Kontrole będą prowadzone w określonych dniach i godzinach, w wybranych miejscach na trasach przecinających granicę. Odpowiadać za nie będą mobilne patrole Straży Granicznej, wykorzystujące pojazdy specjalistyczne tzw. schengenbusy. Są one wyposażone w przenośne urządzenia z dostępem do baz danych, urządzenia do weryfikacji autentyczności dokumentów, urządzenia do identyfikacji narkotyków oraz urządzenia do kontroli radiometrycznej. Kontrolowane będą wyrywkowo także osoby wytypowane na podstawie analizy ryzyka oraz informacji przekazywanych przez służby innych państw. Przywrócenie kontroli nie będzie uciążliwe dla obywateli, a kontrole będą miały charakter doraźny - zapewnia Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Podróżni korzystający ze wspólnotowego prawa do swobodnego przemieszczania się muszą mieć przy sobie dokumenty potwierdzające tożsamość i obywatelstwo - dowód osobisty lub paszport. Obywatele państw trzecich są zobowiązani do posiadania dokumentów uprawniających do przekraczania granicy (paszportu) oraz potwierdzających prawo pobytu w Polsce czyli np. wizy. W przypadku ustalenia osób, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego, zostaną wydane decyzje o odmowie wjazdu na terytorium Polski. Łącznie na terenie kraju wytypowano 254 punkty kontrolne. Na odcinku granicy z Czechami - 120 punktów kontrolnych, Słowacją - 58, Niemcami - 43, a na granicy z Litwą - 5.