W okupowanej Europie tylko Polacy stworzyli struktury, które swym działaniem oraz instytucjami objęło prawie wszystkie dziedziny życia narodu. Służbę Zwycięstwu Polski powołał generał Michał Karaszewicz-Tokarzewski, z pełnomocnictwa naczelnego wodza. Jak wyjaśnia dyrektor warszawskiego oddziału IPN, historyk Jerzy Eisler, podziemne struktury dopiero po kilku latach funkcjonowania zostały określone mianem Polskiego Państwa Podziemnego. "Nazwa Polskie Państwo Podziemne powstała dopiero pod koniec 1943 roku. Natomiast struktury zaczęły funkcjonować od pierwszych dni niemieckiej i radzieckiej okupacji" - tłumaczy dyrektor warszawskiego oddziału IPN. Profesor Jerzy Eisler mówi, że struktury Polskiego Państwa Podziemnego składały się z trzech filarów."Był pion polityczny, zbrojny i administracyjny. Te instytucje tworzące Polskie Państwo Podziemne stanowiły kalkę prawdziwego, normalnego państwa działającego w czasach pokoju" - objaśnia historyk. Wielu członków Polskiego Państwa Podziemnego zginęło podczas drugiej wojny światowej, część po zakończeniu wojny emigrowało. Ci, którzy zostali w kraju, tuż po wojnie byli prześladowani przez Sowietów, często za swoją przeszłość byli skazywani na długoletnie więzienie wielu zostało zamordowanych. Żołnierz nowogródzkiego okręgu Armii Krajowej Stanisław Oleksiak wspomina, że żołnierzem partyzanckim był od 1942 roku. "Przemierzałem Podlasie i Kresy Wschodnie. Moja partyzancka droga zakończyła się po nieudanej akcji wyzwolenia Wilna. Armia Czerwona zaczęła nas rozbrajać i pomimo że byliśmy sojusznikami ich sojuszników, to potraktowali nas wbrew prawom międzynarodowym" - wspomina Stanisław Oleksiak. Tajne struktury ruchu oporu obejmowały działania zbrojne prowadzone przez Armię Krajową, która pod koniec 1942 roku liczyła około 200 tysięcy żołnierzy i była największą armią podziemną wśród tajnych formacji wojskowych działających wówczas w Europie. W podziemnej prasie ukazywało się około 1400 tytułów, z tego 17 wychodziło przez całą okupację. Fenomenem w Europie było szkolnictwo prowadzone na "tajnych kompletach". Na terenie Generalnej Guberni utworzono prawie 2 tysiące szkół średnich. W czasie wojny studia ukończyło prawie 10 tysięcy studentów. Polskie Państwo Podziemne istniało do lipca 1945 roku kiedy to Stany Zjednoczone i Wielka Brytania uznały za legalny komunistyczny Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej.