Z badań, na które powołuje się Parlament Europejski, wynika, że trzy czwarte wszystkich cierpiących na cukrzycę nie kontroluje dobrze swojego stanu zdrowia. A nieleczona lub niewłaściwa terapia cukrzycy typu 2 prowadzi do poważnych powikłań i przedwczesnej śmierci. Najczęstszymi z nich jest zawał serca i udar mózgu, niewydolność nerek, utrata wzroku oraz zespół stopy cukrzycowej, który może zakończyć się amputacją. Według Narodowego Funduszu Zdrowia, na koniec 2016 r. liczba pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2 wynosiła w Polsce ponad 1,6 mln osób, o ponad 1 proc. więcej niż w roku poprzednim. Dane i tak są zaniżone, bo - jak mówił prezes NIK - część osób jest niezdiagnozowanych, po prostu nie wiedzą że są chorzy. Powołując się na wyniki kontroli, Krzysztof Kwiatkowski stwierdził, że zadania systemu ochrony zdrowia, związane z zapobieganiem, wczesnym wykrywaniem oraz leczeniem tego typu cukrzycy, nie były realizowane skutecznie. Minister zdrowia nie opracował ogólnopolskiej strategii prewencji i leczenia tej groźnej choroby. A profilaktyka powinna się opłacać bowiem koszty leczenia powikłań cukrzycy typu 2 są niezwykle wysokie i rosną. W 2015 r. wynosiły 1,5 mld zł, rok później już 1,7 mld zł. Koszty leczenia powikłań Na ważność profilaktyki wskazują też koszty leczenia w szpitalach powikłań. Były ponad trzykrotnie wyższe niż szpitalne leczenie samej cukrzycy. Najwięcej wydano na refundację leków i wyrobów medycznych (w 2016 r. - 73 proc. kosztów). Niektóre leki nie zostały wpisane na listę refundacyjną. Jak powiedział prezes Kwiatkowski, skutkiem tej decyzji jest to, że pacjenci nie mają dostępu do innowacyjnego leczenia. W ocenie NIK, refundacja niektórych z tych leków mogłaby wpłynąć na poprawę kondycji zdrowotnej. W efekcie kontroli NIK zwróciła się do prezesa NFZ o zapewnienie pacjentom z cukrzycą dostępu do systemu kompleksowej ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Pod adresem ministra zdrowia został sformułowany wniosek o przygotowanie ogólnopolskiego programu mającego na celu zapobieganie, wczesną diagnozę i leczenie cukrzycy. Poza tym NIK zwróciła się do ministra, by oszacował liczbę chorych niezdiagnozowanych i znalazł sposoby dotarcia do tych osób z informacją o objawach i skutkach choroby oraz przekonania ich o konieczności badań profilaktycznych. Konferencja, na którą został zaproszony prezes Krzysztof Kwiatkowski, została zorganizowana przez Instytut Ochrony Zdrowia. Wzięli w niej udział wybitni lekarze diabetolodzy oraz inni naukowcy zajmujący się problemami cukrzycy.