P.o. Rzecznik Praw Pacjenta Krystyna Barbara Kozłowska przygotowała sprawozdanie podsumowujące przestrzeganie praw pacjenta w 2016 r. Zdaniem rzecznika, w minionym roku prawa pacjenta "nie były przestrzegane w stopniu satysfakcjonującym". W 2016 r. do biura rzecznika wpłynęło niemal 69 tys. różnego rodzaju zgłoszeń od pacjentów. W sumie rzecznik prowadził prawie 1,4 tys. postępowań wyjaśniających. Podobnie jak w latach wcześniejszych, najwięcej problemów było związanych z dostępem do świadczeń zdrowotnych (209 przypadków) i do dokumentacji medycznej (193). Problemy są także z przestrzeganiem prawa do informacji i do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych - rzecznik stwierdził 89 takich naruszeń. W 40 przypadkach naruszono prawa pacjenta do poszanowania intymności i godności. W sprawach indywidualnych rzecznik stwierdził 552 naruszenia praw pacjenta. Placówki lecznicze zalecenia i wnioski rzecznika w tych sprawach przyjęły do realizacji w 420 przypadkach (83 proc.). W 45 stwierdzonych naruszeniach praw pacjenta Rzecznik odstąpił od formułowania opinii lub wniosków, ponieważ placówki podjęły działania naprawcze już w trakcie prowadzonego postępowania, jeszcze przed wydaniem rozstrzygnięcia. "W 2016 r. o 9 punktów procentowych zmniejszyła się liczba potwierdzonych naruszeń praw pacjenta, co wskazuje na poprawę przestrzegania praw pacjenta w porównaniu z rokiem poprzednim, w szczególności poprawie uległo przestrzeganie praw pacjenta do informacji i wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych; o 8 punktów procentowych (z 24 proc. w 2015 r. do 16 proc. w 2016 r.) zmniejszył się procentowy udział stwierdzonych naruszeń tych praw pacjenta w stosunku do ogółu stwierdzonych naruszeń. Nie jest to jednak zmiana, która rzutowałaby na ocenę ogólną przestrzegania praw pacjenta" - czytamy w sprawozdaniu. W związku z naruszeniem zbiorowych praw pacjentów rzecznik wydał 51 decyzji, spośród których 13 zostało zaskarżonych do sądów administracyjnych, lecz żadna nie została prawomocnie zakwestionowania przez sądy. W sprawozdaniu wskazano, że pacjenci pozytywnie oceniają wprowadzenie programu bezpłatnych leków dla seniorów. Z kolei po wejściu w życie tzw. pakietu onkologicznego, systematycznie pacjenci coraz mniej narzekają na problemy z dostępem do świadczeń onkologicznych (w szczególności diagnostycznych). Sprawozdanie podsumowuje także ubiegłoroczną działalność Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, którzy łącznie zajmowali się 11,7 tys. spraw (były to zarówno skargi i wnioski, jak i działania podejmowane z własnej inicjatywy rzeczników, a także spotkania o charakterze informacyjno-edukacyjnym). W minionym roku rzecznik skierował 366 wystąpień o charakterze systemowym w celu poprawy stopnia przestrzegania praw pacjenta w Polsce. Dotyczyły one m.in. wyżywienia w szpitalach, dostępu do świadczeń dla pacjentów otyłych oraz monitoringu w szpitalach psychiatrycznych. Olga Zakolska