Decyzję o ekshumacji Pyjasa ogłoszono najpierw w ubiegły czwartek, lecz wycofano się z niej z powodu sprzeciwu matki zamordowanego w 1977 r. studenta. Sceptyczni byli też lekarze z Krakowskiego Zakładu Medycyny Sądowej. Szef pionu śledczego krakowskiego IPN Piotr Piątek poinformował dziś, że zarządzenie o przeprowadzeniu ekshumacji wydano 9 marca. Znalazło się ono w postanowieniu o zasięgnięciu nowej opinii biegłych na temat rodzaju i miejsc obrażeń na ciele Stanisława Pyjasa. Podstawą opinii ma być "przede wszystkim analiza i zbadanie pozostałości kośćca" Pyjasa - stwierdzono w wydanym dziś komunikacie prasowym. Według IPN, ekshumacja ma doprowadzić do "sformułowania ostatecznych ocen w kwestii mechanizmu i przyczyn śmierci Pyjasa". Nie podano daty ekshumacji. Jak podkreślił prok. Piątek w odczytanym przez siebie komunikacie, IPN pozostaje w kontakcie z członkami rodziny Stanisława Pyjasa "w zakresie przekazywania im informacji o celowości i niezbędności przeprowadzenia ekshumacji, które doprowadziły do wyjednania ich zrozumienia i przychylności dla działań, podejmowanych w toku prowadzonego śledztwa". Prok. Piątek odmówił podania bliższych informacji w tej sprawie, powołując się na "szeroko pojęte dobro śledztwa". Dziennikarze nie mogli ustalić, czy sformułowanie o "wyjednaniu zrozumienia i przychylności" rodziny dla działań śledztwa oznacza ich zgodę na ekshumację. W świetle prawa, zgoda rodziny nie jest konieczna do ekshumacji. W czwartek prezes IPN Janusz Kurtyka poinformował, że prokuratorzy prowadzący śledztwo ws. śmierci Pyjasa zdecydowali o ekshumacji jego zwłok. Jednak matka Stanisława Pyjasa powiedziała, że pisała do IPN z prośbą, by zrezygnować z ekshumacji - "żeby zostawić to w spokoju". Ciało Stanisława Pyjasa znaleziono 7 maja 1977 r. w bramie kamienicy przy ul. Szewskiej w Krakowie. Prokuratura umorzyła wówczas śledztwo, podając, że Pyjas "spadł ze schodów". Dla przyjaciół i znajomych Pyjasa ta wersja okoliczności jego śmierci była od początku niewiarygodna, bo wiedzieli, że interesowała się nim bezpieka. Śledztwo wznowiono w 1991 r., a potem jeszcze kilkakrotnie podejmowano i umarzano z powodu niemożności wykrycia sprawców. Obecnie sprawę bada krakowski IPN. Jest to już piąte śledztwo ws. śmierci Pyjasa. Krakowski IPN przejął je formalnie 21 maja 2008 roku w związku z pojawieniem się nowych dokumentów. Do tej pory zarzuty utrudniania śledztwa z lat 70. przedstawiono sześciu osobom. Według prokuratury, w wyniku ich działalności zaprzepaszczono szanse na ustalenie okoliczności śmierci Pyjasa. Trzech z oskarżonych zmarło podczas postępowania, dwóch zostało prawomocnie skazanych, zaś proces przeciw b. wiceministrowi spraw wewnętrznych, gen. Bogusławowi Stachurze, z powodu złego stanu zdrowia oskarżonego został zawieszony, a po jego śmierci umorzony. Śmierć Stanisława Pyjasa była impulsem do utworzenia w 1977 r. Studenckiego Komitetu Solidarności.