Analizę motywacji związanej z nauką języka angielskiego u gimnazjalistów eksperci IBE z Pracowni Języków Obcych oparli na wynikach przeprowadzonego przez siebie Badania uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum (BUNJO) oraz na wynikach Europejskiego Badania Kompetencji Językowych (ESLC). W badaniach tych gimnazjaliści odpowiadali m.in. jak często używają języka w bezpośredniej rozmowie. Okazało się, że częściej zdarzało się to dziewczętom niż chłopcom: z przyjaciółmi z kraju anglojęzycznego (dziewczęta - 23 proc. i chłopcy - 18 proc.), w kontaktach z osobami mówiącymi po angielsku spotkanymi na wakacjach (odpowiednio: 51 proc. i 45 proc.), z krewnymi z kraju anglojęzycznego (36 proc. i 30 proc.). Natomiast chłopcy - częściej niż dziewczęta - mieli kontakt z osobami rozmawiającymi po angielsku przez internet (chłopcy - 63 proc. i dziewczęta - 44 proc.). Stosunkowo rzadko gimnazjaliści rozmawiali po angielsku z turystami lub osobami anglojęzycznymi mieszkającymi w Polsce - taką formę kontaktu wskazywał tylko co dziesiąty badany. Nauce języków obcych sprzyjają wyjazdy zagraniczne. Tyle, że aż 80 proc. polskich gimnazjalistów nigdy nie było na wycieczce szkolnej w krajach anglojęzycznych, 71 proc. nigdy nie było też w takim kraju z rodziną. W dodatku 52 proc. uczniów nigdy nie było na wycieczce szkolnej w krajach nieanglojęzycznych, a 43 proc. nigdy nie było z rodziną w takim kraju. Rozmowy z użytkownikami języka angielskiego nie są jedyną okazją do kontaktu z językiem. Wyniki badania IBE pokazują, że dziewczęta (93 proc.) i chłopcy (80 proc.) mają do czynienia z językiem angielskim kilka razy w tygodniu dzięki słuchaniu piosenek śpiewanych w tym języku. Chłopcy też często mają styczność z językiem podczas grania w gry komputerowe. Granie kilka razy w tygodniu deklarowało 68 proc. z nich i 26 proc. dziewcząt. Okazuje się również, że stosunkowo niski odsetek gimnazjalistów ma często (tzn. kilka razy w tygodniu) do czynienia z językiem angielskim poprzez odwiedzanie stron internetowych (chłopcy - 32 proc., dziewczęta - 22 proc.) oraz przez oglądanie filmów w oryginalnej wersji językowej z polskimi napisami (chłopcy - 24 proc., dziewczęta - 21 proc.). Filmy w oryginalnej wersji językowej bez polskich napisów są często oglądane przez 8 proc. chłopców i 5 proc. dziewcząt. Nieliczni gimnazjaliści czytają w języku angielskim, a większość przyznaje, że nie robi tego nigdy. 60 proc. chłopców i 59 proc. dziewcząt nigdy nie czyta książek w oryginale, a 64 proc. chłopców i 57 proc. dziewcząt nie czyta anglojęzycznych czasopism. Dlatego - według ekspertów IBE - niezaprzeczalną i kluczową rolę w motywowaniu uczniów do używania języka obcego powinien odgrywać nauczyciel, jako osoba, która powinna inspirować do nauki i modelować stosunek do niej. "Ważne jest, by nauczyciel pomagał uczniom ustalać cele nauki (wychodząc od indywidualnych zdolności i potrzeb językowych każdego ucznia), a także potrafił doradzać w doborze odpowiednich metod, środków i materiałów, które mogłyby pomóc w osiąganiu tych celów - np. dzięki wcześniej wspomnianej formie współpracy między szkołami" - ocenia Joanna Pitura z Pracowni Języków Obcych IBE. "Istotne też jest, by nauczyciel wspierał swoich uczniów w samodzielnym identyfikowaniu problemów pojawiających się w trakcie nauki i szukaniu ich rozwiązań, zachęcał do podejmowania własnej inicjatywy, a także do dokonywania regularnej samooceny i refleksji nad postępami w nauce" - dodała ekspertka. Według niej, jest też wiele możliwości leżących w gestii rodziców, którzy swoimi postawami i zachowaniami mogą wspierać dzieci i namawiać je do wykorzystywania swoich umiejętności językowych. Rodzice mogą np. zachęcać swoje dzieci do oglądania w wolnym czasie filmów w oryginalnej wersji językowej oraz do czytania anglojęzycznych książek i prasy (szczególnie online, co nie powinno się wiązać z dodatkowymi kosztami). Badanie uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum (BUNJO) to największy krajowy projekt badawczy (prowadzony w latach 2012-2014) dotyczący nauki języków obcych. Brało w nim udział około 4700 uczniów ze 120 szkół gimnazjalnych, uczących się języka angielskiego według nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Jego wstępne wyniki opublikowano we wrześniu ubiegłego roku. Obecnie IBE publikuje dalsze materiały na temat badania.