Odporność gmin na zagrożenia. Które regiony Polski są najbezpieczniejsze?

W raporcie przygotowanym przez BGK uwzględniono zarówno odporność poszczególnych gmin i miast, jak i stopień narażenia na zagrożenia. Mowa tutaj o zagrożeniach naturalnych, zdrowotnych, humanitarnych oraz militarnych.

Jak czytamy, odporność samorządów to: "poziom ich przygotowania do kryzysu, zdolność do reakcji na kryzys oraz zdolność do odbudowy już w okresie pokryzysowym". W przytaczanym raporcie owa odporność jest wyrażana za pomocą indeksu odporności. Jeśli chodzi poziom narażenia danego samorządu na konkretnie zagrożenia to jest on wyrażany za pomocą indeksu zagrożenia.

Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, najbezpieczniejsze regiony w razie wojny powinny odznaczać się wysokim indeksem odporności na zagrożenia militarne oraz niskim indeksem zagrożenia militarnego. Jak wynika z raportu, kluczową zmienną, którą wzięto pod uwagą przy konstruowaniu indeksu zagrożenia militarnego jest odległość danego samorządu od granicy z Rosją (obwód królewiecki), Litwą, Białorusią i Ukrainą. Biorąc pod uwagę ten fakt, możemy przyjąć założenie (dość logiczne): "im dalej na zachód, tym bezpieczniej".

Województwo lubuskie wyróżnia się najniższym indeksem ogólnego zagrożenia (16,7). To województwo z najniższym wskaźnikiem zagrożenia militarnego oraz relatywnie niskimi poziomami zagrożenia w pozostałych analizowanych obszarach. Niskie wskaźniki zagrożenia militarnego wyróżniają również województwa opolskie i dolnośląskie.

Na drugim biegunie znajduje się województwo mazowieckie (35,8), które ma najwyższe wskaźniki dla zagrożeń militarnych i humanitarnych.

Okazuje się jednak, że to wskaźnik zagrożenia nie jedyna zmienna. Ważna jest także obecność infrastruktury krytycznej na terenie gminy lub miasta (na przykład elektrownie, lotniska, sieci energetyczne). Bardziej zagrożone są również zamożniejsze i istotne dla gospodarki miejscowości. Oznacza to, że duże miasto położone na zachodzie kraju (na przykład Szczecin) może być zagrożone w podobnym stopniu, co miejscowości usytuowane we wschodniej części państwa.

Z drugiej jednak strony, może się zdarzyć, że najmniej zagrożone miejscowości będą odznaczać się również niskim indeksem odporności tworzonym na podstawie zmiennych takich jak między innymi infrastruktura (na przykład dostępność miejsc w schronach). Najwyższa średnia wartość indeksu odporności na zagrożenia militarne została zaobserwowana w miastach na prawach powiatu.

Zgodnie z informacjami podanymi w raporcie BGK: "Warszawa i Gdańsk wyróżniają się na tle pozostałych miast na prawach powiatu najwyższym poziomem zagrożenia". Miasta te leżą nieopodal wschodnich granic, a ponadto odznaczają się wysokim znaczeniem dla gospodarki - Warszawa jest przede wszystkim siedzibą kluczowych instytucji państwowych, z kolei w Gdańsku działa port, rafineria i lotnisko. Jednocześnie Warszawa i Gdańsk cechują się relatywnie wysokimi wskaźnikami odporności.

Jak już zostało wcześniej wspomniane - najbardziej zagrożone w czasie konfliktu mogą być miejscowości położone przy wschodniej granicy. Co więcej, szczególnie niebezpieczne mogą okazać się wschodnie samorządy o najniższej średniej wartości indeksu odporności na zagrożenia militarne. Jak wynika z raportu BGK - taką najniższą wartość obserwuje się w gminach wiejskich.