Elżbieta Zawacka, znana w konspiracji pod pseudonimami "Zo" i "Zelma", wielokrotnie przekraczała granice jako kurierka Armii Krajowej, przenosząc wiadomości i meldunki. Jej najsłynniejsza misja wiodła przez Niemcy, Austrię, Francję i Hiszpanie do Rządu RP w Londynie, gdzie gen. Władysławowi Sikorskiemu zdawała relację z sytuacji w okupowanym kraju. Do Polski wróciła samolotem, skacząc ze spadochronem - w ten sposób zyskała sławę jedynej kobiety "cichociemnej". Pełniła funkcję szefa "Zagrody" - Działu Łączności Zagranicznej Oddziału V Sztabu Komendy Głównej AK. Po wojnie zaangażowała się w działalność konspiracyjnego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość". W 1951 roku została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa i więziona do 1955 r. W 1956 r. powróciła do pracy naukowej i pedagogicznej. W 1965 r. uzyskała doktorat, a w 1972 r. habilitację; wówczas też wróciła do rodzinnego Torunia, gdzie podjęła pracę na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Instytucie Pedagogiki i Psychologii. Elżbieta Zawacka równocześnie gromadziła materiały do dziejów Armii Krajowej, działała w środowisku kombatantów AK. Na skutek represji SB, które doprowadziły m.in. do likwidacji kierowanego przez nią zakładu andragogiki UMK, odeszła przedwcześnie z pracy na uniwersytecie. Dziełem jej życia pozostaje Fundacja Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej i Wojskowej Służby Kobiet w Toruniu. Fundacja nie tylko gromadzi dokumenty i relacje, ale także organizuje konferencje, zjazdy naukowe i wydaje liczne publikacje dokumentujące udział Pomorza w walce o niepodległość. W grudniu 1995 r. decyzją Prezydenta RP Lecha Wałęsy prof. Elżbieta Zawacka została odznaczona Orderem Orła Białego, a wcześniej, za zasługi wojenne, dwukrotnie otrzymała Krzyż Srebrny Virtuti Militari i pięciokrotnie Krzyż Walecznych. Mieszkańcy rodzinnego Torunia 17 grudnia 1992 roku nadali jej tytuł Honorowej Obywatelki. 13 czerwca 2006 r. w Ratuszu Staromiejskim Elżbieta Zawacka odebrała akt nadania przez Prezydenta RP stopnia generała brygady. Z okazji urodzin prof. Zawackiej otwarto w środę w Toruniu wystawę pamiątek pt. "Polka 1939-1945". Ekspozycja dokumentuje losy polskich kobiet w okresie II wojny światowej i ich wkład w wysiłek zbrojny narodu.