Obraz Matejki na aukcji. Portret braci Włodków sprzedany za prawie 5 mln zł
4 miliony 100 tysięcy zł zapłacił nabywca obrazu Jana Matejki "Portret Zdzisława i Bolesława Włodków" z 1862 roku na czwartkowej aukcji Polswiss Art. Razem z wynoszącą 20 proc. ceny opłatą aukcyjną dzieło osiągnęło cenę 4 mln 920 tys. zł
- Kiedy pojawia się na aukcji obraz Jana Matejki temperatura licytacji rośnie - powiedziała Marta Rydzyńska, dyrektor Marketingu Domu Aukcyjnego Polswiss Art. Przypomniała też, że właśnie w Polswiss Art w roku 2020 obraz Matejki. "Portret prof. dr. Karola Gilewskiego" z 1872 nabył prywatny kolekcjoner za 6 mln 962 tys. zł.
- Tym samym dzieło to stało się jednym z najdroższych obrazów sprzedanych na aukcji w historii polskiego rynku aukcyjnego - dodała.
"Portret Zdzisława i Bolesława Włodków" został namalowany przez Matejkę w 1862 roku, tym samym, w którym powstało jedno z jego najwybitniejszych dzieł - "Stańczyk". Artysta miał wówczas 24 lata. Portret przedstawia synów Romana Włodka, krakowskiego właściciela ziemskiego.
Portret "Braci Włodków"
Dziesięcioletni Zdzisław i cztery lata młodszy Bolesław sportretowani są en face, w pełnej postaci. Stojąc trzymają się za ręce, a starszy obejmuje młodszego opierając dłoń na jego lewym ramieniu. Wyraźna czułość tej sceny była nowością w klasycznych biedermeierowskich XIX-wiecznych przedstawieniach.
W portrecie nie brakuje również symboliki - ciężką kotarę w tle można odczytać jako niewiadomą przyszłość, a rzeźbione krzesło tronowe z wzorzystym obiciem być może symbolizuje ważne stanowiska, jakie w przyszłości mieli zająć synowie tej znamienitej rodziny. "Każdy element kompozycji charakteryzuje się niezwykle precyzyjnym oddaniem detalu. Portret braci Włodków to najwyższej klasy dzieło i zupełny ewenement na polskim rynku sztuki" - taki opis dzieła zamieszczono w katalogu aukcji.
Matejko malował serię portretów, w których bardzo wyraźnie daje się odczytać najważniejszą cechę artysty, a mianowicie umiejętność kreowania postaci o niezwykle wyrazistych, pełnych ekspresji rysach fizjonomicznych i psychicznych. "Matejko narzucał portretowanej przez siebie osobie taki wyraz i taki charakter, jaki ta osoba, jego zdaniem mieć powinna" - pisał w książce "Matejko. Osobowość artysty. Twórczość, forma i styl" Mieczysław Treter.
- Wyjątkową rzadkością na rynku sztuki są obrazy olejne Jana Matejki. Kiedy się pojawiają na aukcjach elektryzują kolekcjonerów i obserwatorów rynku sztuki również wysokimi cenami, jakie osiągają - powiedział Rafał Kamecki, ekspert rynku sztuki i szef portalu Artinfo. "Takich obrazów - płócien olejnych, najczęściej dość pokaźnych rozmiarów, na rynku sztuki odnotowano piętnaście" - dodał.
Jak zaznacza jednak Kamecki "nazwisko Jana Matejki dość często pojawia się na aukcjach wtedy, kiedy licytowane są jego rysunki, szkice, drzeworyty, heliograwiury. Dzieła te przynoszące kolekcjonerom dużą satysfakcję z faktu posiadania pracy Matejki, są jednak wyceniane zdecydowanie niżej. Takich prac 'krąży' po rynku sztuki około 457".
W Domu Aukcyjnym Polswiss Art 20 października licytowane też były obrazy, m.in. Wojciecha Gersona, Piotra Michałowskiego, Aleksandra Kostisa, Józefa Chełmońskiego, Jana Styki, Kazimierza Sichulskiego, Juliusza Kossaka, Jacka Malczewskiego, Teodora Axentowicza.
