Odnaleziono plan pacyfikacji strajków z Sierpnia '80

"W naszym archiwum w Toruniu odnaleziono materiały dotyczące planu pacyfikacji strajkujących zakładów pracy przez LWP w sierpniu 1980 r." - poinformowało w czwartek WBH na swoim profilu na Twitterze.

WBH opublikowało fotografie dokumentów z teczki nr 14/XIX, w której zawarto m.in. mapę Gdańska z wytyczonymi lokalizacjami wojsk oraz telegram dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Józefa Użyckiego, z poleceniem przemieszczenia oddziałów.

"Na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP wstrzymać wyjście i przegrupowanie wojsk, wyznaczonych do ćwiczeń 'Braterstwo Broni - 80'. Przygotowanie wojsk do ćwiczenia kontynuować w rejonie stałej dyslokacji" - pisał gen. dyw. Józef Użycki.

Do odnalezionych dokumentów odniósł się dyrektor Wojskowego Biura Historycznego Sławomir Cenckiewicz: "Mapy będące wstępem do pacyfikacji Stoczni Gdańskiej przerażające. No, ale wiadomo LWP czyli stała wojna z narodem" - napisał szef WBH (pisownia oryginalna).

Plan wojskowej pacyfikacji dotyczył fali strajków, jaka wybuchła w PRL podczas sierpnia 1980 r.

W połowie sierpnia 1980 r. zaczęły się strajki na Wybrzeżu, gdzie wciąż żywa była pamięć stłumionych krwawo przez władze protestów z grudnia 1970 r. Strajk w Stoczni Gdańskiej zorganizowali działacze Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża - opozycyjnej organizacji powstałej w 1978 r. Organizatorem WZZ był członek KSS "KOR" Bogdan Borusewicz, a do współzałożycieli WZZ należeli m.in. Lech Wałęsa, Andrzej Gwiazda, Anna Walentynowicz i Krzysztof Wyszkowski.

Fala sierpniowych strajków z 1980 r. doprowadziła do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej. Podpisanie porozumienia w Gdańsku 31 sierpnia 1980 r. między komisją rządową a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym i powstanie Solidarności stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego.

Maciej Puchłowski, Norbert Nowotnik