Fragment tablicy naukowcy z Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego znaleźli wśród pozostałości po zabudowie twierdzy z czasów, kiedy stacjonował w nim VIII legion Augusta, z którym Cezar przekraczał Rubikon. Oprócz tego wśród rumowiska odkryto wiele antycznych przedmiotów: lampy, naczynia szklane i ceramiczne, fragmenty przedmiotów z brązu. - Mimo, iż lokalizacja Novae nigdy nie budziła kontrowersji, to po raz pierwszy od ponad 50 lat, od kiedy trwają tu polskie wykopaliska, ujrzeliśmy zapisaną po grecku nazwę Novae - wyjaśnia kierownik wykopalisk prof. Piotr Dyczek. Zdaniem archeologa, odnaleziona inskrypcja ma ważkie znaczenie nie tylko dla dalszych badań w Nova; jest także istotnym świadectwem pisanym informującym o antycznych związkach ekonomicznych, poczuciu tożsamości i znaczeniu Novae w antycznym świecie. - Nie tylko zobaczyliśmy na własne oczy nazwę naszego stanowiska zapisaną w antyku, ale dowiedzieliśmy się także, że w opinii najwybitniejszych obywateli Hellespontu było to miasto budzące ich zachwyt - "najwspanialsze" - dodaje prof. Dyczek. Z pierwszej analizy zachowanego tekstu wynika, że dotyczy on ufundowania posągu ważnej osobistości - ukazującego dowódcę legionu lub cesarza w zbroi przez mieszkańców Hellespontu (obecnie północno-zachodnia Turcja), w tym "pierwszego obywatela Ilionu", czyli Troi. W tekście napisano, że posąg powstał ku chwale "najwspanialszego miasta Novezyjczyków" i Legionu I Italskiego. - Niezwykle rzadko, nawet na bardzo znanych stanowiskach odkrywa się inskrypcje, które potwierdzają ich antyczne nazwy, wszak była one wszystkim dobrze znane. Toteż odkrycie z Novae ma tym większe, wyjątkowe znaczenie, bowiem sam fakt podkreślenia odrębności lokuje Novae wśród najbardziej znanych miast antycznych - podsumowuje prof. Dyczek.