Stefan Banach w Google Doodle. Kim był?

Dzisiejsze Google Doodle upamiętnia wybitnego polskiego matematyka Stefana Banacha. Uczony urodził się 30 marca 1892 roku w Krakowie. Młody Stefan wychowywał się w rodzinie zastępczej. Osobiście poznał tylko swojego ojca, który pokrywał koszty jego utrzymania.

Stefan Banach był absolwentem IV c.k. Gimnazjum w Krakowie. Po maturze zajął się matematyką, ale jako samouk. W latach 1911-1913 udało mu się zaliczyć dwa lata studiów na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Lwowskiej.

W czasie pierwszej wojny światowej Stefan Banach uniknął wcielenia do armii z powodu wady wzroku i leworęczności. Pracował przy budowie dróg. Gdy po wojnie wrócił do Krakowa znów zajął się samodzielnym studiowaniem matematyki.

Karierę naukową Stefan Banach rozpoczął w 1916 roku, trochę przypadkiem. Spotkał wtedy na Plantach w Krakowie Hugo Steinhausa, który zwrócił na niego uwagę, ponieważ akurat z kolegą omawiał zaawansowany problem matematyczny.

Dzięki Steinhausowi Stefan Banach otrzymał asystenturę w Katedrze Matematyki na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. W międzyczasie doktoryzował się na podstawie rozprawy, w której zawarł podstawowe twierdzenia analizy funkcjonalnej, nowej dyscypliny matematyki, której był pionierem. To w tej pracy opisał definicję "Przestrzeni B", którą w 1926 roku nazwano "przestrzenią Banacha".

Stefan Banach uzyskał nominację na profesora nadzwyczajnego w 1922 roku, a w 1927 - zwyczajnego. W latach 1922-1939 kierował jednym z zakładów w Instytucie Matematycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza. Wokół niego koncentrowała się tzw. lwowska szkoła matematyczna.

W 1939 roku został prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego. II wojnę światową Banach przetrwał pracując na uczelni. Zatrudnił się m.in. jako "karmiciel wszy" przy badaniach profesora Rudolfa Weigla. To uchroniło go od represji okupanta.

Stefan Banach zmarł 31 sierpnia we Lwowie z powodu raka płuc. Został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim.

Stefan Banach był twórcą ponad 60 prac naukowych oraz wielu twierdzeń naukowych. Opracował wiele podręczników matematycznych. Zajmował się głównie analizą funkcjonalną oraz teorią mnogości. Opisał twierdzenie o kontrakcji i przestrzeni Banacha.

Rok po jego śmierci Polskie Towarzystwo Matematyczne ufundowało nagrodę jego imienia, a w 1992 roku ustanowiono Medal im. Stefana Banacha za wybitne zasługi w dziedzinie matematyki. Od 2009 roku funkcjonuje również międzynarodowa nagroda jego imienia. W 2018 roku otrzymał pośmiertnie Order Orła Białego.

Stefan Banach ma nawet planetoidę swojego imienia - o numerze 16856.

22 lipca 2022 Stefan Banach znalazł się także w Google Doodle. Warto zauważyć, że Doodle ma zasięg znacznie wykraczający poza granice Polski, co świadczy o tym, że Stefan Banach odcisnął swoje piętno nie tylko na polskim świecie matematycznym.