to ważny pisarz podejmujący trudne tematy pamięci i historii Turcji. - Myślę, że jest to , który nie będzie budził żadnych poważnych kontrowersji - mówi RMF FM Andrzej Franaszek - szef działu kultury "Tygodnika Powszechnego". Jak przyznaje, decyzja Szwedzkiej Akademii nie jest dla niego zaskoczeniem. Posłuchaj: - Pisarz ten był wymieniany w ścisłym gronie kandydatów. Polski czytelnik będzie miał teraz okazję przeczytać jego pierwszą znaną w języku polskim powieść "Śnieg" - dodaje. Zdaniem wielu tureckich obserwatorów, tegoroczna decyzja jury o przyznaniu literackiej nagrody Nobla Orhanowi Pamukowi, była bardziej związana z polityką, niż z wartością literacką dzieł pisarza. Pamuka nagrodzono w dniu, w którym niższa izba francuskiego parlamentu podjęła uchwałę piętnującą turecki rząd za odmowę uznania rzezi Ormian z początku XX wieku za ludobójstwo. - Z całym szacunkiem dla wartości literackiej dzieł Pamuka, które znam i cenię, uważam, że to jego wypowiedzi na temat rzezi Ormian przeważyły szalę w ocenie członków Szwedzkiej Akademii Królewskiej na jego korzyść - powiedział Reutersowi Suat Kiniklioglu, analityk polityczny rezydujący w Ankarze. Sam Pamuk na wieść o przyznaniu mu nagrody powiedział, że jest "szczęśliwy i zaszczycony". Pamuk uznał wyróżnienie go nagrodą Nobla za "wielki zaszczyt". W rozmowie telefonicznej z redaktorem szwedzkiego dziennika "Svenska Dagbladet" powiedział: - Muszę się najpierw otrząsnąć z tego szoku. Jestem bardzo szczęśliwy i czuję się zaszczycony. Orhan Pamuk, urodzony w 1952 roku w Stambule w Turcji, zaliczany jest do najwybitniejszych pisarzy europejskich. Jego książki przetłumaczono na ponad 40 języków. Pamuk tworzy od połowy lat 70. Już jego pierwsza powieść "Ciemność i światło" zdobyła prestiżową nagrodę tureckiej prasy. Niemal każda kolejna - "Cichy Dom" czy "Biały Zamek" - była nagradzana w Turcji lub za granicą. W warstwie językowej Pamuk eksperymentuje z postmodernizmem. Popularność w ojczyźnie przyniosła mu powieść z początku lat 90. - "Czarna książka". Od co najmniej 10 lat pisarz angażuje się w politykę, opowiadając za większymi prawami dla tureckich Kurdów. Przed rokiem wydawało się, że kariera Pamuka skończyła się - władze Turcji wytoczyły mu proces pod zarzutem oczerniania kraju. Przyczyną był wywiad udzielony jednej ze szwajcarskich gazet, w którym Orhan Pamuk wspominał o ludobójstwie dokonanym na ludności ormiańskiej w Turcji podczas pierwszej wojny światowej. Po publikacji wywiadu pisarz musiał wyjechać z kraju, kilka miesięcy później powrócił, by stawić czoło oskarżeniom na procesie sądowym. Na początku roku proces umorzono - przyczyniły się do tego liczne protesty z całego świata, m.in. znanych pisarzy - Jose Saramago, Gabriela Marcia Marqueza, Umberto Eco czy Carlosa Fuentesa.