91 lat temu dwaj Polacy zadziwili cały świat
Obchody Święta Lotnictwa Polskiego odbędą się już w ten weekend, mimo że oficjalna data przypada dopiero na poniedziałek. Na sobotę i niedzielę zaplanowano m.in. słynne pokazy lotnicze - Air Show w Radomiu. Gdzie jeszcze będzie można uczestniczyć w obchodach? Jakie wydarzenia upamiętnia to święto?
28 sierpnia - rocznia zwycięstwa Żwirki i Wigury
Choć z sierpniowych świąt wojskowych znane są najbardziej obchody Święta Wojska Polskiego 15 sierpnia, wojskowi mają w tym miesiącu i drugi ważny dzień. Od 30 lat Święto Lotnictwa Polskiego jest obchodzone każdego roku, 28 sierpnia. Data jest wyjątkowo symboliczna i nawiązuje do wydarzeń, które natchnęły Polaków dumą ponad 90 lat temu.
Przez 16 dni sierpnia 1932 roku czołowi europejscy piloci rywalizowali w ramach trzeciej serii zmagań Challenge - Międzynarodowych Zawodów Samolotów Turystycznych. Wzięły w nich udział 43 zespoły - najliczniejsza była reprezentacja Niemiec (16 drużyn). Polacy wystawili pięć dwuosobowych składów.
Zadania, które musieli wykonywać piloci obejmowały m.in.
- ocenę techniczną samolotów;
- konkurencje akrobatyczne;
- próby prędkości maksymalnej;
- lot wokół Europy o długości ponad 7000 km.
Zawody zakończyły się zwycięstwem ekipy z Polski w składzie Franciszek Żwirko (pilot) i Stanisław Wigura (mechanik). Panowie wystartowali na samolocie RWD-6, polskiej konstrukcji przygotowanej specjalnie na Challenge 1932.
Na pamiątkę pierwszego wydarzenia, po którym o polskich lotnikach stało się głośno na całym świecie, data Święta Lotnictwa Polskiego została wyznaczona w rocznicę ostatniego dnia zmagań.
W tym roku centralne obchody będą miały miejsce dzień wcześniej, 27 sierpnia, ze względu na fakt, że następny dzień to poniedziałek, co mogłoby negatywnie odbić się na frekwencji. Uroczystości połączone z dziesiątkami lotniczych atrakcji odbędą się w Muzeum Lotnictwa w Krakowie.
Czytaj także:
W dniach 26-27 sierpnia świętować będą też piloci nad Radomiem. Tegorocznym pokazom AIR SHOW Radom przyświecać będzie hasło "Niezwyciężeni w przestworzach".
Historia święta polskich lotników
Chociaż Święto Lotnictwa Polskiego obchodzimy 28 sierpnia dopiero od 30 lat, to podobne uroczystości organizowano już w okresie międzywojennym. Na początku Dzień Lotnictwa przypadał na 5 listopada - w rocznicę pierwszego lotu bojowego polskiego samolotu w 1918 roku. Od 1932 roku obchody miały miejsce 11 listopada, dzień odsłonięcia Pomnika Lotnika w Warszawie przez marszałka Józefa Piłsudskiego. Uroczystości nie były jednak połączone ze Świętem Niepodległości - to ustanowiono dopiero w 1937 roku.
Kolejna zmiana miała już miejsce w trakcie wojny i byłą decyzją generała Sikorskiego, który 16 lipca przekazał Sztandar Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, a osobnym dekretem ustanowił tę datę Świętem Lotnictwa Polskiego. Kolejne roszady wprowadzili już komuniści - w 1945 rozkaz nr 189 wydał Michał Rola-Żymierski, radziecki kolaborant, którego w latach 20. zdegradowano w wojsku II RP i skazano na 5 lat więzienia za korupcję. Dzień polskich lotników miał odtąd przypadać na 1 września.
Ostatnia korekta daty Święta Lotnictwa Polskiego przed upadkiem PRL-u miała miejsce w 1950 roku. Wtedy wyznaczono ją na 23 sierpnia - rocznicę pierwszych walk samolotów z 1. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego na przyczółku po lewej stronie Wisły, który Armia Czerwona utworzyła w 1944 roku. Ówczesnym dowódcą tej "polskiej" jednostki był niejaki Iwan Gordiejewicz Tałdykin.
Obecna data 28 sierpnia obowiązuje od 1993 roku na mocy decyzji ministra obrony narodowej, którą podpisał ówczesny prezydent - Lech Wałęsa.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
Czytaj także:
Zobacz też:
