"Pociąg do historii" to pierwszy projekt wystawienniczy Ośrodka "Pamięć i Przyszłość". Wystawa została zainaugurowana w październiku 2007 r. Celem projektu jest prezentacja w nowoczesnej formie "podróżującej wystawy" historycznego i kulturowego dorobku Ziem Zachodnich po II wojnie światowej. Wystawa pokazuje "kamienie milowe" (albo "najważniejsze stacje") w powojennej historii tych ziem. Nowatorska forma związana jest z pomysłem ulokowania ekspozycji w specjalnym pociągu, którego wagony służą multimedialnym prezentacjom. Specjalnie dostosowany pociąg przyjeżdża do poszczególnych miejscowości i zatrzymuje się tam na niespełna tydzień. W tym czasie można nie tylko zwiedzać wystawę, ale i uczestniczyć w towarzyszącym jej programie edukacyjnym i kulturalnym. Pociąg tworzy również miejsce, do którego okoliczni mieszkańcy mogą przynosić pamiątki, zdjęcia, dokumenty i skanować je na miejscu. W ten sposób mogą stać się uczestnikami historii i współtwórcami wystawy. Taka forma ekspozycji ma na celu dotarcie do jak największej liczby osób, a poprzez towarzyszący program edukacyjny wzbudzenie zainteresowania tematyką historyczną. Chcemy współpracować z najaktywniejszymi przedstawicielami społeczności lokalnej i z ich pomocą zainicjować i wdrożyć w życie projekty lokalne, które "zostaną" po odjeździe pociągu. Jednym z podstawowych fundamentów wystawy stanowią relacje ludzi, zwykłych obywateli, którzy byli świadkami bądź współuczestniczyli w ważnych wydarzeniach, mających miejsce na terenach zachodniej Polski w ostatnich dziesięcioleciach. Dlatego ważnym elementem działalności Ośrodka jest program zbierania świadectw, polegający na dotarciu do osób, które mogą podzielić się swoją historią, i spisaniu ich relacji. Patronat nad wystawą objął Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ewa Frąckowiak UM Wałbrzych