stańki to m.in. "Music for K." (1970), "Witkacy - Pejotl" (1988), "Freelectronic: Switzerland" (1988), "Soul of Things" (2002), "Suspended Night" (2004) i "Lontano" (2006). Stańko urodził się 11 lipca 1942 roku w Rzeszowie. Ma dyplom Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie w klasie trąbki. W 1962 roku wspólnie z kontrabasistą Jackiem Ostaszewskim, pianistą Adamem Makowiczem i perkusistą Wiktorem Perelmutterem, założył zespół Jazz Darings, uznawany za jedną z pierwszych formacji free- jazzowych w Europie. Rok później trębacza zaprosił do współpracy pianista i kompozytor Krzysztof Komeda. Stańko przez cztery lata grał w jego kwintecie. W 1967 roku powstał Tomasz Stańko Kwartet, przekształcony po roku w Tomasz Stańko Quintet. Zespół nagrał trzy płyty: "Music For K." (1970), "Jazz Message From Poland" (1972), "Purple Sun" (1973). Do połowy lat 80. Stańko nie wiązał się trwale z żadną grupą muzyczną. Występował z różnymi muzykami m.in. z saksofonistą Tomaszem Szukalskim i perkusistą Edwardem Vesalą. W 1985 roku założył zespół "Freelectronic", w którym skoncentrował się na eksperymentach z brzmieniami syntetycznymi. W latach 90. Tomasz Stańko powrócił do grania akustycznego. Koncertuje i nagrywa dla wytwórni płytowej ECM Records z młodymi muzykami z Simple Acoustic Trio. Tomasz Stańko koncertował niemal na całym świecie, występował i nagrywał m.in. z Cecilem Taylorem, Janem Garbarkiem, Peterem Warrenem, Stu Martinem, Don Cherrym, Garym Peacockiem, Davem Hollandem, Dino Saluzzim, Adamem Makowiczem, Januszem Muniakiem, Zbigniewem Seifertem, Michałem Urbaniakiem. Jest laureatem polskich i międzynarodowych nagród. Jako pierwszy polski artysta został uhonorowany Europejską Nagrodą Jazzową (2003).