Wiceminister rolnictwa Jerzy Pilarczyk przekonywał dzisiaj ekspertów Komisji w Brukseli, żeby poparli kolejne wnioski polskich zakładów mięsnych i mleczarskich o okresy przejściowe - dodatkowy czas na dostosowanie do przepisów unijnych, dotyczących przede wszystkim wymogów konstrukcyjnych. Przy okazji ujawnił, że prócz 1520 zakładów wytwarzających mięso czerwone i znajdujących się na tzw. liście C (uznanych za praktycznie niezdolne do dostosowania w najbliższych latach) aż 1103 zakłady deklarujące do niedawna terminowe dostosowanie wykonało mniej niż 25 proc. zadań. Razem to 74 proc. zakładów spośród 3548 działających w Polsce. Nowe wnioski o okresy przejściowe złożyły do 30 czerwca łącznie 372 zakłady, w tym również przetwórcy drobiu i ryb, mleczarnie i chłodnie. W Traktacie Akcesyjnym przyznano więcej czasu na dostosowanie (najdłużej do końca 2007 roku) razem 439 zakładom. Po spotkaniu w Komisji Pilarczyk zapewnił dziennikarzy, że widzi realne szanse na to, że Komisja zgodzi się przyznać więcej czasu - do roku - 236 zakładom spośród tych, które miały się w pełni dostosować do pierwszego dnia członkostwa (lista B1). Urzędnicy Komisji jeszcze tego nie potwierdzają, natomiast wykluczają przyznanie okresów przejściowych zakładom z listy C, które dotąd w ogóle o nic nie prosiły ani do niczego się nie zobowiązywały. Najbardziej dramatyczna jest sytuacja w przetwórstwie mięsa czerwonego, chociaż Pilarczyk pocieszał, że nawet ewentualne zamknięcie niedostosowanych zakładów nie spowoduje ograniczenia podaży produktów mięsnych na rynku, gdyż Polska ma nadmiar mocy produkcyjnych w tym zakresie. Wiceminister przyznał, że mogłoby to pociągnąć za sobą "problem społeczny", czyli utratę pracy przez pewną liczbę ludzi. Kategorycznie odmówił jednak podania nawet tego, ile osób jest w tej chwili zatrudnionych w sektorze przetwórczym, a tym bardziej prognoz, ile mogłoby stracić pracę. Komisja Europejska już od kilku miesięcy powtarza w listach ostrzegawczych do polskiego rządu i w różnych oświadczeniach, że Polska powinna przyspieszyć dostosowania w przetwórstwie zwierzęcym. - Jeżeli sytuacja pozostanie niezadowalająca (...), Komisja będzie być może musiała przygotować odpowiednie posunięcia, w tym niezbędne klauzule ochronne - ostrzegł w maju w liście do polskiego ministra rolnictwa szef Dyrekcji Generalnej ds. Ochrony Zdrowia i Konsumentów Robert Coleman. Decyzja zapadnie na pół roku przed członkostwem, czyli na początku listopada. W wypadku poważnego niedostosowania w którejś dziedzinie Unia może zastosować wobec kraju przystępującego "klauzulę ochronną", pozwalającą wyłączyć kraj ze wspólnej polityki unijnej w tej dziedzinie. Klauzula może prowadzić "tylko" do zakazu eksportu na rynek unijny produktów wytwarzanych przez niedostosowane zakłady, ale może też oznaczać utrzymanie ścisłej kontroli sanitarnej na granicach między Polską a resztą Unii i kłopoty z eksportem dla wszystkich polskich zakładów. Spośród 3548 tysięcy polskich rzeźni i zakładów produkujących mięso czerwone w pełni dostosowanych do wymogów UE jest w tej chwili 50 (tzw. lista A). Dalsze 1741 zobowiązało się całkowicie dostosować do pierwszego dnia członkostwa (lista B1) i 199 właściwie już to uczyniło, ale spośród pozostałych 1542 ostatnio 174 poprosiły o dodatkowy okres przejściowy. Takie okresy uzyskały już w zeszłym roku w trakcie negocjacji członkowskich 237 zakładów z tzw. listy B2. Na liście C jest 1520 producentów, z których 94 nagle wystąpiło z wnioskiem o okres przejściowy. Drugą najliczniejszą kategorią są zakłady drobiarskie, z których 28 jest już dostosowanych, 189 ma być dostosowanych do czasu uzyskania członkostwa (teraz 16 z nich prosi jednak o okres przejściowy), 45 ma już okres przejściowy, a 193 jest na liście C (w tym 12 nagle wystąpiło o okres przejściowy). Spośród ponad 412 zakładów mleczarskich 45 jest w pełni dostosowanych, a 177 twierdziło, ze dostosuje się do 1 maja 2004 (teraz 31 wnioskuje o okres przejściowy). 112 uzyskało okres przejściowy już w zeszłym roku, a 78 było na liście C (obecnie 13 przypomniało sobie o wniosku o okres przejściowy). Zakładów rybnych jest 324, w tym 58 w pełni dostosowanych, 89 mających się dostosować do czasu uzyskania członkostwa (teraz 11 z nich chce okresu przejściowego), 39 z uznanym okresem przejściowym i 138 na liście C.