Benedykt Korczyński jest reprezentantem pokolenia romantyków walczącego w powstaniu styczniowym w 1863 roku. Popada on w konflikt ze swym synem Witoldem, który jest młodym pozytywistą. Wciela w życie hasło "pracy u podstaw". Jest scjentystą, demokratą, idealistą. Pragnie zmienić świat. Utrzymuje kontakty z Bohatyrowiczami. Zdaje sobie sprawę z tego, iż to szlachta, warstwa najbardziej świadoma, powinna docenić wartość ciężkiej, fizycznej pracy, która przynosi efekty. Między nim a ojcem dochodzi do ostrej wymiany zdań. Konflikt ten zostaje jednak pomyślnie rozwiązany. Benedykt, dzięki Witoldowi, przypomina sobie o ideałach młodości, zmienia swój stosunek do Bohatyrowiczów. Walka zbrojna romantyków, jak i praca organiczna pozytywistów tak naprawdę podporządkowane są jednemu celowi. Witold łączy demokratyzm powstańców z troską ojca o utrzymanie ziemi. Powieść Elizy Orzeszkowej jest pomostem, gdzie spotykają się dwie ogromne wartości: romantyczna tradycja niepodległościowa oraz pozytywistyczna idea pracy u podstaw.