Z podobnym problemem mamy do czynienia, gdy usiłujemy dziś zrozumieć motywację młodzieży, idącej do Powstania. Kto nie zna wojska, nie czuje się usatysfakcjonowany wyjaśnieniem, że padł rozkaz. A żołnierz nie jest od tego, by rozkazy kwestionować. Zresztą, takie ujęcie nie wyczerpuje istoty zagadnienia. Co smutne, coraz częściej natykam się na opinie o zmanipulowanej młodzieży, która z gołymi rękoma poszła do walki. Naiwniakach, którzy dali się podejść szalonemu dowództwu. Mam krytyczny stosunek do tego ostatniego, niemniej taką interpretację uważam za mocno krzywdzącą. Dlaczego? Odpowiadając, spróbuję wynieść się ponad wspomniany kontekst, przenieść doświadczenie pokolenia Kolumbów w czasy nam współczesne. Prawo do godności Biegacie w parku, od lat ciesząc się efektami regularnego treningu. I któregoś ranka na waszej trasie pojawia się gość z bronią. I na waszych oczach zabija innego biegacza. Tylko za to, że ten biegał. Bo biegać NIE WOLNO. Władze, które nastały jakiś czas temu, uznały, że macie fizycznie skarleć. I już. Znacie brata zabitego, szybko poznajecie jego emocje. Poznajecie też innych, bowiem zabójstw w parkach czy na siłkach (bo siłek też zakazano...), jest dużo, dużo więcej. "Jak można zakazywać coś tak oczywistego!?" - pytacie samych siebie. "Jak, k..., można nas zabijać z byle powodu!?". Tak, mimo przerażenia, rodzi się bunt. Teraz już rozumiecie? Można krytykować zemstę, dostrzegać jej kontrproduktywność (często zwala na nas jeszcze większe kłopoty). Lecz kim będziemy, jeśli zrezygnujemy z prawa do elementarnej godności? Kto był tym złym Dlatego zgadzam się z tezą, że Powstanie, po prostu, musiało wybuchnąć. Że było logicznym skutkiem nastrojów panujących pośród akowskiej (i nie tylko) młodzieży. Mającej dość wyjątkowo brutalnej polityki okupanta. Pozostając na gruncie przywołanej analogi - zgadza się, w wyniku buntu spłonął cały park. A w nim mnóstwo przypadkowych osób. Ale u licha, oceniając to wydarzenie nie zapominajmy, że to gość z bronią był tym złym. I że to on podkładał ogień. PS. Zakaz aktywności fizycznej był jednym z pierwszych dekretów okupacyjnej władzy. A była to tylko jedna z tysięcy niedogodności, jakie Niemcy zafundowali Polakom. Marcin Ogdowski