Premier Tusk chce grać twardo ws. protestów rolników. "Dał zielone światło"

Mówi Michał Kołodziejczak, wiceminister rolnictwa: - Robimy swoje, mamy konkretny plan, jeśli chodzi o ochronę granic i poprawę sytuacji rolnictwa. W spadku po PiS-ie dostaliśmy bardzo trudną sytuację, musimy ją teraz odkręcić, ale zrobimy to. Potrzebujemy tylko trochę czasu.

Jego opinia na temat rozlewających się od tygodni po całym kraju protestach rolników nie jest w koalicji rządzącej odosobniona. - Nie jest różowo, bo nikt nie lubi mieć wkurzonych rolników u progu kampanii, nie mówiąc już o dwóch kampaniach. To jest realne zagrożenie. Tyle że oni nie są wkurzeni konkretnie na nas, a na PiS i na to, jaki bajzel zostawili w rolnictwie. W stosunku do nas te protesty mają być takim motywującym batem, żebyśmy natychmiast wszystko ogarnęli i posprzątali - mówi jedno z naszych źródeł w Koalicji Obywatelskiej.

Inny z rozmówców Interii, wieloletni polityk Platformy, zapewnia wręcz, że jeśli rząd Donalda Tuska nie zrobi żadnego fałszywego ruchu, to mocno na protestach rolników zyska. - Wbrew pozorom, te protesty są dla nas korzystne w przekazie i korzystne politycznie. To nie jest bicie w nas, w nasz rząd, w nasze decyzje. To jest wymierzone w rząd PiS-u - przekonuje.

I dodaje: -  Dla nas politycznie jest to bardzo proste do zbicia. Mówimy: słuchajcie, to są efekty ośmiu lat rządów PiS-u i tego, co robił ich unijny komisarz ds. rolnictwa. My dopiero przyszliśmy, oceniamy sytuację, sprzątamy, naprawiamy błędy poprzedników. Temat zamknięty, dziękuję.

Same protesty rolników coraz mocniej się nasilają. Próbką możliwości protestujących był piątek 9 lutego, gdy postawili na terenie całej Polski ponad 250 blokad. Sytuacja zrobiła się na tyle poważna, że na rozmowy z protestującymi rozjechało się całe kierownictwo resortu rolnictwa. Cel: uspokojenie nastrojów, zapowiedź działań i wytłumaczenie rolnikom, że winę za zaistniałą sytuację ponosi rząd, tyle że nie obecny, a poprzedni. Kolejna odsłona trwającego strajku generalnego będzie mieć miejsce 20 lutego. Wówczas - jak zapowiedziała już NSZZ RI "Solidarność" - rolnicy planują przeprowadzić całkowitą blokadę wszystkich przejść granicznych Polski z Ukrainą.

Rolnicy zdają sobie sprawę, że aktualna sytuacja nie jest efektem działań obecnej ekipy rządzącej, która u władzy jest ledwie dwa miesiące. Jednak polityczna odpowiedzialność tej czy innej partii interesuje ich najmniej. To, czego chcą, to konkretne działania i przede wszystkim zmiany w prawie - nie tylko polskim, ale również unijnym - które pozwoliłyby chronić interesy tej grupy społeczno-zawodowej.

Premier Tusk dał zielone światło, żeby twardo bronić naszych interesów. (...) Wiem, że dla premiera jest to sprawa priorytetowa

---

- Rolnicy domagali się rekompensat za straty i one są uruchamiane - np. rekompensata strat do kukurydzy. Jednak przede wszystkim rolnicy żądają działań strategicznych, które zabezpieczałyby rynek unijny przed skutkami importu z Ukrainy, a nie rekompensat, kiedy już efekty importu dadzą im się we znaki - mówi Interii poseł PSL Mirosław Maliszewski, przewodniczący sejmowej komisji rolnictwa i rozwoju wsi.

Rolnicy oczekują przede wszystkim zmian prawnych w zakresie napływu ukraińskiej żywności na unijny rynek. Ich zdaniem obecne regulacje, mające na celu pomoc pogrążonej w wojnie i opierającej swój budżet niemal wyłącznie na eksporcie żywności Ukrainie, nie uwzględniają interesów rolników z krajów unijnych. Ci obarczeni są znacznie bardziej restrykcyjnymi przepisami w zakresie produkcji i sprzedaży, a także mają znacznie wyższe koszty produkcji. W efekcie w starciu z tanią żywnością zza wschodniej granicy są bez szans.

Rolników niepokoi też zalew taniego zboża z Rosji, które mocno zbiło ceny płodów rolnych na światowych rynkach, uderzając tym samym w unijnych rolników. Czasy wysokiej inflacji w UE spowodowały wzrost cen środków do produkcji, materiałów budowlanych, maszyn i urządzeń rolniczych, co przy niższych cenach m.in. zboża na światowych rynkach przyparło rolników do muru. Protestujący krytykują też UE za chaos w relacjach handlowych z Ukrainą. Jak mówią, po dwóch latach wojny brakuje systemowych, długofalowych rozwiązań prawnych i logistycznych, które pozwalałyby pomagać Ukrainie, ale jej żywność eksportować przede wszystkim poza teren UE.

Ostatnim z kluczowych postulatów rolników, nie tylko zresztą tych z Polski, jest powstrzymanie wprowadzania unijnego Zielonego Ładu w rolnictwie. Program zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 roku, w kontekście rolnictwa zakłada m.in. ograniczenia w stosowaniu pestycydów i nawozów. Rolnicy obwiniają natomiast Brukselę o brak dostatecznych konsultacji społecznych z branżą rolniczą.

Dodatkowym atutem polskich rolników jest to, że protestują nie tylko oni. Rolnicze protesty opanowały całą Unię Europejska. Postulaty różnią się w zależności od kraju, aczkolwiek dwa punkty są wspólne dla wszystkich rolników: zakaz importu żywności z Ukrainy i wycofanie Zielonego ładu dla rolnictwa.

W ubiegłym roku Komisja Europejska była nieprzejednana w obronie wprowadzonych rozwiązań dotyczących handlu Wspólnoty z Ukrainą. Jak przyznają jednak rozmówcy Interii z rządu i większości parlamentarnej, sytuacja bardzo mocno się zmieniła. - Widzę dużą zmianę stanowiska Komisji Europejskiej. Mam sygnały, że to, co na forum unijnym mówił minister Siekierski, a więc konieczność ograniczenia importu produktów rolnych z Ukrainy, spotyka się już nie tyle ze zrozumieniem, co z akceptacją wielu innych ministrów rolnictwa - zdradza w rozmowie z Interią poseł PSL Mirosław Maliszewski.

Przewodniczący sejmowej komisji rolnictwa i rozwoju wsi dodaje, że KE skłania się do przyzwolenia krajom członkowskim na stosowanie we własnym zakresie ograniczeń importu ukraińskiej żywności bez narażania się na zarzuty o działanie na szkodę europejskiego, wspólnego rynku. - Taka ewentualność jest rozważana coraz poważniej i wydaje się, że będzie to skuteczne narzędzie wygaszenia protestów - uważa poseł Maliszewski.

W podobnym tonie wypowiada się wiceszef resortu rolnictwa Michał Kołodziejczak. - Od czerwca zostaną ustanowione kontyngenty na cukier, drób i jaja. Zachód stanął w obronie tych produktów, bo sam najmocniej na nich tracił. Ale to jest dopiero początek, pierwszy krok i dobrze, że został wykonany. Po nim przyjdą następne, bo widać, że spojrzenie KE na problemy rolników się zmienia - wyjaśnia w rozmowie z Interią.

Widzę dużą zmianę stanowiska Komisji Europejskiej. Mam sygnały, że to, co na forum unijnym mówił minister Siekierski, a więc konieczność ograniczenia importu produktów rolnych z Ukrainy, spotyka się już nie tyle ze zrozumieniem, co z akceptacją wielu innych ministrów rolnictwa

---

Skąd nagła zmiana stanowiska Komisji Europejskiej, która dotąd broniła wypracowanych rozwiązań w zakresie handlu z Ukrainą nawet kosztem niektórych państw członkowskich? Poseł Maliszewski nie ma wątpliwości: - Wszyscy w Unii mają świadomość, że protesty rolników i nadchodzące wybory do Parlamentu Europejskiego to fatalne połączenie. Dlatego Komisja Europejska nie będzie odkładać tej sprawy do czerwca, lipca czy jeszcze dalej, a rozwiąże ją jeśli nie w ciągu najbliższych tygodni, to maksymalnie dwóch, trzech miesięcy.

Rolnicze protesty i sytuacja na wsi to oczko w głowie zarówno rządu, jak i PiS-u. Powód jest oczywisty: podwójna kampania wyborcza i głosy polskiej prowincji. W Koalicji 15 Października próżno jednak szukać oznak niepokoju i obaw, że protesty rolników wysadzą w powietrze kampanię samorządową albo europarlamentarną.

- PiS na tych protestach nie urośnie - z pewnością w głosie mówi nam doświadczony polityk Platformy. Jak przyznaje, "Donald ładnie to wygasza, to nie uderzy w nas, jesteśmy tutaj kryci". - To nie my rządziliśmy osiem lat, to nie my podpisywaliśmy dokumenty, to nie my zawaliliśmy kwestie administracyjno-logistyczne. Możemy się w tej sytuacji postawić po jednej stronie z protestującymi, powiedzieć, że razem musimy to ogarnąć. Jak będziemy sprawni, to jeszcze na tym zyskamy politycznie - zapewnia nasz rozmówca.

Największa partia opozycyjna też chce jednak odzyskać inicjatywę na polskiej wsi. Tak należy bowiem odczytywać wotum nieufności Nowogrodzkiej wobec Janusza Wojciechowskiego, jej własnego komisarza UE ds. rolnictwa. - Komisarz UE ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski powinien zakończyć swoją misję. Będę go dzisiaj o to prosił, ale nie mam żadnego wpływu na to, czy on jest komisarzem, czy nie - powiedział dziennikarzom 9 lutego prezes PiS-u Jarosław Kaczyński.

- To jest wyłącznie jego decyzja, ale ze względu na te bardzo niefortunne wypowiedzi, powinien tę swoją misję zakończyć - argumentował prezes. Argumentacja ta nie spotkała się jednak z aprobatą samego zainteresowanego. - Nie widzę najmniejszych podstaw do mojej dymisji, bo nie ma z mojej strony zaniedbań - ocenił komisarz Wojciechowski, który nie zamierza rezygnować z zajmowanego stanowiska.

Formacja Jarosława Kaczyńskiego ma się czego obawiać. Wyborcy z prowincji to jej kluczowa grupa elektoratu, która dotychczas decydowała o wynikach PiS-u. W ostatnich wyborach parlamentarnych Nowogrodzka musiała pogodzić się jednak ze sporą utratą wpływów na prowincji - względem 2019 roku poparcie dla PiS-u spadło o ponad 10 pkt proc. (z 55,57 do 45,28 proc.). Protestujący obecnie rolnicy mają natomiast pretensje głównie do poprzedniej ekipy rządzącej, która w ich ocenie nie zabezpieczyła należycie interesów polskich rolników. To poważne ostrzeżenie dla PiS-u przed zaplanowanymi na 7 kwietnia wyborami samorządowymi.

Kłopoty największego rywala chce wykorzystać koalicja rządząca na czele z szefem rządu. - Nie możemy pozwolić na to, żeby źle pomyślane decyzje - dotyczy to zarówno Ukrainy, jak i Zielonego Ładu - godziły wprost w interesy tysięcy rolników - zapewnił Donald Tusk podczas inauguracji kampanii samorządowej Koalicji Obywatelskiej w Morągu.

O tym, że słowa premiera nie są kampanijną nowomową zapewniają Interią rozmówcy z rządu i większości parlamentarnej. - Premier Tusk dał zielone światło, żeby twardo bronić naszych interesów. Zresztą sam mówił o tym i podczas spotkania z prezydentem Zełenskim, i podczas niedawnych spotkań z prezydentem Macronem oraz kanclerzem Scholzem. Wiem, że dla premiera Tuska jest to sprawa priorytetowa - mówi Interii wiceminister rolnictwa Michał Kołodziejczak.

Łukasz Rogojsz

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!