Emeryci gubią się w zawiłościach świadczeń. ZUS ma pomysł
Trwa ogólnopolska akcja ZUS, której celem jest ułatwienie seniorom dostępu do świadczeń i rzetelnych porad. W ramach Dni Seniora 2025 w placówkach w całym kraju odbędą się spotkania, konsultacje i warsztaty.
Październik to czas ogólnopolskiej akcji ZUS pod hasłem "Świadome decyzje - bezpieczny senior". To cykl bezpłatnych wydarzeń skierowanych do osób starszych, odbywający się w oddziałach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, domach kultury, bibliotekach i na uniwersytetach trzeciego wieku.
Przysługujące świadczenia i porady. ZUS ma pomysł dla seniorów
Spotkania potrwają przez cały miesiąc, obejmując zarówno duże miasta, jak i mniejsze miejscowości. W akcję włączają się m.in. Polski Związek Emerytów i Rencistów, Narodowy Fundusz Zdrowia, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Policja oraz Fundacja Polska Bezgotówkowa.
Pełny harmonogram spotkań wraz z lokalizacjami i terminami jest dostępny na stronie ZUS w formie arkusza do pobrania, co pozwala łatwo sprawdzić, jakie wydarzenia przewidziano w konkretnym regionie.
Program wydarzeń skupia się na praktycznych kwestiach, które bezpośrednio wpływają na sytuację seniorów. Eksperci ZUS udzielają indywidualnych porad dotyczących emerytur, rent, dodatków i możliwości przeliczenia świadczeń po dodatkowej pracy.
Omawiają też nowe rozwiązania, takie jak renta wdowia, oraz przypominają o zasadach waloryzacji i limitach dorabiania. Ważnym elementem są panele poświęcone bezpieczeństwu: od ochrony finansów i danych w internecie po bezpieczne zakupy online i korzystanie z bankowości elektronicznej. W niektórych miastach Dni Seniora uzupełniają spotkania integracyjne, prezentacje lokalnych inicjatyw i wydarzenia kulturalne, które mają zachęcić uczestników do aktywnego udziału w życiu społecznym.
Seniorzy gubią się w systemie ZUS
Wielu seniorów wciąż nie wie, że część świadczeń z ZUS przyznawana jest wyłącznie na wniosek. W praktyce oznacza to, że bez złożenia odpowiedniego formularza pieniądze po prostu nie trafią na konto. Dotyczy to m.in. renty wdowiej, która weszła w życie w połowie 2025 roku i wymagała złożenia wniosku do końca lipca, by świadczenie było wypłacane od początku obowiązywania przepisów.
Podobne zasady obejmują również świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji oraz korektę wysokości emerytury po wpłynięciu dodatkowych składek.
Drugim problemem pozostaje forma przekazu informacji. ZUS coraz intensywniej przenosi obsługę do kanałów elektronicznych, co ułatwia kontakt, ale nie wszystkim. Platforma PUE/eZUS, pozwalająca na składanie wniosków i odbieranie korespondencji, wymaga logowania profilem zaufanym, potwierdzenia tożsamości i obsługi załączników w odpowiednim formacie. Dla części seniorów stanowi to realną barierę technologiczną.
Ci, którzy nie mają wsparcia rodziny lub pełnomocnika, często odkładają sprawy na później, ryzykując utratę pieniędzy. ZUS próbuje temu przeciwdziałać, organizując dyżury w placówkach i publikując instrukcje krok po kroku, jednak dominacja form cyfrowych nadal utrudnia dostęp do świadczeń osobom mniej biegłym w obsłudze komputera.
Dodatkowym źródłem zamieszania jest brak jednolitych zasad przyznawania dodatków. Niektóre świadczenia są przyznawane automatycznie, inne wymagają wniosku - a różnicę trudno zauważyć bez szczegółowej wiedzy.
Przykładem jest dodatek pielęgnacyjny, który ZUS przyznaje z urzędu po ukończeniu 75. roku życia, ale w przypadku młodszych osób z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy wymaga osobnego wniosku i aktualnego zaświadczenia lekarskiego (druk OL-9). Równocześnie największą uwagę opinii publicznej przyciągają jednorazowe wypłaty, jak trzynastka czy czternastka, które pojawiają się na kontach automatycznie, przez co wielu seniorów zakłada, że podobnie jest ze wszystkimi świadczeniami. W efekcie część osób nie korzysta z przysługujących im pieniędzy, bo nie wie, że procedura wymaga ich inicjatywy - złożenia wniosku, podpisania dokumentu lub aktualizacji danych w ZUS.
