Watykan. Jak funkcjonuje państwo, w którym papież sprawuje władzę?
Watykan - najmniejsze państwo świata - kryje w sobie niezwykle unikalny ustrój polityczny łączący teokrację, monarchię absolutną i elekcyjną. Jak działa państwo, w którym to papież jest jednocześnie duchowym przywódcą i absolutnym władcą?
Watykan to wyjątkowe miejsce na mapie świata, które od lat fascynuje swoją niezwykłą historią i unikalnym systemem rządów. Choć jego powierzchnia zajmuje zaledwie 44 hektary, a populacja liczy niespełna tysiąc osób, jest to centrum duchowe dla miliardów katolików na całym świecie.
Co zatem sprawia, że jest ono tak wyjątkowe? Na tle innych państw Watykan wyróżnia się nie tylko swoją wielkością, ale przede wszystkim systemem rządów. Łącząc cechy teokracji, monarchii absolutnej i monarchii elekcyjnej, stanowi model władzy, który jest jedyny w swoim rodzaju.
Watykan. Teokracja i monarchia absolutna, czyli rządy Kościoła
W Watykanie władza jest w pełni oparta na religii. To właśnie papież, jako głowa Kościoła katolickiego, pełni funkcję najwyższego przywódcy zarówno w sferze duchowej, jak i tej politycznej. Jego panowanie nie jest wyłącznie symboliczne - realnie podejmuje on najważniejsze decyzje dotyczące państwa, a jego działania są głęboko zakorzenione w wierze katolickiej.
Nie tylko przewodzi duchowo, ale również sprawuje pełnię władzy politycznej. Oznacza to, że jego decyzje są ostateczne i nie podlegają żadnym ograniczeniom. Wszystkie działania Papieża mają na celu dobro Kościoła, a nie jedynie zarządzanie państwem.
Watykan jest zatem klasycznym przykładem teokracji, czyli rządów, gdzie władza pochodzi od Boga, a prawo opiera się na zasadach religijnych. Od marca 2013 roku na tronie Piotrowym zasiada Jorge Mario Bergoglio SJ, czyli Papież Franciszek. Funkcje legislacyjne w Watykanie pełni Papieska Komisja ds. Państwa Watykańskiego a bieżącym zarządzaniem państwem zajmuje się Gubernatorat Państwa Watykańskiego.
W kwestiach polityki zagranicznej Watykan najczęściej występuje pod nazwą Stolica Apostolska, a działania na arenie międzynarodowej należą do obowiązków sekretarza stanu, którego potocznie nazywa się premierem Watykanu.
Monarchia elekcyjna, czyli wybór nowego przywódcy Watykanu
Pomimo władzy absolutnej, Papież nie dziedziczy tronu Piotrowego. Jest on wybierany przez Kolegium Kardynałów podczas konklawe - tajnego zgromadzenia, które odbywa się po śmierci lub rezygnacji poprzedniego Papieża. Wybór następcy na Stolicę Piotrową to niezwykle doniosły i uroczysty proces, który jest uważany przez katolików za prowadzony przez samego Ducha Świętego.
Papież sprawuje władzę od momentu wyboru ogłoszonego po Konklawe, aż do śmierci, choć współczesna historia pokazała, że możliwa jest również abdykacja. Taka sytuacja miała miejsce w lutym 2013 roku, kiedy to ówczesny Papież Benedykt XVI (właśc.: Joseph Aloisius Ratzinger) dokonał abdykacji zostając Pontifex Romanus emeritus, czyli Papieżem-emerytem. Jego następcą został wspomniany już Papież Franciszek.
Dlaczego ustrój watykański jest taki wyjątkowy?
System polityczny Watykanu łączy elementy, które na pierwszy rzut oka wydają się sprzeczne. Teokracja, monarchia absolutna i elekcyjna w jednym państwie to coś, czego nie spotkamy nigdzie indziej na świecie. Głowa państwa watykańskiego jest wybierana przez elitarną grupę duchownych.
Watykan to państwo, które zdecydowanie przyciąga uwagę nie tylko swoją religijną rolą, ale także unikalnym ustrojem politycznym. Wszystkie te elementy tworzą tu harmonijną całość. Jest on dowodem na to, że nawet w XXI wieku istnieją państwa, które potrafią łączyć tradycję z nowoczesnością w niezwykły sposób.
