Rzecznik przypomina, że konsumentów - turystów przebywających na urlopie za granicą chroni również unijne prawo konsumenckie. 1. Umowę zawieraj najlepiej na piśmie i przeczytaj uważnie, co podpisujesz. Jeżeli jedynym potwierdzeniem zawarcia umowy jest dowód zapłaty, postaraj się o foldery, ulotki, katalogi z opisem wycieczki. Zwróć też uwagę na zapisy o możliwości zmiany ceny przez biuro. Jeśli zawarłeś umowę przez Internet - zapisz ją na swoim komputerze wraz z emailami. 2. Sprawdź na mapie położenie miejscowości i adres hotelu. Określenie "w pobliżu miasta/plaży" może oznaczać dystans 2 km, a kusząco brzmiący "apartament z park view" to pokój z oknami wychodzącymi na parking. 3. Zwróć uwagę na standaryzację. Standard zakwaterowania jest określany według przepisów miejsca pobytu, dlatego 3*** w Hiszpanii nie muszą równać się 3*** we Włoszech. Jakość pokoi, wyżywienia, dodatkowe atrakcje i ewentualne dodatkowe odpłatności warto sprawdzić np. na stronie www hotelu. 4. Zadbaj o ubezpieczenie. Sprawdź zasady i zakres ubezpieczenia (np. do jakiej wysokości świadczeń upoważnia). Pamiętaj o Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego z NFZ i dowiedz się jak z niej korzystać. 5. Telefony kontaktowe miej zawsze pod ręką. Zapisz nazwisko i kontakt do rezydenta twojego biura podróży. Numery telefonów i adresy do ambasady lub konsulatu także mogą okazać się przydatne. 6. Sprawdź przewoźnika, pytaj o prawa pasażera. Przewoźnicy spoza UE nie zawsze podlegają europejskim przepisom chroniącym pasażerów (przewoźnik z "czarnej listy" ma zakaz przewozów w ramach Wspólnoty). W razie problemów (np. opóźnienia, odwołania lotu) linie lotnicze zobowiązane są udzielić Ci informacji o Twoich prawach. 7. Spakuj rozsądnie i oznacz bagaż. Do podręcznego bagażu nie pakuj m.in. ostrych przedmiotów, płynów powyżej 100 ml, żeli, aerozoli. Sprawdź w regulaminie przewoźnika, za jakie przedmioty nie ponosi odpowiedzialności (np. aparaty, perfumy). Na torbach i walizkach umieść przywieszki z nazwiskiem i adresem. 8. Reaguj na bieżąco. Uszkodzony lub opóźniony bagaż - wypełnij na lotnisku protokół nieprawidłowości bagażowej tzw. PIR i zachowaj jego kopię, następnie złóż reklamację w terminie. Hotel inny niż w ofercie - zbieraj dokumentację (np. pisemne potwierdzenia od rezydenta). Bankomat nie wydał pieniędzy, ale obciąży konto - zapisz dane bankomatu i zachowaj potwierdzenie, a reklamację złóż do banku, który wydał kartę. Kupujesz produkt z gwarancją - sprawdź czy serwis gwarancyjny jest dostępny w Twoim kraju. 9. Zasięgnij informacji jak złożyć reklamację sprawnie i skutecznie. Wycieczka last minute i bilet kupiony w Internecie to pełnowartościowe oferty i również podlegają reklamacji - poszukaj wzorów (np. na stronach organizacji konsumenckich), pomocniczo skorzystaj z Tabeli Frankfurckiej, która ułatwi zdefiniowanie roszczenia wobec biura podróży lub przewoźnika. 10. Pamiętaj, kto może doradzić i pomóc w dochodzeniu roszczeń. Europejskie Centrum Konsumenckie, gdy zagraniczne biuro podróży nie odpowie na reklamację; Urząd Lotnictwa Cywilnego, gdy lot jest opóźniony, odwołany lub odmówiono przyjęcia na pokład; wojewódzki urząd marszałkowski - kontrola biura podróży, gdy nie otrzymałeś odpowiedzi na reklamację dłużej niż 30 dni;rzecznik konsumentów w przypadku sporu z krajowym biurem podróży.