Rok ten przyniósł też niepowetowane straty dla polskiego teatru, filmu i literatury - odeszli tacy twórcy, jak: ks. Jan Twardowski, Stanisław Lem, Jerzy Ficowski, Igor Śmiałowski, Lucjan Kydryński. Oto przegląd ważniejszych wydarzeń kulturalnych w 2006 roku: Styczeń 10.1 - Rafał Blechacz, Jan Klata, Marek Krajewski, Przemysław Wojcieszek, Robert Kuśmirowski, duet Skalpel i Paweł Dunin- Wąsowicz otrzymali Paszporty "Polityki" za rok 2005. Paszportami honorowani są twórcy młodzi (średnia wieku wyniosła 32 lata), oryginalni, zwracający uwagę swoimi dokonaniami, często - debiutanckimi. 18.1. - W wieku 90 lat zmarł w Warszawie ks. Jan Twardowski - wybitny poeta i kapłan. Pierwszy powojenny tomik wydał w 1959 r. Rozgłos przyniosły mu kolejne tomy wierszy: "Znaki ufności", "Niebieskie okulary", "Rachunek dla dorosłego", "Który stwarzasz jagody", "Nie przyszedłem pana nawracać". Był od lat najbardziej znanym i najchętniej czytanym przez Polaków poetą. Niezliczone wybory jego wierszy ukazywały się w ogromnych nakładach. Luty 3.2. - Poinformowano o zadaniach Polskiego Wydawnictwa Audiowizualnego, które rozpoczyna w lutym swoją działalność. PWA powstało we wrześniu 2005 roku. Nową polską instytucję kultury powołano z myślą o mediach, które chcą promować polską kulturę. 10.2. - Polski fotografik Tomasz Gudzowaty ponownie został laureatem prestiżowego konkursu World Press Photo. Polskiego fotografika nagrodzono za cykl zdjęć "Tradycyjne zapasy w Indiach", które wykonał wraz z Judit Berekai z Węgier. Fotografie przedstawiają zapaśników z maczugami ćwiczących tradycyjną hinduską sztukę walki "nada kusti". 20.2. - Reżyser Jerzy Hoffman został laureatem polskiej nagrody filmowej Orła 2006, przyznawanej za osiągnięcia życia. "Zasługą Jerzego Hoffmana jest wieloletnie kształtowanie wyobraźni historycznej Polaków" - podkreślił minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski. 22.2. - Laureaci Wielkiej Nagrody Fundacji Kultury - pianista i kompozytor jazzowy Leszek Możdżer oraz reżyser teatralny Jerzy Jarocki - odebrali nagrody w Warszawie. Kapituła Nagrody przyznała ją Jarockiemu za "wspaniały comeback i za udowodnienie, że w teatrze istnieje catharsis". Leszek Możdżer został doceniony za to, że umiejętnie łączy "bycie wirtuozem i eksperymentatorem muzycznym jednocześnie". Marzec 2.3. - W filharmonii krakowskiej polska premiera filmu "Jan Paweł II" z udziałem prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego małżonki, premiera Kazimierza Marcinkiewicza i metropolity krakowskiego abpa Stanisława Dziwisza. Dwuodcinkowy film "Jan Paweł II" został przygotowany przez włoską telewizję publiczną RAI i amerykańską stację CBS we współpracy z Telewizją Polską. Akcja rozpoczyna się w momencie zamachu na życie Ojca Świętego w 1981 roku. W filmie znajdują się sceny z życia Karola Wojtyły od 1939 roku do śmierci w kwietniu 2005 roku. Znalazły się także retrospekcje z dzieciństwa. Premierowy pokaz filmu odbył się także w rodzinnym mieście papieża - Wadowicach. 3.3. - W wieku 54 lat zmarł w Warszawie aktor Krzysztof Kołbasiuk, znany między innymi z roli Łukasza Zbożnego w telewizyjnym serialu "Dom". Kołbasiuk grał ostatnio w spektaklu "Zielona Gęś" Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, w reżyserii Jarosława Kiliana. Partnerowała mu m.in. Irena Kwiatkowska. 9.3. - W wieku 90 lat zmarła w Warszawie Hanka Bielicka, aktorka teatralna i filmowa, nazywana "królową estrady i kabaretu" oraz "mistrzynią monologu". Artystka była aktywna zawodowo niemal do samej śmierci. 10.3. - Rozpoczął się 27. Przegląd Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. 14.3. - Premier RP Kazimierz Marcinkiewicz, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski oraz minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski wzięli udział w inauguracji Roku Jerzego Giedroycia, która odbyła się we wtorek na Zamku Królewskim w Warszawie. Jerzy Giedroyc był publicystą, politykiem, twórcą i redaktorem paryskiej "Kultury", w której publikowało wielu czołowych pisarzy i intelektualistów polskich przebywających na emigracji m.in. Czesław Miłosz i Witold Gombrowicz. 15.3. - Minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski dokonał podziału Instytutu Adama Mickiewicza, powołując do życia dwie odrębne państwowe instytucje kultury - Instytut Adama Mickiewicza i Narodowe Centrum Kultury. Dyrektorem Centrum został Marek Mutor. Instytut Adama Mickiewicza stanie się ponownie instytucją popularyzującą za granicą wiedzę o polskiej kulturze, jej historii oraz o polskim dziedzictwie narodowym i języku - zadecydował minister. 24.3. - Obrazy "Persona non grata" w reżyserii Krzysztofa Zanussiego oraz "Ukryte" austriackiego reżysera Michaela Haneke otrzymały w piątek w Warszawie nagrody polskich krytyków filmowych "Złote Taśmy 2005". 27.3. - W wieku 85 lat zmarł w Krakowie Stanisław Lem, jeden z najpopularniejszych i najbardziej cenionych polskich pisarzy. Łączny nakład jego książek tłumaczonych na 41 języków przekroczył 27 mln egzemplarzy. Pisarz zmarł w szpitalu Collegium Medicum UJ, gdzie przebywał od kilku tygodni. Kwiecień 3.4. - Rozpoczął się X Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena; festiwalowe imprezy odbywały się w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Szczecinie, Łodzi i Bydgoszczy. 7.4. - Ustanowiona została nowa nagroda literacka "Angelus - literacka nagroda Europy Środkowej", która ma być przyznawana we Wrocławiu pisarzom pochodzącym z 20 krajów Europy Środkowej - od Ukrainy przez Węgry, Niemcy, Austrię do Słowenii. Celem nagrody jest "wyróżnianie i promocja najważniejszych dzieł, które podejmują tematy najistotniejsze dla współczesności". 13.4. - Nadzwyczajny Walny Zjazd Delegatów ZASP wybrał Krzysztofa Kumora na nowego prezesa Związku Artystów Scen Polskich. Zastąpił na stanowisku prezesa ZASP Ignacego Gogolewskiego. 19.4. - We Wrocławiu rozpoczęła się 42. edycja festiwalu Jazz nad Odrą. 20.4. - Rozpoczęły się XXXIII Tyskie Spotkania Teatralne. 24.4. - Po raz 21. wręczono Wiktory - nagrody dla największych osobowości występujących w telewizji w 2005 roku. Laureatami zostali m.in. Kazimierz Marcinkiewicz, Tomasz Lis, Andrzej Turski, Tomasz Sekielski, Andrzej Morozowski, były prezydent Lech Wałęsa, francuski kompozytor muzyki elektronicznej Jean Michel Jarre, aktor Piotr Adamczyk i Wojciech Mann. Maj 2.5. - W Warszawie powołano Muzeum Historii Polski, mające w nowoczesny sposób ukazywać całość polskiej historii. Akt powołania i nadania statutu nowej placówce podpisał minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski, w towarzystwie m.in. premiera Kazimierza Marcinkiewicza. 6.5. - Rozpoczęły się 46. Kaliskie Spotkania Teatralne; Grand Prix otrzymali Małgorzata Rożniatowska z Teatru Wytwórnia w Warszawie i Sławomir Maciejewski z Teatru im. Wilama Horzycy w Toruniu. 9.5. - W wieku 82 lat zmarł w Warszawie Jerzy Ficowski - poeta, pisarz, publicysta, tłumacz, znawca kultury cygańskiej i twórczości Brunona Schulza. Znany był m.in. jako autor baśniowych i refleksyjnych liryk. Jako poeta debiutował tomikiem "Ołowiani żołnierze" w 1948 roku. W dorobku miał 14 tomików, m.in. "Odczytanie popiołów" (1979), "Przepowiednie. Pojutrznia" (1983), "Wszystko to, czego nie wiem" (1999). 18.5. - Muzeum Narodowe w Poznaniu otrzymało Grand Prix w konkursie Sybilla 2005 na Wydarzenie Muzealne Roku. Konkurs, od 1980 roku ogłaszany przez ministra kultury, jest najważniejszym wydarzeniem tego typu dla muzealników z całej Polski. 18.5. - Prezydent RP Lech Kaczyński i prezydent Niemiec Horst Koehler otworzyli w Warszawie 51. Międzynarodowe Targi Książki. 19.5. - Tegoroczna nagroda Fundacji Kultury Polskiej ?za promocję polskiej książki w świecie" została przyznana niemieckiemu poecie i prozaikowi Michaelowi Kruegerowi. Krueger został doceniony za "cenny wkład w prezentację pisarzy polskich czytelnikom niemieckojęzycznym". 20.5. - Tegorocznym laureatem nagrody im. Jerzego Kuryłowicza dla tłumaczy książek naukowych został Maciej Hildebrand za przekład pracy Davida J. Browna "Mosty. Trzy tysiące zmagań z naturą". Nagrodę wręczono w sobotę podczas odbywających się w Warszawie 51. Międzynarodowych Targów Książki. 20.5. - W Warszawie zmarła po długiej chorobie wybitna aktorka teatralna i filmowa Anna Ciepielewska. W filmografii Anny Ciepielewskiej znalazło się ponad 40 ról w produkcjach pełnometrażowych, m.in. w filmach ?Trzy kobiety" (1956), ?Przygoda noworoczna" (1963), ?Długa noc" (1967) i ?Ostatni prom" (1989). Użyczyła głosu w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego. Pojawiała się także w serialach telewizyjnych, m.in. ?Dom" i ?Klan". 31.5. - W wieku 72 lat zmarł w Warszawie Franciszek Wybrańczyk - współzałożyciel orkiestry Sinfonia Varsovia, jej wieloletni dyrektor. Od 1972 roku był dyrektorem Polskiej Orkiestry Kameralnej, artystycznie prowadzonej przez Jerzego Maksymiuka. W 1984 roku na kanwie Polskiej Orkiestry Kameralnej - wspólnie z jej pierwszym gościnnym dyrygentem Yehudi Menuhinem - Franciszek Wybrańczyk stworzył orkiestrę Sinfonia Varsovia. Czerwiec 1.6. - Rozpoczął się 43. Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej "Opole 2006". Grand Prix prezesa TVP za całokształt działalności artystycznej otrzymał Marek Grechuta 16.6. - Zmarł Igor Śmiałowski, wybitny aktor teatralny i filmowy. 20 czerwca skończyłby 89 lat. Aktor wśród najważniejszych swych ról teatralnych wymieniał Villona w "Królu włóczęgów", rolę tytułową w "Mazepie", hrabiego Almavivę w "Weselu Figara" i cara w "Kordianie". W filmie debiutował w 1947 r. w "Zakazanych piosenkach", gdzie zagrał gestapowca. Widzowie pamiętają go także z "Miasta nieujarzmionego" (1950 r.), "Młodości Chopina" (1951 r.), "Znachora" (1981 r.), "Stawki większej niż życie" (1968 r.) "Kariery Nikodema Dyzmy" (1980 r.). 22.6. - W Olsztynie zawiązał się komitet organizacyjny jubileuszowych obchodów 600-lecia bitwy pod Grunwaldem. Wielki jubileusz największej bitwy średniowiecza z 15 lipca 1410 roku świętowany będzie w 2010 roku. 23.6. - Henryk Lehnert, twórca kina, którego dzieła zdobyły 406 nagród podczas przeglądów i festiwali w Polsce oraz poza jej granicami, zmarł w czwartek w Oświęcimiu. Miał 72 lata. Zrealizował 388 filmów - głównie krótkometrażowych, dokumentalnych, etiud - prezentowanych na prawie 300 przeglądach, konkursach i festiwalach w Polsce i za granicą. 26.6. - Tegorocznymi laureatami Nagród Związku Kompozytorów Polskich (ZKP) zostali kompozytor i pedagog Zbigniew Bagiński oraz muzykolog prof. Alicja Jarzębska. Nagroda przyznawana jest "polskim kompozytorom, wykonawcom, muzykologom, pedagogom i organizatorom życia muzycznego za wybitne osiągnięcia".