Interia: Jak świętować rocznice ważnych wydarzeń historycznych w okresie pandemii? Jan Kowalski, dyrektor Biura Programu "Niepodległa": - Świętowanie w czasie pandemii jest możliwe. W tych trudnych czasach zachęcamy wszystkich do pozostawania w domu dla bezpieczeństwa własnego i naszych rodzin, przyjaciół, sąsiadów. Nie zapominamy jednak o tym, że zbliża się 11 listopada i jednocześnie nie chcemy niweczyć wysiłku organizacyjnego z ostatnich lat. Od 2017 roku "Niepodległa" dokłada starań, by uatrakcyjnić dla Polaków świętowanie 11 listopada. Rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości jest ponownie obchodzona stosunkowo od niedawna, bo Święto Niepodległości weszło na powrót do kalendarza dopiero w 1989 roku. Powinniśmy pielęgnować pamięć o sukcesie sprzed 102 lat, na który złożyły się wysiłki kolejnych pokoleń Polaków, byśmy dzisiaj cieszyli się niepodległością. Dlatego te wszystkie formy świętowania, które proponowaliśmy Polakom w latach poprzednich, proponujemy również teraz, ale w trybie wirtualnym. Jak to zrobić w internecie, żeby dotrzeć do odpowiednio dużej grupy odbiorców, ale jednocześnie nie utracić ducha wspólnoty w świętowaniu? - Po pierwsze zachęcamy wszystkich, żeby tak jak w ubiegłych latach zaśpiewali wspólnie z nami hymn, o godzinie dwunastej w Święto Niepodległości. Mamy już też informację, że oficjalne obchody 11 listopada na Placu Piłsudskiego w Warszawie odbędą się, jednak w bardzo ograniczonej formie, ale zaplanowane jest również odśpiewanie hymnu, choć przy udziale ograniczonej liczby osób. Pozostających w domach zachęcamy, żeby włączyli telewizję, włączyli radio, albo skorzystali z internetu - bo hymn będzie nadawany w południe we wszelkich możliwych środkach przekazu - i odśpiewali go w domu, na balkonie, na podwórku. Możemy uczcić rocznicę w rodzinnym gronie, bo patriotyzm rodzi się przecież także w naszych domach, nie tylko podczas zgromadzeń publicznych. Biuro Programu "Niepodległa" przygotowało w tym toku kolejną odsłonę Festiwalu Niepodległa. Jego poprzednie edycje odbywały się na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, a teraz całość przyjmie formę wirtualną. Co znajdzie się w programie festiwalu? - Od 2018 roku organizowaliśmy Festiwal Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu. To miejsce, do którego spacerowicze niemal automatycznie kierowali się po uroczystej zmianie warty na Placu Piłsudskiego i gdzie udawały się osoby przyjeżdżające do Warszawy w dniu 11 listopada. Dlatego to Krakowskie Przedmieście stało się miejscem, gdzie przez cały dzień można było włączyć się do radosnego, rodzinnego świętowania. W tym roku przenieśliśmy Festiwal do internetu, ale nie chcemy utracić jego charakteru i powiązania z Traktem Królewskim. Tegoroczna edycja transmitowana będzie ze studia, ale scenografia nawiązywała będzie do Krakowskiego Przedmieścia, a sam Festiwal transmitowany m.in. na stronie niepodlegla.gov.pl i na naszym profilu na Facebooku oraz na portalu Interia.pl. - W poprzednich latach na naszych gości czekało kilka scen festiwalowych na Krakowskim Przedmieściu i w taki sam sposób zorganizowaliśmy to podczas tej wirtualnej edycji. Internauci będą mogli zatem śledzić atrakcje przygotowane na Scenie Muzycznej, Scenie dla Dzieci, Scenie Tańców Polskich i Studio Ulica. W przypadku tego ostatniego nasi prowadzący będą na bieżąco informować widzów o zaplanowanych atrakcjach i zapraszać na kolejne wydarzenia z pięciu specjalnie wybranych miejsc na Krakowskim Przedmieściu - oczywiście odtworzonych w studio. Jacy artyści wystąpią podczas wirtualnego Festiwalu "Niepodległa"? - Do Studia Scena Muzyczna udało nam się zaprosić w tym roku gwiazdy takie jak Ania Dąbrowska, Organek, Enej, Paweł Domagała i Miuosh. W Studiu Scena dla Dzieci będą odbywały się koncerty dedykowane dzieciom oraz czytanie polskich bajek w wykonaniu polskich aktorów: Agnieszki Więdłochy, Piotra Cyrwusa, Macieja Zakościelnego i Antoniego Pawlickiego. Kolejne studio to Prywatka Niepodległa: Scena Tańców Polskich, w którym Janusz Prusinowski w towarzystwie zespołów tanecznych zaprasza do wspólnego poznawania tańców polskich. Będą to takie tańce jak wiwat czy chodzony. Mamy świadomość, że podczas ostatnich edycji festiwalu scena taneczna cieszyła się ogromną popularnością wśród odwiedzających. Mnóstwo ludzi ustawiało się w kolejkach i chciało uczyć się tańców. Teraz możemy się tych tańców uczyć, włączając transmisję w domu. Przesuńmy stół czy kanapę i zatańczmy solo lub w parach. Wspomniał pan o Scenie dla Dzieci. Ważną rolę w podtrzymywaniu pamięci historycznej odgrywa szkoła. Wiemy, że tegoroczne akademie z okazji Święta Niepodległości nie odbędą się. Jak wyjść naprzeciw uczniom, którzy w całej Polsce przeszli na tryb nauczania zdalnego, tak żeby nie rezygnować z pielęgnowania tradycji wśród najmłodszych? - Pielęgnowanie pamięci historycznej w szkołach już trwa. W młodszych klasach i w przedszkolach to opowiadanie o Polsce, o patriotyzmie, zapoznawanie dzieci z symbolami narodowymi. Święto Niepodległości jest dobrą okazją, żeby opowiadać o tym najmłodszym dzieciom, bo poczucie patriotyzmu buduje się w różny sposób. Resort edukacji każdego roku powtarza akcję wspólnego śpiewania hymnu w szkołach dzień przed Świętem Niepodległości. Jesteśmy świadomi tego, że teraz lekcje odbywają się zdalnie i jest to mniej wygodne, ale nauczyciele mają chęć i siłę do opowiadania uczniom o tym, co wydarzyło się przed ponad stu laty. Warto też zachęcić rodziców do oglądania wydarzeń festiwalowych wraz z dziećmi w internecie. Jak dotrzeć z akcjami poświęconymi 102. rocznicy odzyskania niepodległości do seniorów, którzy - co do zasady - rzadziej korzystają z sieci? - Nasi seniorzy coraz częściej korzystają z internetu. Dlatego zachęcamy, żeby także przyjrzeli się mapie wydarzeń związanych z obchodami. Na wtorek 10 listopada przygotowaliśmy na przykład debatę historyków on-line o Święcie Niepodległości. Zapraszamy wszystkich do śledzenia tych wydarzeń. Jak ma się wysiłek organizacyjny potrzebny do opracowania mapy obchodów w rzeczywistości pandemicznej w stosunku do normalnych okoliczności? Przypuszczam, że osoby zaangażowane w przygotowania musiały reagować elastycznie i dostosować się do wykonywania innych zadań, nakierowanych bardziej na promocję wydarzeń w Internecie. - Jeszcze dwa miesiące temu myśleliśmy o tym, żeby zorganizować festiwal na Krakowskim Przedmieściu z tym, że odbyłby się on w reżimie sanitarnym i przy kontrolowanej liczbie wejść na poszczególne wydarzenia. Jednak zdecydowaliśmy w pewnym momencie, że nie możemy narażać ludzi podczas spotkań "na żywo". Musieliśmy więc przygotować się do obchodów wirtualnych: opracować łączenie ze studiami, skoordynować artystów, którzy nie powinni się ze sobą spotykać między wejściami, przygotować sprzęt i całą infrastrukturę. Dodatkowo nasz zespół pracuje rotacyjnie: część osób pracuje zdalnie, a cześć w biurze i wymieniamy się co tydzień. To wszystko sprawia, że przygotowanie tegorocznych obchodów Święta Niepodległości jest dużym ale satysfakcjonującym wyzwaniem. Jaka jest pana definicja sukcesu, jeżeli chodzi o tegoroczne obchody? Tzn. co uzna pan za sukces w sytuacji, gdy świętowanie przenosi się w całości do Internetu? - Wierzę, że transmisje z przygotowanych wydarzeń będą oglądały tysiące. Satysfakcję przyniesie jednak świadomość, że nasze propozycje chociaż na jeden dzień spowodują, że odłożymy troski oraz, że będą powiewem optymizmu i radości, dadzą satysfakcję zarówno twórcom jak i uczestnikom. Oczywiście na samym końcu są wymierne liczby, które przy okazji tegorocznego świętowania w trybie on-line będą łatwo mierzalne. Za sukces w tym wymiarze uznam milion uczestników. Myślę, że możemy liczyć na duże zainteresowanie naszym festiwalem. Zapraszam wszystkich do wspólnego świętowania. Program Wieloletni "Niepodległa" został wyznaczony na lata 2017-2022. Sześcioletni okres realizacji Programu wynika z założenia, że odzyskanie niepodległości przed stu laty nie było wydarzeniem jednorazowym, ale procesem. W jakim punkcie obchodów jesteśmy i co jeszcze przed nami w kolejnych latach? - Co roku upamiętniamy kolejne wydarzenia, które złożyły się na proces odbudowy polskiej państwowości po 1918 roku. W przyszłym roku wyzwaniem i najważniejszym wydarzeniem jest dla nas stulecie III Powstania Śląskiego. Dodajmy - powstania zwycięskiego. Jesteśmy w kontakcie z instytucjami ze Śląska i chcemy pokazać śląski wymiar walki o niepodległość Polski. Chcemy, żeby o Powstaniu Śląskim mówiła cała Polska i to nie tylko od święta. Oczywiście rocznic jest wiele więcej - od setnej rocznicy rozbudowy portu w Gdyni po pierwszy mecz reprezentacji Polski w piłce nożnej. Taki będzie nasz cel na przyszły rok. Oczywiście planujemy już również działania na rok 2022, żeby był równie interesujący.