Pobił własny rekord. Obraz słynnego polskiego malarza sprzedany
Obraz Jacka Malczewskiego "Rzeczywistość" został sprzedany na aukcji DESA Unicum za rekordową kwotę 22,2 mln zł. Licytacja zakończyła się przebiciem wcześniejszego rekordu należącego do tego samego obrazu z 2022 roku. Jak opisywała, Agata Szkup, historyk sztuki i prezes zarządu tego domu aukcyjnego, artysta w tym obrazie "dotknął najważniejszych tematów, które nurtowały go przez całą twórczość".

Dzieło "Rzeczywistość" namalowane przez jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego symbolizmu Jacka Malczewskiego po raz drugi ustanowiło rekord na polskim rynku sztuki.
Obraz wylicytowano w czwartek podczas aukcji "Jacek Malczewski i Jego Epoka" za 18,5 mln zł, a po doliczeniu opłaty aukcyjnej finalna cena wyniosła 22,2 mln zł.
- Ta aukcja to nie tylko sukces finansowy, ale przede wszystkim potwierdzenie, że polski rynek sztuki jest dojrzały i może funkcjonować na równi z najważniejszymi rynkami europejskimi. Od lat budujemy jego fundamenty, konsekwentnie podnosząc poprzeczkę i wprowadzając najwyższe standardy - powiedziała Agata Szkup, historyk sztuki i prezes zarządu DESA Unicum.
Obraz Jacka Malczewskiego. Rekordowa cena na licytacji
Los obrazu Jacka Malczewskiego "Rzeczywistość", jednego z najcenniejszych dzieł XX w., był przez długie lata nieznany. Dzieło znalazło się ponownie w obszarze polskiej kultury po 96 latach.
Ostatni raz widziane było w 1926 roku. Od tego czasu o jego istnieniu zaświadczała tylko czarno-biała fotografia autorstwa Amalii Krieger, krakowskiej fotografki, która na początku XX wieku wykonała zdjęcia dokumentujące obrazy zgromadzone w pracowni Malczewskiego.
Płótno pojawiło się niespodziewanie w 2021 r. na zagranicznym portalu aukcyjnym. W 2022 roku właściciel "Rzeczywistości" powierzył obraz DESA Unicum na sprzedaż. Licytacja zakończyła się przebiciem wcześniejszego rekordu należącego do tego samego obrazu z 2022 roku - wówczas zapłacono za niego 20,4 mln zł.
Płótno do nabywcy jednak wtedy nie dotarło, ponieważ na wniosek Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zajęła się nim prokuratura. Postępowanie dotyczyło domniemanego nielegalnego wywozu dzieła z kraju. W czerwcu 2024 r. obraz został "oczyszczony z zarzutów", co potwierdził sąd w lutym br.
Obraz "Rzeczywistość" Malczewskiego. "Dotknął najważniejszych tematów"
W marcu dom aukcyjny DESA Unicum poinformował o odzyskaniu pracy. Pomimo zadeklarowania chęci skorzystania z prawa pierwokupu Muzeum Narodowe w Warszawie wycofało się z transakcji.
Obraz wrócił na aukcję z ceną wywoławczą ustaloną na poziomie 17 mln zł - dokładnie taką samą, za jaką został wylicytowany podczas poprzedniej aukcji w 2022 r.
Przesycona symbolami i bardzo osobista "Rzeczywistość" została stworzona w najlepszym okresie twórczości artysty.
- Malczewski w barokowej wręcz kompozycji dotknął najważniejszych tematów, które nurtowały go przez całą twórczość: misji artysty, patriotycznego posłannictwa sztuki oraz romantycznych i narodowych mitów. Przedstawia wielowątkową scenę z dużą liczbą postaci symbolizujących upadek Rzeczypospolitej i powstańczą historię zniewolonego kraju - opisywała Agata Szkup.