W wyborach samorządowych do urn wyborczych będą mogły pójść osoby, które najpóźniej w dniu głosowania, czyli 21 listopada, ukończą 18 lat. W przypadku, kiedy w którejś z gmin lub miejscowości do wyłonienia wójta, burmistrza lub prezydenta będzie potrzebna II tura wyborów, głos w niej będą mogli oddać również ci wyborcy, którzy pełnoletniość osiągnął najpóźniej 5 grudnia (termin II tury wyborów). Takie osoby będą automatycznie ujęte w spisie wyborców. Radnych oraz włodarzy miejscowości wybiorą osoby, które w dniu głosowania będą przebywać na obszarze gminy, gdzie są zameldowane na stałe. - Cechą charakterystyczną wyborów samorządowych jest to, że to właśnie mieszkańcy wybierają radnych swojej gminy oraz decydują o tym, kto będzie pełnił urząd wójta, burmistrza lub prezydenta - powiedział sekretarz Państwowej Komisji Wyborczej Kazimierz Czaplicki. Dlatego - jak mówił - w tych wyborach nie są wydawane zaświadczenia o prawie do głosowania, uprawniające do oddania głosu poza miejscem stałego zamieszkania. Czaplicki zaznaczył, że w wyborach samorządowych będą mogły również głosować osoby zameldowane czasowo w danej miejscowości. Wtedy - jak dodał - tacy wyborcy muszą sami wpisać się do rejestru wyborców. - Jeśli ktoś chciałby głosować w gminie, w której zameldowany jest czasowo, ale docelowo jest to dla niego stała gmina, bo tam np. pracuje, ma dom i z tym konkretnym miejscem wiąże swoją przyszłość, to wtedy musi się wpisać do rejestru wyborców - powiedział. Po złożeniu wniosku o dopisanie do rejestru wyborców, gospodarz danej gminy jest zobligowany do sprawdzenia, czy taka osoba rzeczywiście stale tam zamieszkuje. - Jeśli taka osoba zostanie wpisana do rejestru wyborców, to automatycznie zostanie uznana za stałego mieszkańca danej miejscowości - powiedział Czaplicki. Dodał, że to spowoduje również wykreślenie takiej osoby z rejestru wyborców w gminie, w której jest zameldowana na stałe. Na radnych gmin oraz wójtów mogą głosować też obywatele Unii Europejskiej, którzy nie mają obywatelstwa polskiego. Warunkiem jest stałe zameldowanie na terenie danej gminy. Taka osoba nie może być również pozbawiona praw wyborczych w kraju, którego jest obywatelem. Jednak, aby mieć prawo głosu, obcokrajowiec będzie musiał sam złożyć wniosek o dopisanie do rejestru wyborców, chyba, że zrobił to wcześniej np. przed ubiegłorocznymi wyborami do Parlamentu Europejskiego. Czas na dopisanie się do rejestru mija 14 października. Do wniosku obywatel Unii będzie musiał dołączyć m.in. swoje dane osobowe, czyli adres stałego zamieszkania w Polsce, obywatelstwo, nazwę okręgu wyborczego albo miejscowości w państwie swojego pochodzenia, gdzie jest umieszczony w rejestrze wyborców, kserokopię ważnego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość. Głosowanie odbywać się będzie również w obwodach utworzonych w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, zakładach karnych oraz aresztach śledczych. Tam głosować będą mogli tylko ci wyborcy, którzy są wpisani do rejestru wyborców w gminie, na terenie której położony jest szpital lub zakład. Natomiast wyborca niepełnosprawny będzie mógł sam zdecydować, w którym obwodzie głosowania dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych na terenie swojej gminy chce zagłosować. Na złożenie wniosku o dopisanie się do spisu wyborców ma czas do 16 listopada. Podobnie jak w wyborach prezydenckich, osoby niepełnosprawne mogą głosować z pomocą pełnomocnika wyborczego. Taka osoba w imieniu niepełnosprawnego będzie mogła wziąć karty do głosowania i zagłosować na wskazanego przez niego kandydata lub kandydatów. Pełnomocnikami mogą być osoby wpisane do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania. Natomiast wykluczone jest, by pełnomocnikami byli mężowie zaufania, kandydaci na radnego, wójta, burmistrza i prezydenta miasta, czy członkowie komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa. Można być pełnomocnikiem najwyżej dwóch osób niepełnosprawnych pod warunkiem, że jedną z nich jest ktoś z bliskiej rodziny lub osoba, którą pełnomocnik prawnie się opiekuje. Wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa można składać do 11 listopada. Również w II turze wyborów wójta, burmistrza, czy prezydenta miasta, wyborca niepełnosprawny także będzie mógł zagłosować z pomocą pełnomocnika wyborczego. Wnioski będzie można składać do 25 listopada. Do skorzystania z pełnomocnika wyborczego mają prawo osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, osoby o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny, a także osoby posiadające orzeczenie organu rentowego o całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, o zaliczeniu do I i II grupy inwalidów. Również osobom, które najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat, w oddaniu głosu będzie mógł pomóc pełnomocnik.