Działająca od 15 marca nowa ustawa lustracyjna zobowiązała m.in. posłów, senatorów i europosłów do złożenia oświadczenia, czy współpracowali z organami bezpieczeństwa PRL, czy nie. Termin składania oświadczeń minął 19 kwietnia. Zgodnie z ustawą, w przypadku niedopełnienia tego obowiązku wyborczy mandat wygasa. Według "Dziennika", - eurodeputowany Partii Demokratycznej - jako jedyny z grona polskich europosłów nie złożył w terminie oświadczenia lustracyjnego. Geremek nie chciał komentować sprawy. Zapowiedział złożenie w środę oświadczenia. W udostępnionym "Gazecie Wyborczej" liście do wyborców prof. Geremek napisał m.in., że "żądanie ponownego złożenia deklaracji lustracyjnej pod groźbą wygaśnięcia mandatu" uważa za "sprzeczne z zasadami państwa prawnego i za lekceważenie decyzji 121.805 wyborców". "Jest ono w sprzeczności z konstytucyjną zasadą poszanowania godności ludzkiej" - napisał Geremek. - Z całą pewnością prof. Geremek stał się jednym z liderów antylustracyjnych działań - powiedział dziennikarzom w środę w Sejmie. Zwrócił uwagę, że "żadne przepisy w Polsce i Europie nie przewidywały takiej sytuacji", więc - jak dodał - "od dziś najpotężniejsze prawnicze głowy będą się zastanawiały, czy Geremek stracił mandat czy nie". Tusk podkreślił, że rozumie emocje prof. Geremka, choć - jego zdaniem - "lepiej by było wreszcie twardo powiedzieć "zobaczcie, o ile lepsza byłaby pełna jawność archiwów". Wtedy - uważa szef PO - nie trzeba by było robić lustracji, oświadczeń. - Jawność archiwów mogłaby być bolesna dla wielu ludzi, ale to co się dzieje dzisiaj, też jest bolesne. Dlatego nie ma innego lekarstwa - i przypadek prof. Geremka to potwierdza - niż otwarcie archiwów i pełny dostęp zainteresowanych - uważa Tusk. Nie wiadomo, jak na całą sytuację zareaguje Parlament Europejski, który nie miał dotąd takiej sprawy. O obowiązku złożenia oświadczeń zawiadamia Państwowa Komisja Wyborcza. PKW wysłała takie pisma do 51 naszych europosłów - tych, którzy urodzili się przed 1 sierpnia 1972 roku. Pięćdziesięciu z nich w ustawowym terminie, czyli w ciągu miesiąca, wysłało wypełnione oświadczenia.