Bartłomiej Skrzyński laureatem nagrody RPO im. Pawła Włodkowica

Nagroda została wręczona podczas zorganizowanych w siedzibie Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie uroczystości polskich obchodów Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka. W tym roku są one połączone z obchodami jubileuszu 25-lecia Rzecznika Praw Obywatelskich.

Przedstawiając sylwetkę nagrodzonego, prof. Jan Miodek powiedział, że przez całe swoje życie niesie on do ludzi pogodną twarz, walczy o tolerancję, wyrozumiałość i życzliwość dla słabszych i pokrzywdzonych.

- Jeśli przyjąć, że miarą jakości demokracji jest stosunek do ludzi słabszych, to działalność Bartłomieja Skrzyńskiego jest kwintesencją takiej postawy - podkreślił w laudacji.

Odbierając nagrodę, Skrzyński powiedział, że przyjmuje ją z szacunkiem, wyjątkową pokorą i chęcią do dalszego działania. Za udzielane mu wsparcie podziękował bliskim i współpracownikom.

Skrzyński to znany na Dolnym Śląsku działacz i dziennikarz. Jest też rzecznikiem miasta Wrocławia ds. osób niepełnosprawnych.

Nagroda ma charakter honorowy i przyznawana jest corocznie jako wyraz uznania RPO dla występowania w obronie podstawowych wartości i prawd, nawet wbrew zdaniu i poglądom większości.

Podczas gali rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz przedstawiła ranking największych - w ocenie jej i jej współpracowników - problemów dotyczących zagrożeń dla przestrzegania praw człowieka w Polsce. Ranking został przygotowany z okazji 25-lecia instytucji RPO w Polsce.

Na pierwszym miejscu rankingu znalazł się brak skutecznej strategii państwa w walce z takimi zjawiskami jak skrajna bieda, bezrobocie, wykluczenie społeczne i bezdomność. Na kolejnym miejscu znalazła się niestabilność systemu emerytalno-rentowego i systemu pomocy społecznej oraz brak jasnych, czytelnych perspektyw zmian w tej dziedzinie.

Trzecia pozycja to nieład legislacyjny i problemy z dostępnością świadczeń finansowanej ze środków publicznych opieki zdrowotnej. RPO zwraca uwagę na "zaskakujące zmiany przepisów, trudności w dostępie do lekarzy specjalistów i dyskryminujące traktowanie potrzeb osób starszych".

Lipowicz mówiła też o pozytywnych zmianach, jakie zaszły w tej dziedzinie w kraju. Wymieniła m.in. ratyfikowanie przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych i podjęcie prac legislacyjnych mających na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do przewidzianych w tej Konwencji standardów ochrony.

W uroczystości wzięli udział rzecznicy praw obywatelskich poprzednich kadencji: pełniąca ten urząd jako pierwsza prof. Ewa Łętowska oraz rzecznik w latach 1996 - 2000 prof. Adam Zieliński. Obecni byli też wicemarszałek Senatu Jan Wyrowiński oraz prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński.

Reprezentujący Kancelarię Prezydenta Olgierd Dziekoński wręczył pracownikom Biura RPO odznaczenia państwowe za wieloletnią służbę.

W Polsce urząd Rzecznika Praw Obywatelskich istnieje od 1988 r. RPO rozpatruje sprawy dotyczące naruszeń wolności i praw obywatelskich przez organy władzy publicznej oraz zobowiązane do przestrzegania tych praw organizacje i instytucje. Od początku istnienia urzędu, w latach 1988-2013, do rzecznika wpłynęło ogółem 1 mln 282 tys. 175 spraw (średnio ok. 50 tys. rocznie).

W ciągu 25 lat działalności RPO skierował do Trybunału Konstytucyjnego 408 wniosków o stwierdzenie niezgodności przepisów z konstytucją. W 178 przypadkach RPO przystąpił do skarg konstytucyjnych innych osób i instytucji.

Od 1988 r. do 31 października 2013 r. Rzecznik skierował 7040 wystąpień problemowych do innych instytucji publicznych czyli uwag, opinii i postulatów wskazujących na potrzebę zmian w prawie bądź sposobie jego funkcjonowania w praktyce.

Wykorzystując szeroką gamę przysługujących mu środków prawnych, RPO podjął od 2000 r. 6 tys. 996 spraw z własnej inicjatywy, czyli "z urzędu".

Urząd RPO pełniło w ciągu 25 lat sześć osób: prof. Łętowska, prof. Tadeusz Zieliński, prof. Adam Zieliński, prof. Andrzej Zoll, dr Janusz Kochanowski oraz obecna rzecznik dr hab. Irena Lipowicz.