Zgodnie z ustawą, dotychczas istniejący Instytut Zachodni - Instytut Naukowo-Badawczy im. Zygmunta Wojciechowskiego przekształci się w Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego (IZ). Nowa placówka nie będzie podlegała ustawie o instytutach badawczych ani resortowi nauki. Działanie IZ regulowane będzie nową, osobną ustawą, a instytut będzie podlegać bezpośrednio premierowi. Instytut stanie się jednostką strategiczną, wzmacniającą wiedzę na temat sytuacji Polaków w Niemczech, analogicznie do Ośrodka Studiów Wschodnich. IZ ma się też zajmować tematyką dotyczącą bezpieczeństwa Polski w kontekście europejskim oraz polityki imigracyjnej Niemiec. Do zadań Instytutu będzie należało m.in. gromadzenie, opracowywanie oraz udostępnianie organom władzy publicznej informacji o istotnych wydarzeniach i procesach politycznych, społecznych i gospodarczych w zakresie stosunków polsko-niemieckich oraz przemian politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturowych w Niemczech. Ustawa przewiduje, że Rada Instytutu (powoływana przez premiera) będzie się składać z dziewięciu osób, powoływanych na okres kadencji. Po jednym swoim przedstawicielu do rady wskaże premier oraz ministrowie: gospodarki i spraw zagranicznych. Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2016 r. Działalność instytutu będzie finansowana z dotacji podmiotowej z budżetu państwa. Sytuacja finansowa Instytutu Zachodniego - Instytutu Naukowo-Badawczego im. Z. Wojciechowskiego w Poznaniu była w ostatnim czasie niepewna - władze jednostki alarmowały, że jeśli system finansowania Instytutu nie zostałby zmieniony, placówce groziłaby likwidacja.